Dat vonden we vandaag het meest opzienbarende nieuws in onze vandaag begonnen zomerserie, waarin lezers het nieuws maken. Dennis Zeilstra bracht het.
Zeilstra noteerde het nieuws als volgt:
BACTERIËN MAKEN MEER ANTIBIOTICA IN BIJZIJN RIVALEN
Dat bacteriën zelf antibiotica produceren lijkt geen nieuws te heten. Toch is dit nog controversieel omdat de concentraties antibiotica die in de grond worden aangetroffen veel te laag lijken om effect te hebben. Wetenschappers uit Leiden hebben nu aangetoond dat bepaalde bacteriesoorten inderdaad antibiotica maken, én dat die hun productie opschroeven als er rivalen in de buurt zijn, m.n. in een voedselarme omgeving. Dat klinkt logisch, maar toont aan dat de bacteriën de stoffen inderdaad gebruiken om andere bacteriën te bestrijden.
De Leidse onderzoekers willen de vondst gebruiken om nieuwe antibiotica te ontwikkelen. Maar het is niet ondenkbaar dat dit ook kan helpen om tot betere inzichten in de complexe darmflora en een effectiever gebruik van probiotica te komen.
Fotocredits: Yersinia pestis Bacteria, NIAID
Dit artikel afdrukken
BACTERIËN MAKEN MEER ANTIBIOTICA IN BIJZIJN RIVALEN
Dat bacteriën zelf antibiotica produceren lijkt geen nieuws te heten. Toch is dit nog controversieel omdat de concentraties antibiotica die in de grond worden aangetroffen veel te laag lijken om effect te hebben. Wetenschappers uit Leiden hebben nu aangetoond dat bepaalde bacteriesoorten inderdaad antibiotica maken, én dat die hun productie opschroeven als er rivalen in de buurt zijn, m.n. in een voedselarme omgeving. Dat klinkt logisch, maar toont aan dat de bacteriën de stoffen inderdaad gebruiken om andere bacteriën te bestrijden.
De Leidse onderzoekers willen de vondst gebruiken om nieuwe antibiotica te ontwikkelen. Maar het is niet ondenkbaar dat dit ook kan helpen om tot betere inzichten in de complexe darmflora en een effectiever gebruik van probiotica te komen.
Fotocredits: Yersinia pestis Bacteria, NIAID
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Goed dat dit - al lang min of meer bekende gegeven - steeds meer ondersteuning krijgt. De implicaties reiken veel verder dan alleen het menselijk lichaam. Dat dit een bodemonderzoek betreft laat zien hoe veel er in dit opzicht (een gezonde bodem) nog bereikt kan worden. Misschien dat dit ook bij allerlei desastreuze gewassenaantastingen (zoals de olijfbomenziekte in Italië) gebruikt kan gaan worden?
De totale context van mogelijke bevorderende en negatieve factoren mag niet uit het oog verloren worden. En dat zijn er heel wat - vanuit verschillende invalshoeken. Symptoombestrijding pakt oorzaken vaak niet aan... en andere mogelijkheden moeten óók gebruikt worden. 'Nieuwe antibiotica'? Niet alleen vanwege MRSA geen overbodige luxe. Schimmelgifpillen werken dan wel vaak bij acute ziekte, maar hun negatieve effecten op ons immuunsysteem zijn ook enorm.
In 1978 deed ik als aankomend biofysicus een onderzoek naar Cloacine df13. Dat is een eiwit gemaakt door een bacterie (enterobacter Cloacae) met als doel bacteriën te doden. De producerende bacterie maakt ook een eiwit aan dat hemzelf beschermt. Daarmee kunnen deze bacteriën overbevolking bestrijden. Ik denk dat mensen dit van ze afgekeken.
Ook dat bacteriën antibiotica onderling gebruiken, en dat ze daarbij innovatief zijn lijkt me niet echt nieuw en volledig logisch. Ze zijn ze natuurlijk niet gaan ontwikkelen om ons in de 20ste en 21ste eeuw filantropisch antibiotica te gaan leveren. De mens is al vanaf het begin (niet Adam, maar Lucy) een speelgrond voor bacteriën, die of vredelievend co-existeren of elkaar de tent uitvechten.
Wat wel mooi is dat onderzoekers meer uit hun eigen box komen en met een wat bredere bril gaan kijken om grip op een complexe werkelijkheid te krijgen en de kansen te zien liggen. Als we ons eens meer in de huid van de bacterie en zijn omgeving verplaatsen, wat empathie ontwikkelen, is er beduidend meer kans van slagen. Ik ben in een ver verleden gepromoveerd op consortia van bacteriën, die ik liet groeien op humaan serum. Heel leerzaam en jammer dat Winclove van de dodelijke probiotica-affaire nooit mijn proefschrift heeft gelezen, had wat doden gescheeld. Ook met antibiotica zou er meer in combinaties gedacht moeten worden en zou kennis waarop een bacterie in het lichaam groeit, heel veel kunnen helpen om de Achilleshiel te vinden Het vereist wel een andere manier van denken, zoals Einstein ook al was opgevallen om ons uit de problemen van antibioticaresistentie te krijgen.
Pieter, een nog fundamentelere waarheid als een koe is dat overal verdringing de basis is en evenwicht niet meer is dan metastabiliteit. Maar daar gaat dit nieuwsfeit - als ik het goed heb begrepen - niet over. Het laat zien dat bacteriën het maken van antibiotica als fundamenteel mechanisme onderling gebruiken. Dat is het nieuwsfeit. Moet je dus nagaan wat voor zelfproducerende - en vermoedelijk razend innovatieve - grootverbruikers we mogelijk in onze darmen hebben.
Komkommertijd? Elkaar bestrijden is geen nieuws. Nisine (lantibioticum) producerende bacteriën in kaaszuursels zijn al diep in de vorige eeuw gevonden.