Niet iedereen krijgt genoeg, maar dat komt niet omdat er te weinig is. Eén miljard vreet zich een vetbuik en gooit dan ook nog rustig het nodige weg. Eén miljard eet veel te weinig en die andere 4,8 kan zich zo'n beetje redden. Ze gaan in ieder geval niet dood van de vetbuik. Het ene miljard dat te weinig te eten heeft, heeft geen geld. Wij wel en daarom eten wij het voor ze op. Anders zou het immers maar wegrotten in opslagen, want niemand kan het anders kopen.Wat we niet op kunnen, geven we weg als 'hulp' om ons geweten te sussen. Waarschijnlijk wist u dat ook niet en slaapt u nu minder lekker als u weer eens hoort over onze aardige 'voedselhulp'.
Is dat allemaal eerlijk? Nee. Maar zo werkt economie. 'Ga werk zoeken als je wilt eten', hoor je mensen weleens tegen zwervers zeggen als ze je op de gracht om een euro vragen voor hun diner + overnachting bij het Leger des Heils. In het groot doen we niet anders, al geven we regelmatig een aalmoes omdat weggooien helemaal te gek is.
Albert-Jan Maat, baas van alle verenigde boeren in LTO Nederland, hield gisteren een praatje voor Noord-Nederlandse boeren. Ik was erbij en zou ook wat zeggen. Boeren zitten in zak en as. Ze verdienen niks, hun subsidies en quota staan onder druk; hun land moet weer terug naar de natuur. Daar begrijpen ze allemaal niks van. Productieland is kostbaar. Daar moeten immers straks al die extra monden beter van gevoed worden dan vandaag. Daarom moeten we naar twee keer zoveel eten terwijl er maar een derde aan mensen bijkomt. Arme landen van nu zijn straks rijker en dan kunnen ze het wel betalen. Dan wordt eten weer duur. Ook hier. Het zal zelfs dramatisch duur worden als we hier niks meer kunnen maken.
Daarom had Maat het over het in de benen houden van de productie van de Nederlandse boer. Want dat is nodig. Jazeker, in 2050.
Makkelijk zal het niet worden zei hij. Maar we gaan ervoor, want Nederland is kampioen. In dierwelzijn (gek dat de dierenbeweging dat niet snapt). In duurzaamheid (gek dat natuur- en biologische activisten dat maar niet snappen). En met al die diervriendelijke en duurzame productie zijn we de derde exporteur ter wereld. Nee, u hoort geen ironie. Het is echt waar. Maar nou de andere kant. Het product van die wereldkampioen brengt geen fluit op. De bank krabt zich achter de oren en begint minder ruimte voor boeren een goed idee te vinden. Je kunt geen tientallen miljarden blijven stoppen in spul dat niks opbrengt. Dat is levensgevaarlijk. Bovendien vinden spaarders en De Nederlandse Bank dat niet goed. Spaarders willen hun geld terug als het moet. DNB moet erop letten dat dat kan en wil dus niet banken rare dingen doen.
De Nederlandse boeren zijn het daar niet mee eens. Dat maakte Maat gisteren ook nog eens duidelijk. 'Canada', een land dat besloten heeft alleen nog voor de eigen bevolking te produceren, vindt hij geen optie voor Nederland. Ik begrijp het, want Nederland maakt ruim vijf en in sommige sectoren wel zeven keer wat het zelf op kan. Maar wat moet je nou als Nederlandse boer? Je bent nu al wereldkampioen duurzaam produceren, maar moet bijbetalen om die hele duurzame berg te mogen maken. Dat schiet niet op.
Daarom probeerde ik duidelijk te maken dat tussen nu en later wat minder maken en het beter verkopen zo'n gekke optie nog niet is. Zolang juist de grootste boeren dat gelul vinden, zou het wel eens zo kunnen zijn dat bank en boer over een jaar of 10 moeten besluiten de stekker eruit te trekken. Een wereldkampioen kan niet eindeloos doorgaan wereldkampioen niks verdienen te zijn.
Stel je voor dat de boer verdwijnt omdat hij geen kant meer op kan. Wie wil nog boer worden als je je bedrijf prima kunt verkopen en één klap van alle zorgen af kunt zijn? Gebeurt dat, dan is er ook geen geschikte ruimte meer om in 2050 dat boeren weer op te pakken. Zonde, want dan is het hard nodig. Dat was dus ook mijn slotpleidooi richting LTO-baas Albert Jan Maat: wordt het geen tijd om scenario's te maken om van het teveel van nu naar het te weinig van straks te komen? Die melkveehouder heeft nl. gelijk. En ik ook. Dat is het probleem. Soms moet je even heel goed nadenken voor je doet zoals je altijd al deed. De wereld verandert, maar dat doet'ie in fasen. Je gaat niet van A naar B, maar van A naar Z via het hele alfabet. Bij Shell - ook een multinational - werken ze net zo. Welkom in het moderne leven, met verstandige planning, marketing en strategie en al.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
La vie moderne. Zo is het Dick, wij gaan van A naar Z, daar zitten nog 24 fase's tussen!!!... Daar moet over nagedacht worden, dat vind ik ook. Innovatief moeten wij zijn of worden!!!...
Bij SHELL gaan ze eens eindelijk overwegen om te stoppen met dat misdadig affakkelen in Nigeria. Je blijft SHELL als een goed voorbeeld aanhalen, Dick, terwijl het een misdadige organisatie is.
Of er teveel wordt geproduceerd is maar zeer de vraag. Er zijn heel veel landen waar en te weinig geproduceerd wordt of waar er tekorten zijn. Voor veel van die landen is het zelfs betaalbaar, die wereldhandel in euro's.
Maar vooral belangrijk is te willen beseffen dat voedsel een geopolitiek wapen is, welke een bepaald soort mensen niet wenst uit handen tegen. Boeren zijn (de producenten van) het kanonnenvlees van dienst.
Binnen het liberale economische systeem van vandaag past er geen ernstige oplossing voor het voedselvraagstuk. Voedsel of zelfs maar drinkbaar water kan hierbinnen geen recht zijn.
De toekomst ligt in initiatieven als transitiesteden e.d. Zelfredzaamheid.
Nederland kampioen in duurzaamheid en in produceren voor de export?
Hoewel ik alles wat Dick hierboven benoemt volledig begrijp, ben ik het er toch niet mee eens. Nederland is vooral kampioen in onevenwichtigheid.
Ik bedoel dat niet denigrerend, want ik heb respect voor alles wat landbouwers presteren. Wat hierbij speelt is dat details wel goed zijn, maar het geheel niet.
Met name voor het milieuaspect. De benutting van mest is enorm veel verbeterd. In de jaren 70 en 80 werd mest beschouwd als afvalstof en op welke manier je daar vanaf kwam was nauwelijks van belang. Inmiddels zijn directe milieunadelen van mest vrijwel verdwenen. De kwaliteit van oppervlakte/grondwater is drastisch verbeterd. Maar NL kampioen van duurzaamheid? Als je kijkt vanuit de benutting van bijv fosfaat en stikstof is dat nog matig. Wouter de Heij besprak het fosfaat in een andere lijn. Fosfaat in kippenmest eindigt op grote schaal via een mestverbranding als fundering van de wegenbouw. Geen negatieve milieueffecten, maar de waanzin hiervan wordt pas ingezien als de fosfaat verder opraakt. Boeren voelen beperkingen door de huidige mestwetgeving die het opbrengend vermogen in gevaar brengt. "Als opbrengsten dalen is dat onbespreekbaar" aldus LTO. Begrijpelijk vanuit de huidige optiek. Vanuit fosfaatbeschikbaarheid is juist verder beperking wenselijk, zodat we langer met de voorraden toekunnen.
Vandaag las ik een bericht dat een loonweker mest zodanig toedient (met GPS) dat met één derde van de normale fosfaat toch een volwaardige opbrengst mogelijk is.
Nederland is geen wereldkampioen in duurzaamheid. Het heeft alleen de potentie om dat te worden.
De hoeveelheid bepaalt of iets giftig is. Zout, suiker, koolhydraten, vitamines zijn onmisbaar met mate. In potentie is onze veehouderij de meest efficiente afvalverwerker, is de vrijkomende mest perfect aan te wenden, etc.
Nederland wereldkampioen voedselproductie? Nee, Nederland is ook een enorme importeur. Onze landbouw is zo onevenwichtig gegroeid dat we enorme hoeveelheden goedkope producten importeren (niet eens in tonnen, maar in benodigde teeltopp.), daar duurdere producten van maken (veredeling) en onze grond benutten voor duurder product. Nederland is dan ook vooral in financiële zin een grote exporteur.
Wat zou het gevolg zijn als er meer evenwicht komt? Dan leidt dit tot veel minder toegevoegde waarde, en dus een grote afname in aantal bedrijven en werkgelegenheid, zowel in de landbouw als in de voedingsindustrie.
Huib, dat zijn allemaal dingen waar ik het ernstig mee eens ben. Goed genoeg is in dit geval de vijand van het heel veel (en veel integraler denkende) beter dat nodig is. Maar vind je dat de Nederlandse land- en tuinbouw het zoveel slechter doet dan de rest?
En nogmaals: een onvoldoende voor de hele klas is geen reden om tevreden te zijn met een zesje of nog minder.
Steven, ik had het over een manier van naar de wereld kijken zonder oogkleppen (waar Shell-mensen erg goed in zijn, velen leven inmiddels buiten de deur van de methoden die ze daar hebben geleerd) niet over de moraliteit van de onderneming. En nee, ik geloof niet in het absolute kwaad van ondernemingen. Wel in het kwaad van georganiseerde luiheid en onverantwoordelijkheid omdat dat nou eenmaal makkelijker is dan nog een eind verder kijken.
Misschien kom je wel tot o.m. transitiesteden als je kijkt op de manier waarvoor ik pleit.