Overstromingen teisterden afgelopen week Dubai en andere kuststeden in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Er viel in één dag meer regen dan normaal gesproken in een jaar tijd. Juist om droogte tegen te gaan houden de VAE zich al jaren bezig met cloud seeding waarbij regen kunstmatig wordt opgewekt. Toch geloven de veelal betrokken experts niet dat cloud seeding en de overstromingen met elkaar te maken hebben.
Cloud seeding is een geo-engineering techniek om neerslag kunstmatig op te wekken. Normaal gesproken ontstaan wolken als waterdamp in de atmosfeer afkoelt en condenseert tot kleine waterdruppels of ijskristallen. Neerslag zoals regen of sneeuw treedt op wanneer deze druppels samenkomen en zwaar genoeg worden om uit de lucht te vallen.

De techniek om wolken te zaaien en neerslag te vormen, maakt gebruik van zoutkristallen of chemische stoffen zoals zilverjodide. Vliegtuigen, raketten of stations op de grond verspreiden de deeltjes in de lucht die zich vervolgens binden aan water. Wanneer de lucht vochtig genoeg is, vormen zich waterdruppels die als regen uit de lucht vallen. De techniek is al sinds 1940 in gebruik.

Regen en mooi weer
Het proces wordt wereldwijd ingezet om droogte tegen te gaan en zo gewassen van water te voorzien. De VAE hebben sinds 2002 een uitgebreid cloud seeding programma op basis van natuurlijke zouten om de watervoorraad te vergroten en de woestijn te vergroenen. De regen die er natuurlijk valt, valt vooral in de winter. Om de regenval te doseren wanneer het het meest nodig is maakt het programma gebruik van het zaaien van wolken. Indonesië zette cloud seeding eerder in om overstromingen te voorkomen, India om vervuiling uit de lucht te filteren en China om het weer te manipuleren en mooi weer af te dwingen tijdens belangrijke gelegenheden zoals de Olympische Spelen in Beijing.

Wolken of onrust zaaien?
Speculaties wijzen naar cloud seeding als mogelijke oorzaak van de zware overstromingen in de normaal zo warme en droge steden zoals Dubai en Abu Dhabi. Het Nationaal Centrum voor Meteorologie (NCM) in de VAE meldde aanvankelijk dat vliegtuigen wolken boven het land hadden gezaaid in de dagen voor de storm. Kort daarna ontkende het NCM de relatie tussen het zaaien en het woeste weer: “Het NCM voert geen cloud seeding operaties uit tijdens extreme weersomstandigheden”.

In combinatie met een gebrek aan goede afwatering, benadrukken experts dat het onwaarschijnlijk is dat de techniek een rol heeft gespeeld bij de regenval die zich verspreidde over meerdere landen. Meteoroloog Maarten Ambaum van de Engelse University of Reading wijst erop dat, zelfs als cloud seeding tijdens de storm had plaatsgevonden, het een minimale invloed zou hebben gehad op de hoeveelheid neerslag, en bovendien alleen lokaal. De in Nederland opgeleide Ambaum adviseert het NCM.

Mens schuldig
De overstromingen kunnen eerder gekoppeld worden aan klimaatverandering dat extreme weersomstandigheden zoals deze verergert. Een warmer wordende atmosfeer kan meer vocht vasthouden, waardoor zware regenval vaker voorkomt. Het NCM voorspelt dat de luchtdruk van invloed was op de storm, versterkt door klimaatverandering. We moeten accepteren dat dat laatste wel degelijk te wijten is aan menselijke activiteiten.

Vooral op X is te horen dat de wolken zaaierij wel degelijk het werk zou zijn van tovenaarsleerlingen die de kracht van hun techniek niet kennen. Als die geluiden het bij het rechte eind hebben, is het ongetwijfeld een les geweest.