Hoe krijg je het volk aan duurzaam? Met die vraag zit onze regering. Als het op eten aankomt, zit het ministerie van LNV ermee. Voor de Priussen, de lampen, de isolatie, de achterbuurten vol die voor een paar tientjes met Ryanair 'nog ff lekker' naar Spanje gaan en het megalomane graaigedrag van onze ex-topbankiers zijn weer andere ministeries.

Bij LNV hebben ze een zogenaamd Consumentenplatform. Dat is een merkwaardige naam, want consumenten kun je er zelfs met een lampje maar moeilijk vinden. Sinds dit jaar ben ik er lid van. Toen ik een opmerking maakte over die ontbrekende consument en wat er eigenlijk gebeurt met het gezellige gesprek tussen wat ondernemers, journalisten, stukjesschrijvers en burgemeesters, dacht ik dat ik eruit zou worden gegooid. Maar nee. De nieuwe voorzitter, Marijke Vos, bleek het juist open te willen gooien. Het Consumentenplatform moet de maatschappij in. En zo komt het dat voor het eerst in de geschiedenis een nota die altijd ongenaakbaar bleef, nu al voor de sessie van vrijdag aanstaande hier besproken kan worden. Nog boeiender: de lezers van hier wordt gevraagd er hun vrije, maar feitelijk beargumenteerde mening over te geven. Die zal uiterst serieus worden genomen door LNV en het Consumentenplatform.

Het gaat ditmaal over de vraag welk beleid het ministerie van LNV moet hanteren om consumenten duurzaam te laten eten. Voor de platformleden is door bureau Schuttelaar een nota gemaakt, waarvoor zelfs de filosofische boekenkast omver werd gehaald. Naast Leonardo da Vinci, Milton Friedman en Jamie Oliver kwam ik veelvuldige referenties naar het werk van de 20e eeuwse ethicus John Rawls en zijn Theory of Justice tegen. Er is dus kennelijk heel wat aan de hand.

De nota beslaat effectief 32 pagina's. Ik heb er zo mijn ideeën bij. Ik denk dat duurzaamheid een van de grootste misvattingen van het begin van onze 21e eeuw is. Niet dat het een onbelangrijk onderwerp is. Integendeel zelfs, ik denk dat het een van de meest wezenlijke vraagstukken van de mensheid is: hoe gaan we door met ons technische kunnen en onze, potentiële, wijsheid? Ik ben echter bang dat het heel gevaarlijk wordt aangevlogen. Alsof we weten wat duurzaamheid is en alsof het als een Rosetta-steen gehouwen in de Platoonse ideeënwereld zou bestaan. Dat is nonsens. We zijn al met heel velen op deze aarde en destabiliseren die dus noodzakelijk met onze steeds maar groeiende aanspraken op voedsel, comfort en vermaak. Nu we eenmaal vinden dat dat OK is, gaat het dus om het maken van de minst slechte keuzen en de vraag wie voldoende overzicht en wijsheid heeft om die correct te maken.Da's nog eens andere koek dan de vraag of je de consument moet informeren of maar gewoon manipuleren. Het is een democratisch probleem: we hebben zoveel roofbouw gepleegd dat we nu even snel moeten besluiten hoe we daar 'ff gauw' op terug moeten komen. Er zijn hele handelssystemen ingericht op het afwentelen van duurzaamheid. Zoals we hier constateerden zijn die opnieuw aan de orde in de 'Wiedergutmachung' die nu plaatsvindt. Da's merkwaardig. Over die merkwaardigheid gaat wat mij betreft de duurzaamheidsvraag. De nota stelt die vraag niet. Duurzaam (wat is dat als er zo mee gesjoemeld kan worden?) moet je hip, verleidelijk en makkelijk maken, lijkt de conclusie.

En als het nou 'ns heel complex is omdat we de wereld gedurende op z'n minst een paar honderd jaar nou juist op het verstoren van balansen hebben ingericht? Niet een klein beetje, maar diepgaand omdat we zo het meeste geld en de meeste macht overhielden?
Dan moet je glimlachen over zoveel naïviteit. Misschien zelfs wel over de hele probleemstelling. En al helemaal als je het 'aan de markt' over wilt laten om het op te lossen. Want dat wil onze overheid toch het liefste.

Ik zei het al. De luiken gaan open. Als de argumentaties maar helder en feitelijk zijn. Vertel, wat vind je van de nota en wat duurzaam is, cq. hoe moeten Nederland en Vlaanderen daarmee omgaan? Enne ... Vlamingen, don't be shy! Bemoei je rustig met Nederland.

Natuurlijk, het plaatje. Zet fietsster Leontien van Moorsel met een fiets voor je deur en je bent als verbrander en veroorzaker van bergen uitstoot toch meteen 'duurzaam'. Zo sturen we mensen heel gerust naar bed. Amstelveen, de reclame-hoofdstad van Nederland, maakt inmiddels overuren. Duurzaamheid is big business. As usual. Of willen we echt iets? Zo ja, hoe besluiten we daar dan democratisch over en niet met wat handjeklap?