Niet alle vlees hoeft op de taks. Er is heel duurzaam vlees. Neem een koe, die gras eet dat er toch maar staat en dat er staat omdat we van weilanden met koeien houden. Neem een varken, het duurzaamste dier ter wereld, dat ons afval zou moeten eten en kan eten van het Nederlandse graan dat we zo mooi vinden wuiven op de akkers maar niet eten omdat het te zacht is om er brood van te bakken. Wist u dat eigenlijk wel? Al ons graan gaat naar de dieren. We kunnen er heel wat van eten en wat moeten we anders met die akkers? In het Groningense Oldambt - graanland bij uitstek - bouwen ze er nu huizen op voor rijke Amsterdammers en Hagenezen. 'De blauwe stad' noemen ze dat. In hun 4x4 BMW's en sportieve Mercedessen blazen die nep-Groningers wekelijks heel wat fijn stof de lucht in tijdnes hun ritjes op en neer naar de Randstad.
Voor die oplossing is maar gekozen omdat het graan niks meer opleverde. En dat kwam weer omdat er niet te weinig, maar veel te veel eten wordt gemaakt. Tis een rare wereld.
Dus als we het nou eens zo doen:
- we stoppen subiet met het verbranden van al dat kostbare eetafval van al die mensenmassa's hier en brengen het naar de beesten; varkens en kippen zijn er dol op en het is goed te verwerken.
- daarnaast voeden we ze met ons graan
- onze landschappen houden we mooi met koeien en andere grazers, die we bij voeren met graan (er is een oude slagerswijsheid: 'je moet koeien hebben die in de meelzak hebben geblazen')
Alle vlees en alle melk die daar vanaf komt noemen we duurzaam, want er is niemand die er iets anders mee kan.
Alles wat dat niet is, daar komt een heffing op. Dat noemen we de taks van Geu Siebenga, de oude wijze bankier die onlangs een voorstel deed dat kennelijk noch Pechtold, noch Verburg, Wakker Dier, Natuur & Milieu, Milieudefensie of de Dierenbescherming opviel. In een interview waarin het o.m. ging over 'duurzaamheid' kwam hij met een boeiende gedachte:
Het denken in geld alleen leidt tot dat soort toestanden. Er zou een modern soort ‘local for local’ –denken moeten ontstaan. Geen arcadisch gedoe met van die romantische stadslandbouw. Maar efficiënte productie rond stedelijke concentraties. Met duurzame transport afstanden. Daarin zou een goede marktwerking moeten zorgen voor een keuze aan producten die voldoen aan de normen die we stellen op het gebied van milieu, dierwelzijn en een faire beloning voor arbeid en risico. En dat tegen de best mogelijke kostprijzen. Producten die niet aan die te stellen eisen voldoen zouden moeten worden belast. Die belasting zou moeten worden gebruikt om ‘short cuts’ te ondervangen. Die willen we immers niet, want we vinden ze ‘onduurzaam’. Dan moeten we daar ook consequenties aan verbinden
U snapt het al, Siebenga's gedachte geldt niet alleen voor dieren, maar voor alle voedselproductie.
Is het een idee dat ergens op slaat of niet?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het is natuurlijk reuze interessant dat kleinschalige voedselproductie mogelijk is, dat qua kwaliteit en prijs boven de rest (95 % ?) van de markt uitsteekt. Maar het probleem is dat als je het marktaandeel van dat superluxe, smakelijke, biologische lokale product wilt vergroten, je tegen een levensgroot obstakel botst: de markt. En zo lang die markt voor 95 % bestaat uit consumenten die op de prijs letten, is dat een lastige opgave. De oplossing is kinderlijk eenvoudig. Je superproduct goedkoper aanbieden. En je kan bijvoorbeeld vlees veel goedkoper maken door het toepassen van extensieve veeteelt. Kijk maar naar de pampa's in Zuid-Amerika met hun one cow-one hectare veeteelt. Er zit maar één addertje onder het gras: om extensief te produceren heb je betaalbare ruimte nodig, bijvoorbeeld weiland van maximaal 3000 euro per hectare. En laat datzelfde weiland nou 40.000 euro kosten in onze lage landen. En dat is gelijk de paradox: door de bevolkingsdichtheid van >400 hebben we voldoende veeleisende consumenten in NL, maar geen ruimte om ze - volgens de overheersende 'het beste is niet goed genoeg' doctrine - te voorzien van de gewenste superproducten. Goed ? Misschien, want door die schaarste en navenant hoger prijzen kan je als boer je superproduct voor een goede prijs aan die 5% van de markt verkopen.
Jack, heb jij wel eens uitgerekend hoeveel dieren je 'kleinschalig' kunt houden van ons kostbare afval en de graanberg die Nederland (of andere zeedelta-gebieden in de wereld) kan produceren? En: ik zou niet weten waarom dat Z-Amerikaanse rundvlees (en Australische en .... ) er hier niet in zou mogen. Het zou immers voldoen aan de gestelde normen.
heb over dat afval inderdaad nagedacht. en met mij duizenden boeren. over graan kan ik kort zijn: wij kunnen met onze beperkte en dure landbouwgrond geen en/of onvoldoende 'goedkoop' veevoer produceren. en het afval moet eerst worden uitgezocht, want zolang iedereen maar 1 of 2 klikobakken heeft, kan het eetbare afval niet eenvoudig worden gescheiden. een ander probleem is de certificering van het voer. wij - de professionals - worden geacht alles in de voedselketen te borgen en mogen dus niet vertrouwen op goedwillende consumenten die bijvoorbeeld per ongeluk afwerkte motorolie in de klikobak kieperen. ik blijf bij mijn mening dat er qua voedsel een twee (beter gezegd, drie) deling is in de nederlandse samenleving: de veeleisende toplaag, ongeveer 5%, een middenmoot (met veel schakeringen) van 90% en een onderlaag van ongeveer 5%. ook als je kijkt naar de relatie tussen burgers en consumenten (100% van de burgers willen lekkere, veilige en biologische producten, maar maar 5% kopen die producten) wordt 'mijn' mening bevestigd. voor de goede orde: ik ben geen tegenstander van hoogwaardige biologische, veilige en gezonde produkten. integendeel, mijn compagnon en ik importeren gecertficeerd (skal) biologisch rundvlees. maar nederland is nou eenmaal geen frankrijk of italië, waar ze een paar honderd jaar voorsprong hebben met 'lekker' eten. en vind ik het dus prima dat er sites zoals foodlog bestaan !
Het sturen van ontwikkelingen door heffingen en subsidies is goed mogelijk hoewel het niet mijn voorkeur heeft. Uit de suggestie van Pechtold lees je al snel dat het doel is om de staatskas te spekken. Politici leren het ook nooit dat belonen voor goed gedrag, in dit geval vleesproductie, beter functioneert als belasten.
In beide gevallen blijft de vraag open of het van Brussel mag.
Jack, een paar punten en vragen (hopelijk spitsen nu ook niet in agrarische economie geschoolde mensen de oren):
- als we uitgaan van jouw redenering op basis van de economische waarde van landbouwgrond, is iedere vorm van grondgebonden landbouw in Nederland zinloos (ook de intensieve levert immers geen fluit op als je kijkt naar de waarde aan onroerend goed die ervoor nodig is). Vraag: waarom executeren we de Nederlandse grondgebonden boerenbedrijven dan niet? Er valt economisch immers veel meer uit te halen dan als boerenbedrijf. Boeren teren vnl. in op Eigen Vermogen, al hopen ze op grootgrond-speculatie.
- als we van jouw redenering uitgaan, kunnen we ons voedsel het beste uit het buitenland laten komen, behoudens het intensief te telen niet-grondgebonden spul zoals tuinbouw, varkens en kippen (een koe in een stal is een onhandig beest vanwege zijn voeromzetting, terwijl ze daarom juist in exttensief gras zo prima is). Toch zijn ook die kippen en varkens raar. Je kunt ze beter een heel eind naar het Oosten of naar het Westen (houden) omdat het vervoer van een kilo vlees nu eenmaal veel gedkoper is dan de kilo's voer die ervoor nodig zijn om het hier te produceren. Vraag: waarom zouden we die dieren dan nog hier houden?
Ergo: er is hier alleen nog wat hobby en niche dierhouderij mogelijk en voorts intensieve tuinbouw. Het vervelende is alleen dat die laatste er als eerste van de niet-grondgebonden sectoren buitengewoon somber voorstaat.
Vraag dus aan jou: is jouw voorstel alle serieuze landbouw uit dit land te verbannen en de landbouwgronden in te zetten naar hun theoretische economische waarde? Ik denk dat een boerenbank er een stuk minder zorgen door zou hebben. Executoir zitten ze op een goudmijntje als het op grondgebondenheid aankomt, terwijl niet-grondgebonden 'land'bouw steeds meer zorgen met zich meebrengt.
Siebenga gebruikte een mooi zinnetje, zo mooi dat ik het nog mooier vond uit de mond van een ex-ABN Amro man. Ik herinner het me nog precies: "Het denken in geld alleen leidt tot dat soort toestanden."
Jack, stel je voor dat die grond eigenlijk helemaal geen donder waard is, cq. iets anders waard is dan geld alleen. Juist omdat Nederland al zo vol is. Begrijp je wat ik bedoel? Als dat zo is, moet je als bank overigens weer wel gaan nadenken. Misschien moeten we Marx zelfs wel weer gaan ontkennen en ons realiseren dat geld - of moet ik zeggen 'waarde'? - toch iets anders is dan (louter) ongedifferentieerde koopkracht.