Rutten, die op persoonlijke titel schreef, en Van Kasteren besluiten hun artikel met een pleidooi voor een moratorium op obesitasmaatregelen:
Concluderend: een moratorium op voedingsadviezen is op zijn plaats. Zorg eerst voor een betere onderbouwing van de gezondheidsrisico’s van overgewicht door het niveau van epidemiologische associaties te overstijgen; zorg voor betere data over prevalentie, energie-inname en energieverbruik; en zorg voor fatsoenlijke bewijsvoering van de effectiviteit van interventies, vergelijkbaar met de bewijsvoering van de effectiviteit van geneesmiddelen. Voor de voedingswetenschap zover is, lijkt het enige valide voedingsadvies vooralsnog te zijn: 'Burger, maak je niet dik … om overgewicht.'
Arend Voortman van Spil en de auteurs stemden er mee in om hun conclusie hier onderwerp van een openbaar debat te laten zijn: riskeren beleidsmakers geen vertrouwenscrisis als straks zal blijken dat de
Wat denken de lezers van foodlog.nl?
Download hier de pdf van het artikel in Spil.
foto: Guervos, La mujer de rojo
Voor die statistisch maar in relatie tot vetbuik evenmin causaal te bewijzen feiten formuleert Michael Pollan, net als Taubes een wetenschapsjournalist zonder blikbeperkende achtergrond in 1 vakgebied, zijn bekende pragmatische antwoord: eet zoals we daarvoor aten. Vers, vooral maar niet alleen groenten, zo gevarieerd mogelijk en met mate.
Bijzonder is wat mij betreft dat wetenschappers en beleidsmakers de gedachte lijken te hebben opgegeven dat het maagaandeel van dat soort eten en ander Kant-en-Klaar zou kunnen worden teruggedrongen. Zo eten mensen nu eenmaal, zeggen ze en laten daar het denken stoppen. Patronen verander je niet zomaar, redeneert men. Dat is enerzijds een waarheid als een koe: je stopt geen geld in het veranderen van gedragspatronen die je er met de zweep en opgeheven vingers in moet rammen. Maar wie zegt dat dat moet? Is het anderzijds niet waar dat je vers kunt heruitvinden in de 21e eeuw?
Wie had er 25 jaar geleden email of Internet? Wie nog maar 10 jaar geleden een mobieltje? Maar wat pakte het omdat het oplossingen zijn voor een zgn. 'want' (in de trits needs/wants/demands van marketingman Philip Kottler). De 'demand' was er niet (net zomin als die er ooit was voor alomtegenwoordig eten of makkelijke meuk).
Als je nou eens gewoon een betere 'want-'invulling maakt (zoals een mobiel een betere was dan een vaste telefoon, en mail een beter dan een fax), waarom zou dan heruitgevonden vers het kennelijk uit de hand gelopen dominante eten van vandaag niet kunnen vervangen als het een oplossing is die nog beter bij onze manier van leven past en aantrekkelijker is?
Wetenschappers die klaarblijkelijk stilletjes meehuilen met de krokodillentranen van de industrie - 'helaas, er is niet beter en we moeten toch iets doen' - valt in deze Kottleriaanse marketinganalyse te verwijten dat ze op 'demand'-niveau denken. Misschien valt het ze te vergeven, want sociologie ('patronen kun je niet zomaar veranderen, dat vergt decennia en kapitalen') is een wetenschappelijke discipline waar ze enige kennis van moeten hebben. Marketing (de uitdaging om sociologsche patronen te gebruiken of om te buigen in je voordeel met de geringst mogelijk middelen) niet, al denkt menigeen dat iedereen een marketeer is.