1 min
Ik ben een Pollan-fan, voor wat betreft zijn machtsanalyse van het Amerikaanse landbouwsysteem. Zijn intensieve versie van extensieve landbouw is charmant (en volledig beïnvloed door de inmiddels wereldberoemde Polyface Farms van Joel Salatin), maar er zijn er meer die vooral óók onder de aandacht moeten komen. Het gaat zowel om veel minder intensief extensieve als om juist veel grootschaliger vormen van kringloopsluitingen en dierhouderij die een hoger dierwelzijn en een lagere milieudruk tot gevolg hebben.
Wat Birke niet weet - en ook Pollan niet in zijn boeken schrijft - is dat de boerderij van Joel Salatin niet in een gesloten kringloop functioneert en dus daadwerkelijk intensief moet heten. Dat kan alleen als je het sluiten van kringlopen grootschalig organiseert. Birke's verhaal is de uiting van een bewuste grachtengordelmentaliteit die zich de luxe van natuurlijk voedsel kan permitteren en redenen definieert om die te eisen.
Onze Hendrik J. Kaput kan tevreden zijn. Birke als papegaai en Pollan als journalist belazeren de kluit met een overstated idealisme waarmee ze de wereld laten dromen van nieuwe mogelijkheden, maar die het denken over werkelijk zinvolle vernieuwingen tegelijk blokkeren.
Over het sluiten van kringlopen is op 6 oktober een congres in Wageningen van het Netwerk Vitale Landbouw en Voeding Platteland. De titel geeft al aan dat het land van melk en honing voor de deur staat. Landbouw in de 21e eeuw: van schaarste naar natuurlijke overvloed. Het gaat daar onder meer over landbouw in een perpetuum mobile met rendementen van meer dan 100% op de input. Als je verstand hebt van biochemie weet je dat dat net zoiets is als de wonderbaarlijke voedselvermeningvuldiging van Jezus Christus, die van 5 vissen en 2 broden er zoveel wist te toveren als zijn disgenoten maar op konden. Maar de werkelijkheid is weerbarstig. Op = op. De kunst is de boel niet helemaal op te maken door de spilzucht van de natuur zoveel mogelijk in te dammen. Jazeker, dat is even tegennatuurlijk als tegeninituitief.
Kunnen we nou nooit 'ns van nieuwe mogelijkheden dromen, zonder meteen weer in een kerk te belanden?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
_11_480_289_84_s_c1.jpg)
Nou ben ik het weer oneens met Josien:
Zodra kantelpunten bereikt worden gaan andere reacties en evenwichten in werking. We kunnen niet voorspellen wat er gaat gebeuren. Het kan zijn dat binnenkort het leefklimaat niet langer gunstig is voor de mens, het kan ook zijn dat het wel meevalt.
De eerste zin: juist bij een kantelpunt falen de evenwichten met als gevolg gevolgen die onbeheersbaar en niet terug te draaien zijn.
Van die kantelpumten zijn er wellicht zo maar tien te bedenken. Ik ben zo optimistisch te denken dat 90% wel mee zal vallen.
Een eindje terug stelde - als ik me niet vergis - Hendrik dat als een ramp niet gebeurt, dat we dan een acceptabel risico hebben gelopen. Dat zou inhouden dat als je zonder te kijken een snelweg oversteekt en er gebeurt niets dat je dan terecht hebt gehandeld. [Idem voor roken, ongezond eetgedrag,etc.]
Stel: je zoon rijdt keihard op een diep ravijn af en stuurt nog net op tijd bij.
Zeg je dan: goed gedaan, jongen, wat een stuurmanskunst!? En toch is dat een redelijke beschrijving van het gedrag van de mensheid.
Josien stelt dat er weinig mis is met o.a. het veehouderijsysteem en dat er weinig alternatieven worden aangedragen.
Dat is het probleem van de mensheid; echte alternatieven zijn moeilijk te vinden. [Hadden we ze anders al niet lang ingevoerd?] We zouden een of ander zoekconcept moeten hebben, maar wie weet er één?
Birke de Beer heeft een aantal oplossingen bij elkaar gegoogled. Niet goed natuurlijk. Maar als we - heel realistisch - wel een probleem constateren zonder er gelijk de eindoplossing bij te geven is het ook niet goed. Maar, als betrokkenen een probleem krijgen aangereikt, zijn ze dan zelf niet verantwoordelijk voor de oplossing?
Gewoon maar wat gaan proberen volgens Harold van Garderen.
reden=regelmaat
Josien, de logica in je tweede alinea deugt niet en je staat daarmee niet alleen. Fresco doet hetzelfde. Je hebt natuurlijk de vrijheid om dat te doen, maar het stoort mij wel en deze redeneertrant is ook de reden waarom ik mij heb laten verleiden om op dit blog wat onzin bij elkaar te schrijven over landbouw waar met enige reden hetzelfde gebeurd. Hele kunstmatige wereldbeelden worden als werkelijkheid gepresenteerd. Het is niet mijn hobby. Dat wij geen afscheid kunnen/willen nemen van "exosomatic comfort" is volstrekt duidelijk. Kijk naar de recente politieke politieke ontwikkelingen. Kijk naar hoe graag wij inderhaast de sceptici omhelsden, kijk hoe graag wij op allerlei IPCC slakken zout wensten te leggen. Schiphol (als metafoor) gaat inderdaad niet dicht. Toch kunnen wij over de klimatologische toekomst een en ander te weten komen. Immers in miljoenen jaren heeft deze aardkloot heel wat scenario's aan zich voorbij zien trekken. De computermodellen kunnen door ze met deze historische feiten te ijken buitengewoon betrouwbaar worden gemaakt. Wat dat betreft ben ik het volstrekt met je oneens al zouden we niets kunnen weten, dat alles ongewis is. Deze laatste houding wordt vooral gedreven door het niet willen nadenken over de consequenties van Schiphol als metafoor. Ik vind alles best, maar kom mij niet aan met toekomstvisies die aan deze problematiek voorbij gaan.
Ooit las ik: optimisme wordt snel pathetisch als er geen enkele aanleiding voor is. Dus is er de vraag: is er enige aanleiding voor optimisme?
Of is deze zin 'that the biosphere may do the scaling-down for us in a much less desirable (if not catastrophic) manner' het meest optimistische wat we kunnen bedenken.
De echte catastrophe van de financiele crisis konden we nog net, met gierende banden de bocht door, afwenden met een paar biljard eurootjes en dollartjes.
Ben benieuwd hoe we dat met de klimaatcrisis gaan doen.
Ik vind de nieuwe zoekvraag van Josien interessant en vooral hoe worden we collectief wijzer en daadkrachtiger. En dat in een tijd dat het er op lijkt dat we eerder daadkrachtiger en dommer worden.
Hendrik,
Het is goed dat er schaduwdenkers zijn die ons confronteren met de mogelijke gevolgen van wat we doen. Maar ik hoor er niet bij.
Het geheel van de wetenschappelijke analyse van klimaatverandering is te moeilijk te vatten voor deze gewone vrouw. Sterker nog, het is ook niet te vatten voor de wetenschappers. De aarde is een complex systeem wat zich voortdurend aanpast, en op zijn beurt weer opgebouwd uit ontelbare complexe systemen. Zodra kantelpunten bereikt worden gaan andere reacties en evenwichten in werking. We kunnen niet voorspellen wat er gaat gebeuren. Het kan zijn dat binnenkort het leefklimaat niet langer gunstig is voor de mens, het kan ook zijn dat het wel meevalt.
Daarom geloof ik Schaduwdenkers niet op hun woord, al geloof ik ook niet dat ze helemaal ongelijk hebben.
Maar er zijn meer redenen waarom ik geen Schaduwdenker ben: Ik vind het geen prettig beeld (net als Huib) en ook geen bruikbaar beeld. Ik stel vast bij mezelf dat ik onder de huidige omstandigheden niet bereid ben mijn levenswijze écht aan te passen om de opwarming te keren. Dus is het onzinnig dat te hopen of verwachten van anderen of van de samenleving als geheel. Schiphol gaat niet dicht.
Maar het is fijn dat iemand het roept. Mijn zoekvraag is anders: wat dan wel? De capaciteit vergroten om collectief wijs en daadkrachtig te zijn, dacht ik. Vandaar dat ik Foodlog fan ben. Maar levert het genoeg op?
Huib, Schaduwdenkers en lichtzoekers 12 jaar later… ben ik ook benieuwd naar, net als de schaduwkant van de (menselijke) natuur. En die technologie-trein… ik zie het toch liever als een vrachtschip op zee: zelfs als je gas mindert, zal het bewegen, voortbewogen door stroom en wind. Maar zolang je oplet, kun je wel degelijk de koers (langzaam) beinvloeden.