Kort 19 jan in de Media

Het klimaatakkoord dat half december werd afgesloten in Parijs heeft vermoedelijk meer invloed op de landbouw dan het landbouwbeleid zelf. Dat zei Marc Ballekens, de Belgische directeur Strategie & Marketing van de Franse zaadveredelaar Limagrain.

Vilt bespreekt de punten van aandacht die de commerciële gewassenkenner zijn gehoor voor hield. Daarin valt met name op dat de landbouw door kortere seizoenen en verlies van landbouwgronden meer van een hectare en meer uit een dier moet zien te halen. Dat impliceert, schrijft Vilt, dat Ballekens zegt dat klimaatbeleid een halt toe zal roepen aan extensieve vormen van landbouw.

Coca-Cola introduceert een nieuwe slogan: Taste the Feeling.

Na slogans als 'Make it Real', 'Life tastes Good?' en 'It’s the Real Thing' is het tijd voor een nieuw zinnetje dat de kracht van Coca-Cola moet aanduiden en dat steevast zegt dat Coca Cola uniek is, helemaal zichzelf en dat jij je Coke gaat voelen als je het drinkt.

Vanavond zet NRC Handelsblad alle 48 slogans op een rij en analyseert de woorden die het bedrijf gebruikt om die boodschap keer op keer helemaal nieuw te brengen. Met een heuse sloganquiz.

De gemiddelde prijs voor landbouwgrond lag vorig jaar op € 59.400 per hectare. In 2014 was dat € 53.200. Bouwland steeg het hardst in waarde. In 2014 bracht een hectare gemiddeld € 57.200 op. Vorig jaar was dat € 65.500 per hectarel; een stijging van 14,5%. De waarde van grasland steeg in dezelfde periode met 8,6%, van € 47.700 naar €51.800 per hectare. Gemiddeld steeg de grondprijs met 11,4% in 2015 ten opzichte van 2014. Dat meldt Boerderij op basis van kadastergegevens.

Volgens het Kadaster is de berekende gemiddelde prijsstijging voor name akkerbouwgronden met name gebaseerd op een beperkt aantal transacties met hoge waarde in de tweede helft van vorig jaar.

De voorspelling van grootbanken ABN Amro en Rabobank dat de prijzen in de loop van 2015 zouden dalen door afnemende kooplust van boeren is niet bewaarheid, noteert de boerenkrant.

Bij Lidl staan Utz en Max voortaan samen op één duurzame chocoladewikkel.

Discounter Lidl verliest marktaandeel in Duitsland. Daarover schreef Foodlog gisteren: "Om geen klanten kwijt te raken past met name Lidl zich aan. 'Onverstandig' zegt een marktonderzoeker van GfK. Dat jaagt de kleiner wordende groep klanten weg die nog steeds alleen maar goedkoop wil blijven kopen."

Lidl krijgt echter hulp uit onverwachte hoek in de vorm van de Duitse tak van Max Havelaar. Hierdoor slaagt Lidl erin een nieuwe norm te zetten voor wat in de markt duurzame chocolade wordt genoemd. De Duitse discounter stuurde gisteren een persbericht uit waaruit blijkt dat het bedrijf een nieuw aankoop- en verpakkingsbeleid hanteert voor zijn huismerk Fin Carré. Lidl zet voortaan een variant (maar welke consument ziet het verschil?) van het Max Havelaar-logo op de verpakking zetten en laat daarop tevens het UTZ-label staan dat reeds op de verpakkingen stond. Daarmee biedt Lidl twee duurzame cacaolabels voor de prijs van nog geen 50 cent / 100 gram chocolade.

Dat is opmerkelijk. Het dubbelgecertificeerde Fin Carré gamma is twee en een half keer goedkoper dan de 100% Fairtrade Fairglobe-chocolade, getuige de verkoopprijzen in de online-shop van Lidl.

Het marktaandeel van Fairtrade stijgt dankzij Lidl. Naar wat de cacaoboer overhoudt aan al deze certificatie-inspanningen blijft het verder gissen.

Toch stelt Lidl op haar website zichzelf de vraag: “Was ist ein guter Schokoladenpreis?” Het beantwoordt deze in één inspanning: Kakao ist an der Börse notiert. Pro Jahr werden weltweit rund vier Millionen Tonnen Rohkakao gehandelt. Die Preise werden also vom Markt gemacht. Unsere effiziente Prozesskette sowie der hohe Umschlag von Schokolade ermöglichen es uns, Ware zu günstigen Preisen anzubieten. Unser Credo ist, Ware nur so teuer anzubieten, wie sie sein muss.

De Britse National Health Service (NHS) gaat een suikertaks invoeren. Dat kondigde topman Simon Stevens aan. Uiterlijk in 2020 zullen alle suikerhoudende producten in de cafetaria's en automaten in openbare ziekenhuizen en gezondheidscentra met een toeslag verkocht worden. De maatregel is bedoeld om personeel, patiënten en bezoek te ontmoedigen de suikerrijke producten te kopen.

De NHS is de eerste publieke organisatie die een suikertaks invoert. Volgens Stevens is de maatregel onvermijdelijk in de strijd tegen de 'nationale suikerverslaving' van de Britten. Stevens roept ook de regering op stringente maatregelen te nemen om de suikerconsumptie van de Britten terug te dringen, en daarmee het obesitasprobleem aan te pakken dat de NHS boven het hoofd dreigt te groeien. Sinds kort is een ongezond voedingspatroon de belangrijkste oorzaak van de 40% met leefstijl samenhangende en vermijdbare ziektegevallen die de NHS behandelt. Stevens: "Roken doodt nog altijd meer dan 80.000 mensen per jaar. Maar het blijkt dat onze voeding roken als koploper heeft ingehaald".

De NHS verwacht jaarlijks zo'n €26 tot €53 miljoen euro binnen te halen met de suikertaks. De opbrengst zal gebruikt worden om de gezondheid van de 1,3 miljoen medewerkers te verbeteren. In de strijd tegen suiker voerde Jamie Oliver in juni alvast een suikertaks door in zijn eigen restaurants. De Britse regering heeft zich tot op heden tegen een suikertaks uitgesproken. Een dezer dagen wordt het beleidsvoorstel van de regering tegen kinderobesitas verwacht.

Een brede groep organisaties luidt de noodklok over de intensivering en groei van de melkveehouderij. Ze roepen staatssecretaris van Economische Zaken, Martijn van Dam op te kiezen voor een grondgebonden melkveehouderij en dit vast te leggen in een nieuwe wet. Dat meldt Milieudefensie vanmorgen in een persbericht.

De ongecontroleerde groei van de melkveehouderij leidt tot ernstige problemen voor natuur en milieu, zeggen de organisaties. "Uit cijfers van het CBS blijkt", zeggen zij, "dat het fosfaatplafond van 172,9 miljoen kilo ruimschoots is overschreden en de mest over de dijken klotst." Zonder ingrijpen zal de uitbreiding en intensivering van de melkveehouderij onverminderd doorgaan, vrezen de milieu- en natuurorganisaties.

Zij roepen staatssecretaris Martijn van Dam op nu te kiezen voor grondgebondenheid in de melkveehouderij om zo een rem zetten op de groei van de afgelopen jaren. Het aantal koeien wordt daardoor gekoppeld aan de hoeveelheid beschikbare grond. Zo kan de boer zijn mest op zijn eigen land kwijt. Boeren die nu al grondgebonden werken, hoeven niet te krimpen vindt de coalitie van milieu- en natuurorganisaties.

De coalitie bestaat uit het Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, Landschappen NL, de Natuur en Milieufederaties en Milieudefensie.

Even leek het erop dat je kon afslanken zonder van frisdrank af te zien. Dat zou ook kunnen met lightfrisdranken. Nog beter was het nieuws dat je met zulke frisdranken zelfs méér zou afvallen dan door het drinken van water.

Dat zou blijken uit een onderzoek naar de dieetvoordelen van lightdranken dat werd uitgevoerd onder leiding van Peter Rogers, hoogleraar biologische psychologie aan Bristol University. De conclusies weken duidelijk af van de kennis die voortgaat uit ander onderzoek dat juist zien dat dieetdranken met toenemend gewicht in verband moet worden gebracht.

Bij nader inzien blijkt de Britse studie niet alleen slordig te zijn uitgevoerd, bovendien werd ze betaald door ILSI, een consortium waarvan onder meer Coca-Cola en PepsiCo deel uitmaken. Dat schrijft vanmorgen de Standaard op gezag van de Britse kranten The Independent en The Sunday Times.

Reeds direct na het uitkomen van de opmerkelijke resultaten van Rogers, meldde Diet Doctor dat diens onderzoek door belanghebbenden is gesponsord.

Unilever boekte in 2015 10% winstgroei. Dat maakte het voedings- en levensmiddelenconcern vanochtend bekend. De omzet nam toe tot €53,3 miljard. Zonder wisselkoerseffecten zou de groei uitkomen op 4,1%. De nettowinst daalde met -5% tot €5,3 miljard.

In het persbericht zegt CEO Paul Polman "Deze resultaten laten opnieuw zien dat we vooruitgang boeken in het ombouwen van Unilever tot een meer veerkrachtige organisatie, die in staat is steeds onderliggende, concurrerende groei te laten zien." Polman raakte de afgelopen jaren 'steeds verder verwijderd van zijn doelstelling de omzet te verdubbelen ten opzichte van de €40 mrd bij zijn aantreden in 2009', schrijft het FD.

Door de focus meer op de persoonlijke verzorgingsproducten en schoonmaakmiddelen te leggen, lijkt het tij nu gekeerd. Dankzij de wereldwijd groeiende middenklasse boekten die divisies respectievelijk 4,1% en 5,9% omzetgroei. De voedingsmiddelentak liet een groei van 1,5% zien. De - krimpende - voedingsmiddelentak wordt steeds minder belangrijk voor Unilever. Voor 2016 voorziet Unilever een 'lastiger' jaar. Het bedrijf zal zich richten op het verbeteren van de winstmarge, het verlagen van de kosten en innovatie.

Zes jaar geleden werd door de universiteiten van Hasselt en Maastricht vastgesteld dat vetcellen hun vet niet graag afstaan. Onderzoekers aan de Universiteit Maastricht hadden daarom het vermoeden dat sterk afvallen stress in de vetcellen veroorzaakt, waardoor het zogenoemde jojo-effect ontstaat. Om de stress zo snel mogelijk kwijt te raken, gaan vetcellen opnieuw vet stapelen. Hierdoor komen de verloren kilo’s er snel weer aan.

In een eerste vervolgstudie gingen 18 gezonde proefpersonen gedurende 8 weken op een afvaldieet. Ze verloren ruim 14% van hun lichaamsgewicht. Een deel van de groep bleef in de tien maanden daarna op gewicht (de gewichtblijvers). Het andere deel kwam weer aan, met gemiddeld 8,2% (de gewichtstijgers). De onderzoekers analyseerden het vetweefsel van alle proefpersonen op markers (eiwitten) voor cel-stress. Daaruit bleek dat de stress in de vetcellen bij het afvallen duidelijk meer was toegenomen bij de gewichtstijgers.

In een tweede, internationale, studie is de rol van het externe celskelet onderzocht. Voor dit onderzoek volgden in totaal 496 te zware en obese proefpersonen gedurende 8 weken een calorie-arm dieet. Zes maanden later bleek bij screening dat variatie in componenten van het externe celskelet van invloed is op de kans weer aan te komen na afvallen. Deze componenten zijn verschillend voor mannen en vrouwen.

Beide onderzoeken bevestigen het vermoeden dat de tijdens het afvallen opgebouwde stress in de vetcellen, die bij sommige mensen ontstaat en bij andere niet of minder, medebepalend is voor de kans om opnieuw aan te komen.

Het is gemakkelijker je gedrag te veranderen door je voor te stellen dat je een 'doener' bent. Wie bijvoorbeeld gezonder wil gaan eten, lukt dat beter door een zelfbeeld als 'gezonde eter'. Dat is de uitkomst van een Amerikaans onderzoek dat werd gepubliceerd in Self & Identity

De onderzoekers bekeken het concept van ’self as doer’; jezelf zien als een 'doener'. Dit concept legt een link tussen identiteit en gedrag. “Hoe meer iemand zichzelf identificeert met een bepaalde rol, hoe groter de kans is dat mensen het gedrag gaan vertonen dat bij die rol hoort”, leggen de onderzoekers uit. “Wanneer je jezelf gaat zien als een ‘gezonde eter’, identificeer je je daarmee en is de kans groot dat je ook daadwerkelijk gezond gaat eten.”

Om dit te testen, verdeelden de wetenschappers 124 vrouwen over drie groepen. Alle groepen zouden gedurende 6 weken gezonder gaan eten. De eerste groep kreeg voorlichting over voeding, de tweede groep fungeerde als controlegroep en de derde groep moest zes ‘identiteit-uitspraken' doen. Dus als iemand als doel had om meer fruit te eten, moest ze zichzelf bijvoorbeeld omschrijven als een fruit-eter, of als ze wilde minderen met frisdrank, als een 'geen-frisdranken-drinker'.

Uit de resultaten bleek dat deze laatste methode effectief was. De vrouwen in deze groep aten gemiddeld een portie meer gezonde voeding dan in de twee andere groepen. Bovendien gaven de deelneemsters in de derde groep te kennen dat het denken vanuit een andere identiteit hen motiveerde om andere keuzes te maken in gezondheidsgedrag. De auteurs denken een effectieve methode te hebben gevonden om mensen aan te moedigen betere voedingskeuzes te maken. "Alleen educatie is niet genoeg”, zeggen ze.

Onderzoekers wisten het zoutgehalte in kippenbouillon, tomatensaus en kokosnootcurry terug te brengen zonder de smaak aan te tasten. Dat deden ze gebruik te maken van vissaus, een product van zeezout en ansjovis uit Zuidoost-Azië.

De saus fermenteert 8 tot 12 maanden in grote vaten, waardoor de eiwitten afbreken tot aminozuren. Dit levert een saus op die rijk is aan umami, de 'vijfde smaak'.

Consumenten vinden producten met minder zout vaak smaakloos en daarom zijn koks en voedselproducenten uit allerlei verschillende culturen op zoek naar smaakvolle alternatieven voor zout. In dit onderzoek zetten de Maleisische wetenschappers hun proefpersonen kippenbouillon, tomatensaus en kokosnootcurry voor waarin het zout deels vervangen was door de umamirijke vissaus. De proefpersonen testten de producten op 3 smaak-attributen: lekkere smaak, smaakintensiteit en zoutheid. In kippenbouillon kon 25% van het zout vervangen worden door vissaus. Bij tomatensaus en kokosnootcurry was dit respectievelijk 16% en 10%.

Deze resultaten kunnen van pas komen bij het creëren van lekkere producten met een gezonder gehalte aan natriumzout, schrijft Newswise.

Koffieconcern Starbucks kondigde maandag een aantal stappen aan rondom gezondheid en welzijn. In een persbericht zegt Starbucks: "Deze [stappen] maken deel uit van een grote verandering die wereldwijd wordt uitgerold en waarbij klanten beter geïnformeerde voedingskeuzes kunnen maken. De meest recente stappen in dit proces zijn het herzien van de productformules om suiker te verminderen, ingrediënten te vereenvoudigen en de beschikbare voedingsinformatie voor klanten te verbeteren.

Sara Bruce-Goodwin, Vice President Research and Development, Quality & Regulatory: “We hebben geluisterd naar onze klanten die ons vertelden dat ze graag minder suiker willen wanneer zij voedingskeuzes maken. De komende vijf jaar zijn we van plan om het gemiddelde toegevoegde suikergehalte te verlagen in bepaalde drankjes zonder in te leveren op smaak en kwaliteit. Klanten willen graag weten hoe onze producten worden gemaakt, wat voor ingrediënten worden gebruikt en wat de voedingswaarden zijn. Met deze stappen zorgen we dat klanten de juiste voedingskeuzes kunnen blijven maken.”

Eind 2020 moet de verlaging van het suikergehalte zijn gerealiseerd en al in 2016 zullen klanten alle voedingswaarden van Starbucks' dranken en etenswaren online kunnen vinden.