Bij LNV hebben ze een zogenaamd Consumentenplatform. Dat is een merkwaardige naam, want consumenten kun je er zelfs met een lampje maar moeilijk vinden. Sinds dit jaar ben ik er lid van. Toen ik een opmerking maakte over die ontbrekende consument en wat er eigenlijk gebeurt met het gezellige gesprek tussen wat ondernemers, journalisten, stukjesschrijvers en burgemeesters, dacht ik dat ik eruit zou worden gegooid. Maar nee. De nieuwe voorzitter, Marijke Vos, bleek het juist open te willen gooien. Het Consumentenplatform moet de maatschappij in. En zo komt het dat voor het eerst in de geschiedenis een nota die altijd ongenaakbaar bleef, nu al voor de sessie van vrijdag aanstaande hier besproken kan worden. Nog boeiender: de lezers van hier wordt gevraagd er hun vrije, maar feitelijk beargumenteerde mening over te geven. Die zal uiterst serieus worden genomen door LNV en het Consumentenplatform.
Het gaat ditmaal over de vraag welk beleid het ministerie van LNV moet hanteren om consumenten duurzaam te laten eten. Voor de platformleden is door bureau Schuttelaar een nota gemaakt, waarvoor zelfs de filosofische boekenkast omver werd gehaald. Naast Leonardo da Vinci, Milton Friedman en Jamie Oliver kwam ik veelvuldige referenties naar het werk van de 20e eeuwse ethicus John Rawls en zijn Theory of Justice tegen. Er is dus kennelijk heel wat aan de hand.
De nota beslaat effectief 32 pagina's. Ik heb er zo mijn ideeën bij. Ik denk dat duurzaamheid een van de grootste misvattingen van het begin van onze 21e eeuw is. Niet dat het een onbelangrijk onderwerp is. Integendeel zelfs, ik denk dat het een van de meest wezenlijke vraagstukken van de mensheid is: hoe gaan we door met ons technische kunnen en onze, potentiële, wijsheid? Ik ben echter bang dat het heel gevaarlijk wordt aangevlogen. Alsof we weten wat duurzaamheid is en alsof het als een Rosetta-steen gehouwen in de Platoonse ideeënwereld zou bestaan. Dat is nonsens. We zijn al met heel velen op deze aarde en destabiliseren die dus noodzakelijk met onze steeds maar groeiende aanspraken op voedsel, comfort en vermaak. Nu we eenmaal vinden dat dat OK is, gaat het dus om het maken van de minst slechte keuzen en de vraag wie voldoende overzicht en wijsheid heeft om die correct te maken.
En als het nou 'ns heel complex is omdat we de wereld gedurende op z'n minst een paar honderd jaar nou juist op het verstoren van balansen hebben ingericht? Niet een klein beetje, maar diepgaand omdat we zo het meeste geld en de meeste macht overhielden?
Dan moet je glimlachen over zoveel naïviteit. Misschien zelfs wel over de hele probleemstelling. En al helemaal als je het 'aan de markt' over wilt laten om het op te lossen. Want dat wil onze overheid toch het liefste.
Ik zei het al. De luiken gaan open. Als de argumentaties maar helder en feitelijk zijn. Vertel, wat vind je van de nota en wat duurzaam is, cq. hoe moeten Nederland en Vlaanderen daarmee omgaan? Enne ... Vlamingen, don't be shy! Bemoei je rustig met Nederland.
Natuurlijk, het plaatje. Zet fietsster Leontien van Moorsel met een fiets voor je deur en je bent als verbrander en veroorzaker van bergen uitstoot toch meteen 'duurzaam'. Zo sturen we mensen heel gerust naar bed. Amstelveen, de reclame-hoofdstad van Nederland, maakt inmiddels overuren. Duurzaamheid is big business. As usual. Of willen we echt iets? Zo ja, hoe besluiten we daar dan democratisch over en niet met wat handjeklap?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Koning Boudewijn Stichting publiceerde ook goede rapporten over communicatie rondom verduurzaming van voeding.
http://www.kbs-frb.be/publication.aspx?id=253434&LangType=2067
en
http://www.kbs-frb.be/publication.aspx?id=178312&LangType=2067
Zolang burgers gereduceerd zijn tot consumenten (buiswormen waar je iets aan verdient als er iets in gaat, als er iets uitkomt en vooral als er iets blijft steken) blijft het modderen wat een goede communicatie betreft. Goed dat Schuttelaar Tim Lang's verschillende paradigma's noemt. Het ene baseert zich op burgers, het andere richt zich op consumenten. Totaal verschillende communicatie trajecten. Veel plezier vrijdag, Dick!
Hoi Dick,
Ik waardeer de filosoof in jou. Maar heb je LNV via het conumentenplatform ook verteld hoe we het dan wél moeten doen?
Ik wordt een beetje flauw van de vraag; 'wat is duurzaamheid', en wat is 'duurzaam voedsel'? Volgens mij weten we dat allemaal wel ongeveer. En kunnen we er best iets aan doen met z'n allen om die richting op te gaan in onze voedselsystemen. Ieder z'n steentje.
Groeten Floor
@ Floor, ik ben het eens met je opmerking : "wat dan wel", ik ben het niet eens met je opmerking : "we weten ongeveer wel wat duurzaam en niet duurzaam is". Mijn stelling is dat we het juist NIET weten. Duurzaamheid is nu veel te veel een gevoel van mensen. Juist dat maakt het abstract en dus te weinig concreet.
Ik zeg al een tijdje "duurzaamheid is een politieke keuze, maar kiezen wij (=de politiek) voor duurzaamheid, dan moeten we wel concreet zijn in wat we bedoelen". Met concreet bedoel ik duidelijk handvatten geven aan bedrijven en consumenten. Echt blij ben ik niet van het Schuttelaar rapport. Het is behoorlijk vaag en abstract. De voorbeelden die genoemd worden suggereren dat de schrijvers het verschil tussen duurzaamheid en biologisch niet snappen. Daarnaast mis ik de rol van nieuw (social) media.
@wouter zeg het dan maar... welke handvatten dan.
"Ook kan gedacht worden aan scherper toezicht op het onwaarachtige beeld van een ambachtelijke rurale
idylle dat veelal gecommuniceerd wordt om tamelijk industrieel geproduceerd voedsel aan de man te brengen."
"Ook kan rond normen gebruik gemaakt worden van de algemeen menselijke neiging tot distinctie. (...) Mensen onderscheiden zich dus ook van elkaar door hun consumptie van voedsel.(...). Hierbij dient wel bedacht te worden dat het niet meer zo is dat er één sociaal-culturele elite bestaat waaraan de rest van de samenleving zich spiegelt in de consumptie van voedsel. (...) Wel kan het in dit kader interessant zijn om gebruik te maken van mediapersoonlijkheden zoals Jort Kelder en Georgina Verbaan die voor bepaalde vleesverlaters als rolmodel fungeren."
"Daarmee bedoel ik tevens dat Nederland over 15 jaar mondiaal koploper is in de verduurzaming van de voedselproductie. Ons land kan een belangrijke bijdrage leveren aan de mondiale voedselzekerheid en het behoud van de vitaliteit van het mondiale ecosysteem. De vooraanstaande positie die Nederland op voedselgebied heeft in de wereld, wordt daarmee optimaal als kracht benut."
"Bij het stimuleren van de consument mag de overheid meer moed tonen. Campagnes mogen veel explicieter. De wijze waarop bijvoorbeeld wordt geprobeerd de vleesconsumptie te verminderen is te lief, te positief, te politiek."
"Daarom pleit men voor meer informatie via verschillende kanalen en op verschillende niveaus. De jeugd is daarbij een belangrijke doelgroep, via scholen en ‘hippe’ campagnes die de jeugd op zaken aanspreken waar ze
ontvankelijk voor zijn."
40 pagina's van dit soort teksten doorploegen, is best een opgave. Als ik goed tussen de regels door lees, geloven de schrijvers niet echt dat communicatie gaat helpen om duurzaam bestempeld voedsel poplair te maken. Een hippe, snoeiharde, multimediale campagne met Jort Kelder, zodat ouders straks geterroriseerd worden door hun geïndoctrineerde kinderen wanneer ze een lapje vlees kopen... Een reclamebureau ziet je aankomen met zo'n briefing.
Ik heb liever dat de overheid mij eens goed en duidelijk uitlegt wat er precies onduurzaam is aan dat lapje vlees, zodat ik zelf kan beslissen of ik het koop en hoe vaak.