Het Rode Kruis luidt de noodklok: rond de 450.000 Nederlanders kampen met 'verborgen voedselnood'. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O. ‘Verborgen voedselnood’ houdt in dat je niet voldoende of niet gevarieerd genoeg voedsel kunt eten, maar buiten de boot valt bij hulporganisaties. In het onderzoek zegt 14% van de ondervraagden een vorm van voedselnood te kennen, dat komt neer op ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders.
Armoede is de hoofdoorzaak van voedselnood in Nederland. Meer dan de helft van de ondervraagden noemt geldgebrek als hoofdoorzaak voor onvoldoende voedsel. Voor het ontbreken van gezond of gevarieerd voedsel ligt dit percentage zelfs op 72%. Een ander veelgehoord probleem is tijdgebrek: 25% heeft te weinig tijd om voldoende en gezonde voeding te kopen, en 37% heeft te weinig tijd om gevarieerde of gezonde maaltijden te bereiden.

Voedselnood treft Nederlanders uit alle lagen van de bevolking, maar sommige groepen zijn extra kwetsbaar.

Alleenstaanden (19%), ouders met kinderen (15%), en mensen met een migratieachtergrond ervaren vaker voedselnood. Zo heeft 33% van de Nederlanders met een migratieachtergrond een vorm van voedselnood, tegenover 9% van de Nederlanders zonder migratieachtergrond. Deze mensen wonen bovendien vaak in grote steden waar het leven duurder is. Zo heeft 19% van de Nederlanders woonachtig in een zeer sterk stedelijk gebied een vorm van voedselnood, tegenover 10 tot 12% van de Nederlanders woonachtig die in een minder stedelijk gebied wonen.

Ruwe schatting
Het aantal van 450.000 mensen is een ruwe schatting, meldt het Rode Kruis. Mensen zonder adres, zoals daklozen of mensen zonder een verblijfsvergunning, zijn niet meegenomen in het onderzoek.

Vier procent van de Nederlanders wil graag voedselhulp, maar krijgt dit niet. Een kwart van de Nederlanders die voedselhulp zou willen, vraagt hier niet om vanwege schaamte en bijna de helft heeft het gevoel hier geen recht op te hebben. Veel mensen weten ook niet waar ze terecht kunnen voor ondersteuning (19%), of vinden de weg naar hulp te ingewikkeld. Om gebruik te kunnen maken van de Voedselbank moet je al je financiële gegevens delen.

Hardnekkig probleem
Voedselnood blijkt een hardnekkig probleem dat ondanks diverse overheidsmaatregelen, zoals de verhoging van het minimumloon, uitkeringen en het kindgebonden budget, niet afneemt. Volgens het Rode Kruis is er juist te weinig oog voor de mensen die tussen wal en schip vallen. Na het betalen van vaste lasten blijft er voor een aanzienlijk deel van de betrokkenen te weinig over voor boodschappen.

Het Rode Kruis neemt diverse initiatieven om deze verborgen crisis aan te pakken. Ze bieden bijvoorbeeld voedselbonnen aan waarmee mensen boodschappen kunnen doen. Deze actie startte tijdens de coronacrisis en wordt voortgezet zolang dat nodig is. Ongeveer 30.000 huishoudens maken hier wekelijks gebruik van. Het Rode Kruis biedt ook al langer schoolmaaltijden aan aan kinderen uit arme gezinnen.

Harm Goossens, algemeen directeur van het Rode Kruis, benadrukt dat het aantal van 450.000 mensen die in voedselnood leven, geen abstract getal is. Het zijn concrete verhalen van individuen die elke dag worstelen om rond te komen. "Het is een stille ramp die zich elke dag voltrekt," zegt hij. Ondanks dat armoede volgens sommige metingen afneemt, blijft de groep mensen die moeilijk rondkomt zorgwekkend groot.