De partners van de SER zijn het in hun biomassa-advies eens geworden worden over de conclusie: houtstook voor energie is foute boel. De milieuorganisaties Comité Schone Lucht, MOB en Leefmilieu ondersteunen deze conclusie. Zij vinden wel dat partijen nu écht door moeten pakken. Op een vijftal kernonderdelen gaat het, volgens hen, niet ver genoeg. Als de SER de conclusie serieus neemt dan dient de afbouw van subsidies voor biomassacentrales ook per onmiddellijk in gang gezet te worden. Daarnaast dienen, volgens de milieuorganisaties, de reeds toegekende maar nog niet uitgegeven biomassasubsidies te worden ingetrokken. Ook vinden zij dat de formulering van de Europese richtlijn voor hernieuwbare energie waarbij biomassa als klimaatneutraal wordt aangemerkt, moet worden herzien om daarmee de legitimatie van de overheidssubsidies teniet te doen.
Geen vrijbrief voor de politiek
Het SER-advies ‘Duurzaamheidskader biomassa’ is er duidelijk over: houtstook verergert het klimaatprobleem en tast de biodiversiteit van bossen aan. De SER adviseert het kabinet hiermee te stoppen. Comité Schone Lucht, MOB en Leefmilieu ondersteunen dit maar vinden dat het advies op uitwerking geconcretiseerd moet worden. Anders blijft het advies, volgens hen, een vrijblijvend document en een vrijbrief voor de politiek om het beleid ongewijzigd voort te zetten. Zij staan in deze kritiek niet alleen en weten zich gesteund door vele burgers, protesterende bewonersorganisaties, wetenschappers en bosbeschermingsorganisaties in binnen- en buitenland.
In de Tweede kamer is recent een motie aangenomen (30 juni jl) om geen nieuwe subsidie meer uit te geven voor elektriciteitsopwekking met biomassa in kolencentrales, en om de subsidie voor warmte af te bouwen. In aansluiting op deze motie en het SER advies stellen de drie milieuorganisaties aanvullend de volgende concrete uitwerkingen voor:
1. Onmiddellijke stop subsidie
Per direct stoppen van de subsidies voor houtverbranding. Subsidies van de voorjaarsronde 2020 worden nu verwerkt. Minister Wiebes dient ervoor te zorgen dat besluiten over deze subsidies niet worden genomen en deze subsidies niet meer worden verstrekt.
2. Intrekken toegekende subsidie
Reeds toegekende maar nog niet uitgegeven biomassasubsidies dienen in overleg te worden ingetrokken. Gemaakte voorbereidingskosten kunnen aan de initiatiefnemers worden
terugbetaald. Vele protesterende bewonersorganisaties vinden dit een uitermate belangrijke maatregel.
3. Schadevergoeding bij reeds gebouwde biomassacentrales
Bij reeds toegezegde subsidies voor biomassacentrales die al gebouwd zijn, dient overleg plaats te vinden over intrekking van subsidie met schadevergoeding. Dergelijk overleg dient ook plaats te vinden voor de bijstook van biomassa in de vier kolencentrales.
4. Per direct aanscherping luchtnormen
Het huidige debat over biomassa heeft voorts duidelijk gemaakt dat de uitstootnormen in Nederland onvoldoende garantie geven voor goede en gezonde luchtkwaliteit. Om deze reden dienen deze uitstootnormen te worden aangescherpt ten behoeve van de verbetering van de luchtkwaliteit.
5. Grondige verbetering bosbescherming tegen houtkap
De Europese richtlijn voor hernieuwbare energie (RED2, Renewable Energy Directive) biedt veel te weinig bescherming tegen kaalkap van bossen. Onder het regime van RED2 vindt nu kaalkap van bossen plaats voor de productie van houtpellets zoals in de Baltische Staten en in de VS. De RED2 dient om deze reden grondig te worden verbeterd. EU vice-president Frans Timmermans moet de Green Deal hier fors op aanpassen. Buitenlandse bosbeschermingsorganisaties als Dogwood Alliance (VS), Biofuelwatch, Estonian Forest Aid (Baltische Staten) ondersteunen dit volledig en vinden dit een cruciale voorwaarde. De Amerikaanse organisatie PFPI heeft afgelopen dinsdag een rapport uitgebracht over het disfunctioneren van de RED2.
Actieorganisatie Urgenda dwong de Staat in een proces om nog strenger te zijn dan de regering voor mogelijk houdt. Van de rechter moet de Nederlandse Staat uiterlijk eind dit jaar de CO2-uitstoot met 25% hebben teruggebracht ten opzichte van 1990. Het Planbureau voor de Leefomgeving berekende dat niet meer dan 23% haalbaar is. Voorts acht het Planbureau het waarschijnlijk dat Nederland in 2020 ook de doelen voor het besparen van energie en het opwekken van duurzame energie niet zal halen. Onderwijl verklaarde directeur Marjan Minnesma van Urgenda dat ze tegen biomassa is. Dat deed ze voor het eerst op Foodlog.
De ontstane situatie mag als kritiek worden bestempeld. Het SER-advies zonder harde tijdslijnen zou Nederland dit jaar nog uit de brand kunnen helpen, maar op langere termijn kan Nederland niet meer aan zijn CO2-verplichtingen uit hoofde van 'Parijs' voldoen, noch aan het Urgenda-vonnis.
Onderwijl trekt opiniemaker duurzame energie Remco de Boer (radiofragment) zich de haren uit het hoofd. Hij pleit vóór biomassa omdat zonder verbranding van organisch materiaal de klimaatdoelstellingen niet haalbaar zijn. Het is nu van 2-en één. Of we nemen genoegen nemen met minder energie of we gaan meer biomassa verstoken en noemen dat dan toch maar duurzaam (want niet-fossiel).
Ik begrijp de zorg van Remco en zou willen dat hij en andere voorstanders van inzet biomassa voor energie gelijk hebben. Dat zou ons klimaat veel schelen. De werkelijkheid is anders. Zoals https://t.co/WJM6p0Kqif weer laat zien. Felle kritiek op Europese criteria bosbescherming.
— Thijs de la Court (@thijsdelacourt) July 6, 2020
21 reacties
De Parijsakkoorden zijn bindend, maar voorzien niet in het opleggen van sancties aan landen die ze niet nakomen. Er is dus hooguit sprake van een verplichting die de regering Rutte zich zelf heeft opgelegd, al dan niet in EU verband.
En waar hebben we het eigenlijk over? Als we de klimaatmodellen mogen geloven, zal het in Parijs afgesproken Nederlandse aandeel in CO2 reductie het eind van de rit goed zijn voor maar liefst 0,0003 graad “afkoeling”. En dat gaat dan over een werkelijke, fysische gerealiseerde reductie in CO2 emissie, niet een papieren reductie die uit een boekhoudkundige trukendoos tevoorschijn is getoverd.
Aanvulling op #18 , het is natuurlijk heel onlogisch om planten eerst door bv een koe heen te laten lopen (die ook al biogas maakt en uitboert) en dan pas in de biovergister te stoppen.
willem van aaken , voor biogas productie kan prima zonder mest. Uit huishoudelijk afval, rioolslib, maar ook uit uitsluitend plantaardig materiaal.
Ongelooflijk hoe we door allerhande praatjesmakers het bos zijn ingestuurd. Biomassa geldt als schoon en formeel als CO2 neutraal omdat dit in de EU-achterkamer werd afgesproken en als zodanig is vastgelegd. Valsheid in geschrifte. In het echt is het de grootste vervuiler en de grootste CO2 uitstoter. Dat weten ze wel maar daarover zwijgen ze. Steenkool steekt er nog gunstig bij af.
Aardgas is de schoonste van de drie en met de minste CO2 uitstoot. Door Groningse aardbevingen er bij te halen en Nordstream-2 dreigementen van Trump werd dit pad op slinkse wijze afgesneden. En dat terwijl de nieuwste HR ketels al bijna 100% rendement leveren en 25% minder CO2 uitstoten dan die van 6 jaar daarvoor en die ontwikkeling doorgaat.
Zonder aardgas kunnen die bio-massa centrales trouwens niet. Altijd zal er bijgestookt dienen te worden omdat ze niet snel genoeg kunnen reageren op plotselinge extra energievragen. De 2 miljoen huishoudens in 2013 van het gas af heeft 5 miljoen ton biomassa nodig. Iedereen gasloos in 2050 kost 25 miljoen ton. Van flink bijstoken met gas-hulpcentrales kom je nooit af.
En het zijn niet alleen die mooie droge pellets uit Estland die ook de nodige energie, transport en CO2 kosten maar vooral veel veel vers hout: struiken, kleine boompjes, omgewaaide bomen, gemeente snoeisel enz. Dit spul bevat gemiddeld 40% vocht dat allemaal verdampt moet worden. Inefficiënt als de pest met 200% CO2 uitstoot dan steenkoolcentrales die dicht moesten.
Vattenfall mag dan wel in de Frigidaire zijn beland elders gaat de bouw voorzien van alle vergunningen en subsidies nog onverminderd door. Langlopende contracten met houthakkers en leveranciers. De Tweede Kamer kan nu wel stoer doen maar waar zijn ze als de miljardenclaims ons straks om de oren vliegen vanwege contractbreuk?
#5 Frank. Dan landen we toch lekker hard i.p.v. zacht. Dat is een keuze. De jouwe dus.
Je hoort niks over de potentie van biogas omdat daar dieren voor nodig zijn en daar moeten er minder van komen, linksom of anders rechtsom. Dus de veeboeren gaan we niet helpen.
Ik vraag mij af hoeveel van de technologie die als groen wordt gepropageerd werkelijk groen is, zo heeft lithium winning ook gevolgen op het milieu, het recyclen van lithium wordt als oplossing genoemd maar gezien de klimaatambities kan zelfs het recyclen van lithium niet aan de groeiende vraag aan lithium voor elektronica en elektrische auto's.
Volgens mij moeten we de oplossing voor het klimaatvraagstuk in een andere richting opzoeken door CO2 te gebruiken als grondstof voor plastic, brandstof en andere bruikbare producten. Als CO2 wordt gebruikt als grondstof voor bruikbare producten geeft het bedrijven een financiële prikkel om de CO2 die ze uitstoten op te slaan en te verkopen in plaats van het in de lucht te dumpen.
De duurzaamheidsgoeroes en de media hoor je constant over afval recyclen en afvalproducten om te zetten bruikbare producten, maar om van CO2 nuttige producten maken hoor je ze zelden.
Ook is het mogelijk om kunstmest te maken met ammoniak uit de mestputten. Methaan kan worden gebruikt voor de winning van waterstof of gebruiken als energiebron voor bijvoorbeeld om een auto er op te laten rijden of gebruiken voor verwarming of energie-opwekking.
Waarom hoor je hier niemand over in de politiek en bij de NGO's? Zijn ze niet op de hoogte van deze mogelijke oplossingen? Lijden ze aan tunnelvisie? Of draait het klimaatverhaal alleen om geld? Of hebben de windboeren, zonne-boeren en de elektrische auto-industrie heel veel invloed op de politiek en de NGO's?
In China verhuisden ze gedwongen een aantal jaren geleden anderhalf miljoen mensen om een dam te bouwen. Moet je hier eens proberen, krijg je burgeroorlog van.
Een land krijgt de overheid die het verdient. Ben nog steeds blij dat ik niet in China woon.
Zo is het Dick Veerman natuurkundige of biologische sprookjes als beleid bestempelen dat hoort niet. Gebeurt het toch, dan snel toegeven dat je fout zit en dus je beleid corrigeren. *
willem van aaken mijn analyse: vooruitkijken en een sterke inhoudelijke visie willen en durven neerzetten dat doen we niet meer (misschien kunnen we het niet). En als er al een inhoudelijke visie is dan is er vaak geen lef om de groots de portemonnee te trekken. In de praktijk is vrijwel iedereen bang voor een CAPEX **.
* de praktijk is natuurlijk dat de nodige managers het lastig vinden om te beoordelen wat klopt en wat niet. Wetenschap en technologie wordt dan snel weggezet als 'ook maar een mening'.
**En in China zijn ze dat niet, en daarom ontwikkelen ze zich zo snel.
Tedje, ik denk dat je oorzakelijkheid en schuld (ethiek) met elkaar verward. Ik zou de SER en de NGO’s geen enkele schuld willen verwijten.
Wel heb ik met verbazing zitten luisteren naar de argumentatie van Remco de Boer. Als overheden hun duurzame energie betoog op datzelfde redenering baseren, zou ik hen wel schuld aan de ontstane situatie durven te verwijten. Natuurkundige flauwekul moet je niet willen verdedigen. Natuurlijk kun je je vergissen, maar vervolgens moet je vergissingen wel toegeven en op zoek naar een beter, haalbaarder plan.
Zoals de kop van dit artikel is geformuleerd wordt m.i. de boodschapper als schuldige aangewezen. #6: een van mijn leermeesters zei altijd: dat zijn typisch managers die door gebrek aan gewicht zijn komen bovendrijven. Daar heb je er flink wat van in Nederland.
#6, Volgens mij bestempelde Brussel biomassa als duurzaam en daar heeft de regering gebruikt van gemaakt om aan de reductie afspraken te kunnen voldoen. Maar de klimaat activisten zijn de schuldige. Door met rechtszaken te dreigen en uit te voeren zag de overheid maar een oplossing en dat is hout stoken. Windmolens en zonne parken worden aan de lopende band vertraagd door procedures. Oplossing: net als wat Schiphol jaren geleden had moeten doen: Een eiland in de Noordzee opspuiten en daar een kerncentrale neer zetten. Geen buren, dus je bent zo aan de gang. Hoppakee, gaan met die banaan, zoals ze hier zeggen.
#5 Pas maar op, volgend jaar komen ze met "vrijwillige"geboortebeperking, wat nu als enigste over blijft, na kernenergie. Dat is trouwens wel het enige wat iets af doet op termijn.
Ik leerde lang geleden van mijn leermeester "Olie komt altijd bovendrijven".
Natuurlijk als er veel beweging is dan kan het lang duren.
Biomassa dossier daarvan weten insiders (ingenieurs met verstand) dat dit ons niks brengt. Gelukkig dat deze gedachte nu ook mainstream wordt. En dus ook door SER en politiek eindelijk wordt omarmt. Natuurlijk 10-15 jaar te laat.
Remco de Boer gebruikt een fout argument in mijn ogen. Het feit dat onze politici ooit eens (dom dom) hout als duurzaam bestempelt hebben wil niet zeggen dat dat ook zo is! En dat als Nederland we geen hout toepassen we dus nooit onze doelen halen dat klopt. Maar als we wel hout toepassen dan is dat een slechter scenario. Naief om te veronderstellen dat een foute-brusselse regel ook maar iets met een biologische en natuurkundige werkelijkheid te maken heeft.
En onze politiek? Tja volgens onze afspraken (Parijs etc.) heeft Nederland dus nu een nog groter probleem. Maar ook dat wisten insiders dus al. Groen-praat alleen doet immers helemaal niks aan de werkelijke uitstoot. We moeten keihard kiezen wat wel en niet. Welke industrie wel of welke niet, hoeveel geld we als samenleving willen uitgeven, dat kern-energie toch echt wel onderdeel van de mix zou moeten zijn. Dat zonne-weides een onverstandige richting zijn, maar dat PV verplicht op alle daken (zeker van kantoren en fabrieken en DC's) een prima stap is.
Ja ik ben een techneut. Ja ik snap politiek denk ik voldoende. Maar zonder een "inhoud" kom je nergens. Dat heeft dit drama 10 miljard plus dossier van houtstook ons wel weer eens laten zien.
PS overigens laat ook COVID zien dat zonder expertise (en debat op inhoud!) we verkeerde maatregelen nemen in Den Haag. Den Haag is overmanaged, teveel juristen en accountants en nog veel meer mensen die alleen op management processen en politiek zitten.
Een visie vorm je met inhoud.
Een visie creëer je door de verschillende scenarios te bekijken.
Een visie support je met getallen.
Politiek mag dan kiezen.
Maar vroeg of laat komt olie dus boven drijven.
Parijs en Urgenda buiten bereik, mooi dat ook weer geregeld, beide waardeloze, politieke gedrochten die mijlen ver van de realiteit af staan de prullebak in.
Hup, tijd voor een beetje realisme terug, met beleid, besluitvorming en een minister president (in gewone ministers) die gewoon besluiten neemt en recht door zee is.
Geen gladde aal Rutte dus meer, wie wel, ja dat is de moeilijkste vraag, ik zou 't zo niet weten.
In feite pleit dit voor een zaken kabinet.
Maar met allemaal organen zoals de raad van state die ondertussen diep politiek ingekleurd zijn een onmogelijke opgave.
#3 Dank voor de correctie. De branden lijken nog omvangrijker te zijn.
Hout stoken in Nederland hoeft niet hoor, dat lukt evengoed wel. In Siberië staat bosgebied met zo ongeveer de omvang van België in brand. Ook in andere gebieden boven de poolcirkel staat het nodige in brand. Andere regio's volgen later.
Gecorrigeerd: NYT
Ja en dezelfde NGO’s hebben zelf ook massaal meegedaan aan houtkap.
Urgenda eerst voor biomassa nu tegen en de staat voor de rechter dagen om klimaatdoelstellingen te halen. Hoe gemakkelijk.
Voorlopig niet van het gas afgaan is nog relatief schoon.
De miljarden te besparen subsidie in gaan zetten voor kernenergie. Op termijn is dit een van de weinige mogelijkheden.
Jopie #18, Heel veel permafrost afgraven en vergisten voor dat het begint te rotten. Het biogas ter plaatse bijmengen met het aardgas dat ook uit Siberië komt.