Dat zegt Geesje Rotgers, onderzoeksjournalist, naar aanleiding van een bericht dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gisteren verspreidde: de stikstofuitstoot als gevolg van maatregelen die Nederlandse veehouders hebben getroffen, is gedaald. Volgens Rotgers wijzen praktijkmetingen anders uit.
In een aantal infographics maakte het RIVM gisteren bekend dat Nederland bijna voldoet aan de Europese richtlijnen voor de uitstoot van stikstof (N). Die heeft twee belangrijke componenten, nl. de uitstoot van ammoniak (NH3) en die van stikstofdioxide (NO2).
PAS
Nederland moest in zijn uitstoot fors omlaag. De ammoniakuitstoot is in hoofdzaak afkomstig uit de dierhouderij. De uitstoot van stikstofdioxide is afkomstig van verkeer en industrie. Tussen 1990 en 2013 zijn belangrijke reducties in uitstoot bereikt. Dat laten de registraties van het RIVM zien. Ze dienen als basis voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) zoals die door de Nederlandse overheid per 1 juli aanstaande worden doorgevoerd.
Rotgers werkt al enige jaren aan het stikstofdossier. Volgens haar kloppen de uitstootberekeningen van het RIVM niet. In gesprek met Foodlog zei Rotgers vandaag "metingen van lucht, neerslag en aan korstmossen laten zien dat de daadwerkelijke uitstoot niet kan zijn gedaald. Het RIVM ontkent dan ook de praktijk. Ik kan de berekende daling alleen maar begrijpen als ik ervan uitga dat het emissieniveau te hoog is ingeschat. Dan kun je op papier grote besparingen bereiken."
Twijfel aan zinvolheid maatregelen PAS
Rotgers vertelde voorts dat het RIVM - een overheidsdienst - niet ingaat op de vraag waarom zijn emissieregistraties niet sporen met daadwerkelijke neerslagmetingen uit de praktijk. Dat heeft met name te maken met het feit dat de rekenmodellen waarmee dat gebeurt, uitgaan van theoretische waarden waarmee praktijkmetingen worden gecorrigeerd.
Volgens een groep boeren en Rotgers wordt de uitstoot stelselmatig te hoog ingeschat. Zij menen dat het niveau van de berekende uitstoot niet kan kloppen met de daadwerkelijke neerslagmetingen. Op grond van de gemeten neerslag zou je, zegt Rotgers, een veel lagere door het RIVM bepaalde emissie verwachten. Dat heeft als vervelende consequentie dat er twijfel is gerezen aan de zin van emissiebeperkende bemestingsmaatregelen en de daarmee gemoeide investeringen die boeren in het kader van de PAS moeten treffen en in het verleden al hebben getroffen.
Ammoniakspecialist Addo van Pul van het RIVM ontkent dat zijn dienst niet is ingegaan op de vragen die Rotgers hem heeft voorgelegd. "Wij hebben Rotgers juist altijd correct ontvangen en geantwoord", zegt hij. Rotgers zegt inderdaad altijd "heel plezierig en met lekkere koffie" te zijn ontvangen, maar houdt vol nooit antwoord op de volgens haar wezenlijke vragen te hebben gekregen. "Dat kan kloppen", zegt Van Pul, "want dat is een vraag waar we zelf ook nog mee bezig zijn." Hij erkent dat het RIVM juist vanwege de vragen die Rotgers stelt bezig is met herberekeningen ten aanzien van de geconstateerde discrepantie tussen de - volgens Rotgers voornamelijk - theoretische emissiebepalingen en de feitelijk gemeten neerslaggegevens.
Fotocredits: korstmos op De Burcht, Leiden, Paul Morris; infographics, RIVM
Dit artikel afdrukken
PAS
Nederland moest in zijn uitstoot fors omlaag. De ammoniakuitstoot is in hoofdzaak afkomstig uit de dierhouderij. De uitstoot van stikstofdioxide is afkomstig van verkeer en industrie. Tussen 1990 en 2013 zijn belangrijke reducties in uitstoot bereikt. Dat laten de registraties van het RIVM zien. Ze dienen als basis voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) zoals die door de Nederlandse overheid per 1 juli aanstaande worden doorgevoerd.
Rotgers werkt al enige jaren aan het stikstofdossier. Volgens haar kloppen de uitstootberekeningen van het RIVM niet. In gesprek met Foodlog zei Rotgers vandaag "metingen van lucht, neerslag en aan korstmossen laten zien dat de daadwerkelijke uitstoot niet kan zijn gedaald. Het RIVM ontkent dan ook de praktijk. Ik kan de berekende daling alleen maar begrijpen als ik ervan uitga dat het emissieniveau te hoog is ingeschat. Dan kun je op papier grote besparingen bereiken."
Twijfel aan zinvolheid maatregelen PAS
Rotgers vertelde voorts dat het RIVM - een overheidsdienst - niet ingaat op de vraag waarom zijn emissieregistraties niet sporen met daadwerkelijke neerslagmetingen uit de praktijk. Dat heeft met name te maken met het feit dat de rekenmodellen waarmee dat gebeurt, uitgaan van theoretische waarden waarmee praktijkmetingen worden gecorrigeerd.
Ammoniakspecialist Addo van Pul van het RIVM ontkent dat zijn dienst niet is ingegaan op de vragen die Rotgers hem heeft voorgelegdDe uitgangspunten op grond waarvan dat gebeurt, zijn al jaren een bron van twist. De onenigheid spitst zich toe op de uitstoot als gevolg van bemesting.
Volgens een groep boeren en Rotgers wordt de uitstoot stelselmatig te hoog ingeschat. Zij menen dat het niveau van de berekende uitstoot niet kan kloppen met de daadwerkelijke neerslagmetingen. Op grond van de gemeten neerslag zou je, zegt Rotgers, een veel lagere door het RIVM bepaalde emissie verwachten. Dat heeft als vervelende consequentie dat er twijfel is gerezen aan de zin van emissiebeperkende bemestingsmaatregelen en de daarmee gemoeide investeringen die boeren in het kader van de PAS moeten treffen en in het verleden al hebben getroffen.
Ammoniakspecialist Addo van Pul van het RIVM ontkent dat zijn dienst niet is ingegaan op de vragen die Rotgers hem heeft voorgelegd. "Wij hebben Rotgers juist altijd correct ontvangen en geantwoord", zegt hij. Rotgers zegt inderdaad altijd "heel plezierig en met lekkere koffie" te zijn ontvangen, maar houdt vol nooit antwoord op de volgens haar wezenlijke vragen te hebben gekregen. "Dat kan kloppen", zegt Van Pul, "want dat is een vraag waar we zelf ook nog mee bezig zijn." Hij erkent dat het RIVM juist vanwege de vragen die Rotgers stelt bezig is met herberekeningen ten aanzien van de geconstateerde discrepantie tussen de - volgens Rotgers voornamelijk - theoretische emissiebepalingen en de feitelijk gemeten neerslaggegevens.
Fotocredits: korstmos op De Burcht, Leiden, Paul Morris; infographics, RIVM
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
# 5 Dick , Ik ben het in eerste instantie eens met Frank Luttels. RIVM begon vanaf ca 1992 met onderzoek naar effecten vliegtuig geluid en emissies. Bij elk onderzoek ,( of dat nu literatuuronderzoek of eigen onderzoek in opdracht van destijds VenW, Nu I en M was/is) met de slotconclusie: We weten nog niet zo veel.. Meer onderzoek is nodig ...... In 1994 al kwam de Gezondheidsraad (Prof Dr Ginjaar (Ook VVD senator destijds) AL WEL met een lijst van effecten , waarvan er een aantal met VOLDOENDE causaliteit. (Dus niet te verwarren met correlaties ) Zeer recent , 23 sept. 2015 publiceerde Min I en M RIVM vervolgonderzoek naar Ultra Fijn stof, nav het TNO onderzoek nov 2014, dat evenals 2x onderzoek uit de VS , Californië en LosAngeles vond: verontrustende uitstoot vlak bij startbanen : Ultra Fijnstof.
Wij legden dit RIVM onderzoek voor aan Prof. Dr Lucas Reijnders, De autoriteit op dit gebied: Zijn conclusie: Geachte heer Griese,
Ik heb ernaar gekeken en dit is mijn reactie:
De vraag naar een mogelijk verband tussen de blootstelling aan ultrafijne stofdeeltjes en gezondheidsschade werd in de internationale wetenschappelijke vakpers opgeworpen in 1995. En wel in het artikel van G. Oberdörster e.a. Association of particulate air pollution and acute mortality; involvement of ultrafine particles? Inhalation Toxicology 7 (1995) 111-124 (zie attachment). Het RIVM heeft in de rapporten over Schiphol die vraag tot het Nader verkennend onderzoek ultrafijnstof rond Schiphol links laten liggen en houdt de vakliteratuur daarover ook nog altijd slecht bij. In het Nader verkennend onderzoek ultrafijnstof rond Schiphol wordt bij de inventarisatie van studies over het verband tussen blootstelling aan ultrafijnstof (nanodeeltjes) en gezondheid het belangrijkste wetenschappelijke tijdschrift op dit gebied Nanotoxicology genegeerd. Ook negeert Nader verkennend onderzoek ultrafijnstof rond Schiphol de overzichtsartikelen in de wetenschappelijke vakpers over het verband tussen karakteristieken van ultrafijnstof en bepaalde vormen van gezondheidsschade.
Het RIVM heeft in Nader verkennend onderzoek ultrafijnstof rond Schiphol wel iets belangrijks gedaan: deeltjes per volume-eenheid lucht tellen. Aantallen deeltjes zijn blijkens de wetenschappelijke vakliteratuur een belangrijke maat voor de schadelijkheid van ultrafijnstof. Het belang van aantallen nanodeeltjes per volume eenheid geldt ook voor een deel van het Nederlandse beleid op het gebied van gezondheidsbescherming. Het Ministerie van SZW hanteert normen voor (achturige) blootstelling aan nanodeeltjes op het werk die gebaseerd zijn op aantallen nanodeeltjes per volume eenheid lucht. Ironisch is dat de verdediging van die normen (nanoreferentie waarden) voor een niet onbelangrijk deel berust op studies over de schadelijkheid van nanodeeltjes in dieselroet (dat veel overeenkomsten vertoont met de deeltjes uitstoot van vliegtuigen). De vraag rijst dan ook: waarom kunnen werknemers, ondanks de bestaande onzekerheden, wel met normen (en bijbehorende maatregelen) worden beschermd tegen ultrafijnstof, maar omwonenden van Schiphol volgens het RIVM niet? De omwonenden moeten het volgens het RIVM onderzoek doen met vervolgonderzoek.
Hoogachtend,
Lucas Reijnders NB Bovengenoemd Attachment in ons bezit
Vr Groet drs Jan Griese Amstelveen
Vanmiddag won Geesje Rotgers de zgn. Gouden Greep, de prijs voor de beste journalistieke productie op het gebied van landbouw met haar serie over ammoniak.
Waarom is dat zo duidelijk Frank? Vandaag kwam overigens het Mesdagfonds met het resultaat van zijn onderzoeken. Het Fonds constateert een meetafwijking, zij het niet zo'n grote als Rotgers. Het is er wel eentje die de groeiambities van melkboerennederland er nipt uitsleept, de statistiek niet uit zijn voegen blaast en zich ook nog aan de Brusselse afspraken houdt - ik kan het ook niet helpen dat erin te lezen
Waar de cijfers op gebaseerd zijn wordt helaas niet duidelijk uit het bericht.
Het is duidelijk, het RIVM weet eigenlijk niet waar het mee bezig is maar zal echt nooit metingen of data van anderen aannemen of meenemen in hun verhaal.
Daarvoor zijn ze een veel te hoge autoriteit, voor mij weer een voorbeeld van ambtelijke zelfingenomenheid die onderhand extreme vormen aan begint te nemen in Nederland.
Met zo'n instelling krijgen we de waarheid natuurlijk nooit boven water.
Hans, Geesje Rotgers lijkt dat ook te hopen, maar te vrezen. Vandaar het hele gedoe.
Dank voor je O ipv de H (volkomen terecht)!