De betrokkenheid van Nederlanders op het gebied van voedsel en de invloed op het klimaat is groot. 63% van de consumenten realiseert zich dat hun keuze voor bepaald eten gevolgen heeft voor het klimaat. Twee van de vijf Nederlanders heeft zelfs meer geld over voor milieuvriendelijke producten. Deze groep blijft stabiel, ondanks de huidige economische teruggang.
Misverstanden
Nederlandse consumenten hebben steeds meer belangstelling voor onderwerpen als milieu, dierenwelzijn en eerlijke handel, in relatie tot eten. In de winkel is het echter lastig om bewust keuzes te maken over deze onderwerpen, omdat informatie hierover vaak ontbreekt. Daardoor zijn consumenten veelal aangewezen op hun eigen inschattingen en algemene kennis. En daar gaat het nog wel eens mis. Opvallend is het verschil tussen zaken waar mensen ‘spontaan’ aan denken, en wat ze aankruisen bij meerkeuzevragen. Bij meerkeuzevragen over klimaatbelasting van hun eten en wat zij daaraan zelf kunnen doen, kruisen ze zaken aan als verpakking en zuinig omgaan met eten. Maar bij open vragen vergeten consumenten belangrijke zaken te noemen die ook van invloed zijn zoals de productiewijze, transport of de bereidingswijze.
Nederlanders denken spontaan bij de begrippencombinatie ‘eten en milieu’ aan:
- 13% biologisch (voedsel)
- 12% (zonder) bestrijdingsmiddelen/onbespoten
- 10% CO2/uitlaatgassen/luchtvervuiling
- 7% milieubewust/milieuvriendelijk
- 6% gescheiden afval
- 4% kunstmest
- 4% broeikaseffect/ozonlaag/klimaatverandering
Elementen waaraan consumenten dus voorbijgaan, zijn de bewaarmethode en de bereidingswijze, terwijl die wel degelijk van invloed zijn.
Uit het Motivaction-onderzoek blijkt dat 63% van de Nederlanders niet aan een product kan zien of het belastend is voor het klimaat. Daardoor kunnen ze er ook geen rekening mee houden. Slechts 14% doet dat op dit moment wel. Andere belangrijke informatiebronnen die consumenten raadplegen over eten zijn kritische televisieprogramma’s als Radar en Kassa (47%), belangenorganisaties als Consumentenbond en Voedingscentrum (32%) en de supermarkt (31%), zo blijkt uit het onderzoek.
Als er één overkoepelend keurmerk zou zijn voor diervriendelijke, milieuvriendelijke en eerlijke producten (fairtrade), dan zou ongeveer tweederde van de Nederlanders daar wel op letten.
Signaal
“Dit is voor ons een duidelijk signaal dat aan de informatievoorziening over klimaatbelasting van ons eten het nodige kan worden verbeterd, en dat consumenten daar ook op zitten te wachten,” zegt Wouter Rosekrans, projectmanager voedselkwaliteit bij het Voedingscentrum. “Het Voedingscentrum heeft als taak om consumenten objectieve informatie te geven over eten, zodat ze bewust een keuze kunnen maken. Dat geldt bij onderwerpen als voedingswaarde, dierenwelzijn, maar ook bij onderwerpen als de productiewijze en klimaatbelasting.”
Campagne
Het Voedingscentrum lanceert binnenkort een campagne om het bewustzijn van consumenten te vergroten over eten en klimaat.
Over het onderzoek
Het onderzoek is gehouden onder een representatieve groep Nederlanders in de leeftijd van 18-65 jaar. 1.024 respondenten vulden een online vragenlijst in.
Voedingscentrum – eerlijk over eten
Gezond, lekker en bewust eten is belangrijk in onze samenleving. Elke Nederlander kan met al zijn vragen hierover terecht bij een onafhankelijke organisatie: Stichting Voedingscentrum Nederland. Het Voedingscentrum wordt gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om wetenschappelijk verantwoorde, eerlijke informatie te geven over gezonde en veilige voeding en voedselkwaliteit.
bron: persbericht Voedingscentrum
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Als ik deze gegevens lees, constateer ik dat Nederlanders een aantal borreltafelbegrippen over klimaatbelasting door voeding hebben opgepikt in de kanten, van TV en Internet. Ze zitten met een stel grote harige ideeen en voelen zich als burgers verantwoordelijk. Het laatste is, zeker vandaag, positief. De conclusie echter dat 40% van Nederland meer wil betalen voor milieuvriendelijkheid mag zo niet gesteld worden: ik heb nog geen enkel onderzoek op dit gebied gezien waar net een enorm gat bestond tussen wat consumenten als burgers vinden en wat zij als mensen met hun portemonnee in de hand bij de kassa daadwerkelijk kopen.
IK vrees echter vooral de campagne die hier uit voort gaat komen en die we nu kennelijk met dit onderzoek gelegitimeerd moeten vinden. CO2 uitstoot is slechts een aspect van duurzaamheid. Duurzaamheid is een mijnenveld vol tegenstrijdigheiden waar de knapste koppen voorlopig niet uit zijn (nooit zullen komen zelfs, beweer ik, omdat het afhangt van keuzen die technisch knappe koppen niet mogen maken omdat ze geen ethici zijn). En nu gaat het Voedingscentrum ermee aan de slag?
Een mooi voorbeeld. Een grote Engelse retailer wilde de CO2 uitstoot van alle groenten en fruit op zijn schaplabels. Aan het onderzoek dat nodig was om de gegevens bij elkaar te fietsen werd bijna een miljoen euro gespendeerd. Maar het label kwam er toch maar niet. Alle biologische spullen bleken nl. niet een beetje maar heel erg slecht te scoren. Hoe ga je dat aan het publiek uitleggen? De super besloot om dat dus maar niet te doen. Dan maar wat gekluns met foodmiles.
Ernstig dus. Je doet een onderzoekje naar de houding van mensen. Je gaat voorbij aan hoe ze zich met de portemonnee in de hand werkelijk gedragen. Constateert - gelukkig, ik ben er blij om - dat 40% van de mensen die Nederland bewonen best bereid zijn om wat te laten voor het milieu en gaat vervolgens een campagne maken.
Welke kennis heeft het Voedingscentrum om het publiek - zonder de zoveelste brokken te maken - duidelijk te maken hoe het moet eten? Hoe gaat het Voedingscentrum het publiek uitleggen wat het zou moeten uitleggen maar wat tegen alle borrelideeen van het publiek ingaat?
Ik vrees een klein rampje, maar ach er wordt zoveel geld weggegooid aan nutteloze campagnes. Wat maakt het uit, het is toch crisis en die mensen moeten ook aan het werk worden gehouden.
Dick: "Een grote Engelse retailer wilde de CO2 uitstoot van alle groenten en fruit op zijn schaplabels. Aan het onderzoek dat nodig was om de gegevens bij elkaar te fietsen werd bijna een miljoen euro gespendeerd. Maar het label kwam er toch maar niet. Alle biologische spullen bleken nl. niet een beetje maar heel erg slecht te scoren."
Dit staat lijnrecht tegenover alle mij bekende onderzoek naar de CO2-uitstoot van biologisch. Hoe is dat mogelijk? Wie is die grote Engelse retailer?
Gelukkig is er voortschrijdend inzicht: Het onderzoek dat Dick noemde maakte scherp duidelijk dat er verschil is tussen emissies per geteelde vrucht (vanwege lagere opbrengst per m2 kwam biologisch daar slechter uit) of per m2 teeltoppervlakte (en daar kwam biologisch beter uit) Twee weken geleden is er goed internationaal onderzoek gepresenteerd waarbij ook per geteelde vrucht biologisch in veel gevallen het beter doet. (Dat voordeel valt dan soms helaas weer weg elders in de keten door minder efficiente logistiek).
Maar, ik vraag me af of het verstandig is van het Voedingscentrum om in te zetten op de klimaatbelasting van voedselproducten.
Hun missie om mensen te informeren en te inspireren over voedingsgedrag kan nog heel wat verder uitgediept worden zonder met het klimaat aan de slag te moeten gaan. Bigger fish to fry...!
Maar als ze er toch mee verder willen: Aangeven van energielasten lijkt me begrijpelijker en makkelijker te berekenen en te vergelijken. (best wel leuk om te beseffen dat sommige producten veel meer energie kosten dan dat ze opleveren) Daarbij komt dat een campagne over voedsel en klimaat -en nu ben ik dan een keer een azijnpisser- bijna niet anders dan vast en zeker onbedoeld "doubleloops" cynisme bevatten.
Peter, wil je de lezers vanuit datzelfde voortschrijdend inzicht hier dan ook even aangeven wat de emissies per kilogram geteeld product doen?
Dat lijkt me nl. het meest relevante meetpunt. Daarnaast moet, uitgaande van schaarse teeltgrond, uit worden gegaan van het principe: hoe beter de opbrengst per m2, hoe beter.
En Fien: kom eens met die onderzoeken. Ik wil ze graag lezen.
Goedemorgen Dick, wat een schrik!
Hoe beter de opbrengst per m2, des te beter? En hoe bedoel je schaarse teeltgrond wanneer we heel veel exporteren naar landen die veel meer teeltgrond hebben?
Laten we het in deze draad vooral niet hebben over gedetailleerde emissies per m2 al dan niet schaarse teeltgrond... maar over de vraag of de consument die nog zoveel af- en aan moet leren over gezonde voedingsgedrag wel zit te wachten op nog meer rationele informatie over zaken die zover af staan van "het eten".