Ik kwam te laat. Ik was de enige buitenstaander en kon het daarom helemaal laat maken. Ik heb het over m'n verslagje van de NVVL bijeenkomst 'Gezondheidslogo's: staat de consument buiten spel' van inmiddels 2 weken geleden.

Ik schrok van de bijeenkomst. Ik bleek nl. niet alleen te laat te zijn, maar constateerde ook dat het te laat is. Er is een heel verhaal te schrijven over de bijeenkomst. Over de vele stellingen die er onder de scherpe leiding van hoogleraar Hans van Trijp werden behandeld. Over het feit dat er geen consensus is over goed/fout-criteria. Over de onhandigheid van productgerelateerde logo's versus patroongerelateerde informatie. En over het feit dat consumenten die zich de gezondheidslabels zouden moeten aantrekken - het grote bevolkingssegment onder het sociale midden - zich er weinig tot niets aan gelegen laten. Dat laat onderzoek allemaal zien.

Recente onderzoeken van de afgelopen week laten het ook zien. Consumenten kennen de logo's wel, maar weten
weten niet wat ze ermee moeten. Jongeren die gezond denken te leven, doen dat helemaal niet.

Maar veel interessanter dan al die verhalen is de vraag hoe dat toch komt.

Ik heb maar 1 verklaring en hij hangt samen met de enige vraag die ik die middag bij de NVVL stelde. Waarom vragen we ons niet af of er misschien iets mis is gegaan met ons eetpatroon in de afgelopen 30/40 jaar, waarin we sneller dan ooit ons menu hebben veranderd en altijd en overal eten, de hele dag door?
Nee, die vraag mocht ik niet stellen, kwam meteen terug. Niet aan de orde. Het ging over logo's op producten. Niet over de vraag of die misschien helemaal niet nodig zijn, als we een ander eetpatroon zouden aannemen door een beetje anders te gaan eten.

Ik sprak even na met professor Van Trijp. Het is een uitdagende vraag voor de wetenschap vond hij, maar nee, pogingen om mensen aan te zetten tot een ander eetpatroon zijn bewezen onsuccesvol. Daarom kun je maar beter fabrieksproducten minder slecht maken, dan heb je tenminste wat.

Er zat een jonge dame in de zaal van een voedingsmiddelenbedrijf. Tijdens de sessie zei ze dat mensen boodschappen doen met een boodschappenlijstje. Daarop staan producten. Als je die minder slecht maakt, maak je winst. Onzin dus, zegt ze, die kritikasters die maar roepen dat producten niet slecht zijn, maar voedingspatronen en dat je dus aan het verbeteren daarvan moet werken.Boodschappenlijstje laten gezondheidslogo's op productjes vanzelf goed worden en in voedingspatronen hun werk doen, zegt ze eigenlijk.
Zo'n jonge dame bepaalt mede beleid, maar begrijpt duidelijk niet dat ze de vraag moet stellen hoe die boodschappenlijstjes met al die foute en alleen maar minder slecht gemaakte producten tot stand komen.

Het volk - 'de minder ja-hoe-moet-ik-het-zeggen slimme mensen', zei een andere deelneemster - moet aan de logo's. Meisjes die werken bij de bedrijven die lekker doorgaan ons vol te stoppen met een eetpatroon dat toch bewijsbaar iets raars tot gevolg heeft, denken serieus dat ze goed werk verrichten. Professoren laten het maar het omdat we nou eenmaal zover zijn gekomen en het niet makkelijk is de geest in de fles terug te stoppen. Die positie valt billijken omdat hij gebaseerd is op een rationele afweging. De dommigheid van zo'n gansje niet. Van haar mag je voortaan iedere dag taart en snoep. Met een stalen gezicht houdt ze vol dat het gezond is om die met IKB te eten, want het staat op je boodschappenlijstje.

Het is te laat. Domme ganzigheid en berusting regeren.

Afgelopen week sprak ik een andere hoogleraar, tevens adviseur van zo'n gezondheidslogo. Hij vertelde me dat hij geaarzeld had die taak op zich te nemen. Precies vanwege dat rare spagaat: er is iets anders mis, maar daar kunnen we zo weinig aan doen.

Is dat een goede reden om maar aan te klooien? We weten immers niet wat die logo's aan gezondheidswinst opleveren. Het kon wel eens heel verkeerd uitpakken en ernstig gaan lijken op dweilen met een steeds harder lopende open kraan. Tsja, zei mijn gesprekspartner, dat zou inderdaad kunnen.

Iedere dag taart is en blijft de ultieme dieetwijsheid van dit moment. Daarachter terug of eroverheen kijken mag of kan niet. Ben ik gek als ik daar niks van begrijp?
Dit artikel afdrukken