“Zijn we als consumenten niet verschrikkelijk doorgeschoten in ons eetpatroon?”, vraagt zij zich af. Verburg trok de vergelijking met de financiële sector, waar de kredietcrisis ons heeft geleerd dat bankiers gewoon moeten bankieren. Consumenten moeten volgens haar weer gewoon gaan eten. Aan de ene kant van de wereld hebben 1 miljard mensen een probleem met obesitas, terwijl er evenveel mensen ergens anders honger lijden.
Verburg zelf weet nog hoe het moet. Boerenkool, daar moet een nachtvorstje overheen zijn gegaan. Maar die kennis verdwijnt als mensen te ver van hun voedselbron af komen te staan.
Helemaal ernstig vindt ze verspilling van voedsel. Eén op de vijf boodschappentassen verdwijnt in de prullenbak. Daar wil ze dus iets aan doen, samen met burgers en ondernemers. Die verspilling moet in 2015 met 20% zijn teruggebracht. Nu, dat moet toch makkelijk te doen zijn, denk ik dan. Ook al is het de vraag of het nu om boodschappentassen gaat of om overschotten uit de horeca.
Bewuste burgers
Weer even terug naar de duurzame landbouw. Verburg vindt dat het de mensen helpt hun band met voedsel te verbeteren. Je kweekt er bewuste burgers mee. Maar daar is natuurlijk meer voor nodig. Paul Rosenmüller’s convenant overgewicht blijkt na vijf jaar maar bijzonder weinig effect te hebben geresulteerd. Reden voor Dick Veerman om de stelling te poneren dat convenanten leiden tot tranen. ‘Mee eens, tranen van geluk” vindt Verburg. Maar daar komt ze niet zo maar mee weg. Na wat pingpongen over en weer –Rottenberg schonk nog een glaasje water voor haar in- kan ze er toch in mee gaan dat er meer democratische controle nodig is. Discussies vinden te veel achter de gordijnen plaats en dat moet meer en plein public gebeuren.
Supermacht
Nog steeds blijft het moeilijk om duurzaamheideisen te omschrijven. Ook in dit debat bleef dat weer een beetje zweven. Maar als je ze oplegt aan producenten, dan moeten die producenten ook eerlijk betaald krijgen voor hun inspanningen. Verburg blaast, scherpt haar nagels en haalt uit naar de retail. “Supermarkten moeten verstandig omgaan met supermacht.” Initiatieven op gebied van duurzaamheid van Jumbo en Plus prijst ze, maar de vraag van Albert Heijn om wetgeving wijst ze resoluut van de hand. “Als je in staat bent om zo’n concern op te bouwen moet dit ook geen probleem zijn. Adel verplicht.” Sommigen in de zaal denken even dat de minister ‘Ahold’ zegt.
Misleidende informatie
En dan al die labels en keurmerken. Bert Ruitenbeek poneert de stelling dat consumenten recht hebben op compacte, integrale, betrouwbare en begrijpelijke informatie over gezond en duurzaam voedsel –op zich al een zin om ernstig over te struikelen – krijgt bijval. Hij vraagt de overheid om daarin de regie te nemen. Verburg sputtert tegen. “Duurt te lang’, vindt ze “En moet ook nog internationaal.” Professor Frits
Schop onder de kont
Welles nietes wordt de stelling van Wouter van der Weijden, waarbij hij aangeeft dat de neoliberale agenda schadelijk heeft uitgepakt voor miljoenen boeren in Afrika. Natuurlijk komt het voorbeeld van de gedumpte kipvleugeltjes naar boven drijven. Ook de fair trade projecten krijgen aandacht, waarbij maar een deel van de boeren toegang krijgt tot de markt en vooral de deviezen belangrijk blijken te zijn.
Verburg geeft toe dat er jarenlang niet is geïnvesteerd in ontwikkelingssamenwerking gericht op de landbouw, maar dat zij in Europees verband en samen met Klink nieuw beleid maakt. Toch blijft ze vasthouden aan haar standpunt dat regeringsleiders in die landen een flinke ‘schop onder de kont’ nodig hebben en moeten investeren in hun eigen boeren. Tegenhouden van de vliegende kipresten ziet ze niet zitten. Overigens is Marijke Vos het niet met haar eens. “Door het dumpen van deze producten maken we het die landen wel moeilijk. Ze krijgt er applaus voor. Dus die vleugeltjes moeten we zelf maar opeten, bij de borrel of in de frikadellen die we niet meer mogen eten. “Of de kip eindelijk eens modern verwaarden met een nieuwerwetse ‘galantine’ en de botresten weer naar de varkens’, meent Dick Veerman met bijval van Pierre Wind, hoewel hij weet dat dit niet overal bespreekbaar is. Jammer, vindt hij, ‘want zo maak je van een bulk basisproduct zonder marge een product met marge dat kippenhouders meer geld voor een vrolijker kippenleven kan laten verdienen.’
Zwevend
Wat me vooral bij blijft van deze avond is toch het zwevend blijven van het begrip duurzaamheid en de aanpalende logo’s. Geen keiharde afspraken, maar wel een betrokken minister, die een tas vol huiswerk mee kreeg. Ook valt het me weer op hoe groot de afstand is tussen boer, tuinder en burger. Voor mij was de opmerking van Jaap Hoek Spaans een eye-opener. Boeren en tuinders willen namelijk nogal eens snel door de bocht concluderen dat ze niet worden begrepen door de consument. Dat het probleem van de kloof aan de andere kant ligt. Deze boer noemde het initiatief om boeren in Nederland meer als burgers te laten denken. “Ik zie dat boeren zich daardoor anders gaan gedragen.”
Een andersom aanpak dan het sentiment in Boer zoekt vrouw, denk ik dan. Daarin valt me namelijk zo vaak het wereldvreemde gedrag op van een groep mensen die vooral de bescherming van elkaar zoekt. Daar overbrug je geen kloven mee.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Hoe een koe een haas vangt. Men neme gestaffelde brandstofprijzen voor alle sectoren. Nog een keer: Men neme gestaffelde brandstofprijzen voor alle sectoren.
Jammer meneer Eurlings geen kilometerheffing. Jammer voor Sagem, TomTom, KPN, Q-free, Siemens en NXP en al die anderen.
Gevolg: Minder CO2 in alle sectoren.
Voorbeeld van de effecten die dit heeft: Bij de eerste de beste bui staan niet al die auto's meer hij het hek van de school van mijn vrouw. Jawel ze gaan te voet en te fiets. Die kinderen met hun nieuwe regenjassen en laarzen die worden nu nat en dat is ook de bedoeling, hoewel die gedachte even uit het zicht was geraakt.
Minder obesitas, minder CO2.
Aan die andere kant (allemaal van die Foodlogge plakkers daar) is al veel gezegd als eerste indruk.
Opvallend weer hoe iedereen een ander beeld heeft van een zelfde gebeurtenis (voer voor communicatiologen?).
Ik voelde na afloop enige teleurstelling die ik niet direct kon thuisbrengen. Melancholie dat deze mooie reeks is afgesloten was eer onderdeel van. Duurt het echt weer bijna een jaar voor er een vervolg komt? [Peter Jens besprak met mij de mogelijkheid om alle Foodloggers bij elkaar te verzamelen, alleen woont hij in Maastrischt. Ik woon redelijk centraal. In juni een dag/weekend bij ons? Incl schuurfeest, excursie, schaap/kip aan het spit?]
Ik kwam tot de gedachte dat een deel van mijn teleurstelling positief van aard was. Wij zijn volop aan het brainstormen wat duurzaamheid is en of het geen tij is om wat te DOEN, blijkt dat er achter mijn rug (ik zeg niks over die van jullie) stiekem al van alles en nog wat gedaan wordt!
Het verhaal van Verburg had twee gezichten. De toespraak zelf vond ik niet zo spectaculair (maar ik ga hem nalezen). Bij de stellingen kwam ze los. inderdaad iemand die met verve haar verhaal doet. Zoals Peter Jens Vermeer vergeleek met de kapitein die onopvallend de reddingsboten telt bij mooi weer, zo vond ik Gerda Verburg ook een kapitein maar van geheeel ander type. Passagiers mogen wel wat zeggen, en daar wil ze wel naar luisteren, ze wil ook wel duidelijk maken welke veiligheidsvoorzieningen er zijn maar in geval van nood moet je je vooral niet met zijn allen vastklampen aan de kapitein. En gemopper op andere passagiers is aan haar ook niet besteed.
Wat ik bepaald minder vond is haar reactie op een vraag van Guus Geurts. Zeggen dat je een persoon vaker tegenkomt en bij voorbaat al weet wat er gevraagd wordt, ik hou niet van die verwildering van zeden. Steeds terugkerende vragen horen immers bij politiek debat en geven juist de mogelijkheid daar op in te gaan.
Huib, als je sommige mensen te dicht op de lever zit gaan ze katten. Ik ben ooit ook een paar keer met haar voorganger in debat geweest over de suiker. Ik was van te voren gewaarschuwd dat hij kwaad zou worden als je te dicht bij de waarheid kwam. Hij werd dus kwaad. Hier heb ik nog even gehoopt dat de heer Felix zich van zijn taak zou kwijten. Helaas dat zat er niet in. Misschien zat Guus ook te dicht bij de waarheid.
Ik kwam vooral naar Amsterdam om de worsteling over het concept duurzaamheid te aanschouwen.
Over duurzaamheid had ik mijn antwoorden al klaar. Okay dat deugt misschien niet, maar toch. In ieder geval kan ik me van de Nederlandse landbouw haast niets onduurzamers voorstellen. Maar er blijft altijd twijfel. Vandaar die reis naar Amsterdam. En inderdaad ik kwam bedrogen thuis.
Veerkracht onverwoestbare natuur.
In de vrijhandelsideologie van de globalisten gaat men uit van de veerkracht van de onverwoestbare natuur. Althans daar moet men wel van uit gaan. Reeds aan het eind van de 19e eeuw betoogde Thomas Henry Huxley (1825 – 1895) als voorzitter van de Britse visserijcommissie dat de natuur onverwoestbaar is. De kabeljauw die legde zoveel eieren dat je weldra over hun ruggen naar Amerika zou kunnen lopen. Dat idee bleek nog veerkrachtiger dan de natuur zelf, en jaarlijks verschijnen er nog boeken over dit onderwerp. (Zie ook Julian Simon en diens volgeling Bjorn Lomborg. De laatste werd vorig jaar in audiëntie door Wouter Bos ontvangen.!!!!!!!!) Blijkbaar is de empirie hier niet voldoende om deze theorie te ontkrachten. Hoe het sinds Huxley met de zeevisserij is afgelopen mag bekend verondersteld worden.
Dick waarom moet ik steeds een kode met "love.." intikken?
Even terug naar de NMA. Afgelopen zomer was ik bij een voorpresentatie van het rapport ten grondslag van het NMA onderzoek. Dick moest daar een praatje houden en dat wilde ik wel eens 'life' aanschouwen. Het viel me toen ontzettend op hoe de LEI onderzoekers zich op de vlakte hielden, ofwel geen enkele keiharde uitspraak deden over het inkoopgedrag van supermarkten.
Uit de rapportage het voorbeeld rode paprika:
Telersprijs: 0,286*
Niet verklaarde verschil tussen telersprijs en consumentenprijs: 0,095**
Inkoopprijs veiling:0,381
Inkoopprijs groothandel: 0,529
Inkoopprijs supermarkten: 0,604
Consumentenprijs exclusief BTW: 0,839
Inclusief BTW: 0,890
* Veel telers zouden blij zijn als ze inderdaad zo'n gemiddelde prijs zouden scoren
** Belachelijk dat 10% van de kostprijs door het LEI niet te verklaren is.
Op dit soort cijfers zou ik dus geen beslissingen durven nemen. Dus ben ik blij dat we een minister hebben die de producenten gaat redden van de macht der supermarkten;-)
Vandaag sprak ik een grote producent van tomaten, paprika's en pepers. Hij groeide in korte tijd uit naar 22 ha. Je kunt nu discussiëren of dat verstandig was. Laten we het er even op houden dat dit heeft kunnen gebeuren. De agrarische banken lieten toen de EV grens van 20-25% zakken en 'componeerden' een sale-en-lease-back constructie, waar ondernemers en banken beiden hun voordeel van hadden. Twee jaar geleden was iedereen laaiend enthousiast over dit soort bedrijven. Nog even en de hele glastuinbouw zou zo in elkaar zitten. Maar goed, dat daar gelaten.
Zijn bedrijf is uiterst duurzaam ingericht met een WKK (warmtekrachtkoppeling), waardoor hij stroom terug kan leveren aan het net, zodat er geen dure elektriciteitscentrales gebouwd hoeven worden op de Maasvlakte. Hij heeft, zoals gewenst, zijn kostprijs kunnen reduceren door zijn enorme uitbreiding. Dat is maar goed ook, want anders was hij misschien al uit de markt geweest, zoals zijn buren die het iets minder goed hebben gedaan (hij kocht uiteraard zijn buren op).
Hij vertelde me dat hij dit seizoen gemiddeld meer dan 10,00 euro per m2 tekort is gekomen. Reken maar eens uit voor welk bedrag hij naar de bank moest.
Zo groot zijn dus de problemen. Het gaat in Nederland om 4.647 ha glasgroenten, die min of meer dezelfde problemen trotseren. Snijbloemen en potplanten niet meegerekend. Stel dat al die telers 10,00 per m2 hebben verloren? Een half miljard?