In een aantal infographics maakte het RIVM gisteren bekend dat Nederland bijna voldoet aan de Europese richtlijnen voor de uitstoot van stikstof (N). Die heeft twee belangrijke componenten, nl. de uitstoot van ammoniak (NH3) en die van stikstofdioxide (NO2).

PAS
Nederland moest in zijn uitstoot fors omlaag. De ammoniakuitstoot is in hoofdzaak afkomstig uit de dierhouderij. De uitstoot van stikstofdioxide is afkomstig van verkeer en industrie. Tussen 1990 en 2013 zijn belangrijke reducties in uitstoot bereikt. Dat laten de registraties van het RIVM zien. Ze dienen als basis voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) zoals die door de Nederlandse overheid per 1 juli aanstaande worden doorgevoerd.



Rotgers werkt al enige jaren aan het stikstofdossier. Volgens haar kloppen de uitstootberekeningen van het RIVM niet. In gesprek met Foodlog zei Rotgers vandaag "metingen van lucht, neerslag en aan korstmossen laten zien dat de daadwerkelijke uitstoot niet kan zijn gedaald. Het RIVM ontkent dan ook de praktijk. Ik kan de berekende daling alleen maar begrijpen als ik ervan uitga dat het emissieniveau te hoog is ingeschat. Dan kun je op papier grote besparingen bereiken."




Twijfel aan zinvolheid maatregelen PAS
Rotgers vertelde voorts dat het RIVM - een overheidsdienst - niet ingaat op de vraag waarom zijn emissieregistraties niet sporen met daadwerkelijke neerslagmetingen uit de praktijk. Dat heeft met name te maken met het feit dat de rekenmodellen waarmee dat gebeurt, uitgaan van theoretische waarden waarmee praktijkmetingen worden gecorrigeerd.
Ammoniakspecialist Addo van Pul van het RIVM ontkent dat zijn dienst niet is ingegaan op de vragen die Rotgers hem heeft voorgelegd
De uitgangspunten op grond waarvan dat gebeurt, zijn al jaren een bron van twist. De onenigheid spitst zich toe op de uitstoot als gevolg van bemesting.

Volgens een groep boeren en Rotgers wordt de uitstoot stelselmatig te hoog ingeschat. Zij menen dat het niveau van de berekende uitstoot niet kan kloppen met de daadwerkelijke neerslagmetingen. Op grond van de gemeten neerslag zou je, zegt Rotgers, een veel lagere door het RIVM bepaalde emissie verwachten. Dat heeft als vervelende consequentie dat er twijfel is gerezen aan de zin van emissiebeperkende bemestingsmaatregelen en de daarmee gemoeide investeringen die boeren in het kader van de PAS moeten treffen en in het verleden al hebben getroffen.

Ammoniakspecialist Addo van Pul van het RIVM ontkent dat zijn dienst niet is ingegaan op de vragen die Rotgers hem heeft voorgelegd. "Wij hebben Rotgers juist altijd correct ontvangen en geantwoord", zegt hij. Rotgers zegt inderdaad altijd "heel plezierig en met lekkere koffie" te zijn ontvangen, maar houdt vol nooit antwoord op de volgens haar wezenlijke vragen te hebben gekregen. "Dat kan kloppen", zegt Van Pul, "want dat is een vraag waar we zelf ook nog mee bezig zijn." Hij erkent dat het RIVM juist vanwege de vragen die Rotgers stelt bezig is met herberekeningen ten aanzien van de geconstateerde discrepantie tussen de - volgens Rotgers voornamelijk - theoretische emissiebepalingen en de feitelijk gemeten neerslaggegevens.

Fotocredits: korstmos op De Burcht, Leiden, Paul Morris; infographics, RIVM