Menselijke activiteiten - met name de moderne landbouw - hebben ertoe geleid dat tot 40% van het aardoppervlak is aangetast en gedegradeerd. Verandert er niets, dan komt daar tegen 2050 nog eens een gebied ter grootte van Zuid-Amerika bij. Maar als het land en de bodem worden hersteld en beschermd, kunnen klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit binnen de perken blijven. Miljarden mensen zouden er een beter leven door krijgen.
Aan de tweede editie van de Global Land Outlook is vijf jaar gewerkt. Het document beschrijft aan de hand van onderzoeken hoe de wereld omgaat met landreserves zoals bodem, water en biodiversiteit.

Het rapport schetst geen rooskleurig beeld. Op dit moment heeft ongeveer de helft van de wereldbevolking te lijden onder de aantasting van het land. Voedselsystemen zijn de grootste veroorzaker van schade: 80% van de ontbossing en 70% van het zoetwatergebruik komt op het conto van de landbouw.

"We kunnen land niet als vanzelfsprekend blijven beschouwen," aldus Ibrahim Thiaw, uitvoerend secretaris is van het VN-Verdrag ter bestrijding van woestijnvorming (UNCCD). "We kunnen niet blijven denken dat er genoeg land is, dat er genoeg water en bossen en wetlands zijn om te vernietigen, om te voldoen aan onze onverzadigbare hebzucht naar voedsel, vezels en diervoeder".

Handen uit de mouwen dus. Tijdens de COP26 in Glasgow hebben politieke leiders uit zo'n 130 landen beloofd zich in te zetten om ontbossing en bodemdegradatie tegen 2030 een halt toe te roepen. Inspanningen om land te herstellen zijn volgens de VN de sleutel tot een duurzame toekomst. Bij herstelmaatregelen valt te denken aan rewilding, boomaanplant, doelmatig begrazen, terras- en hoogtelandbouw, behoud en herstel van stroomgebieden en opvang van regenwater. Regeneratieve landbouwpraktijken zouden tot hogere gewasopbrengsten kunnen leiden én tegelijk meer koolstof uit de atmosfeer vastleggen.



Duur? Dat valt mee volgens de schrijvers. Jaarlijks gaat er ongeveer $700 miljard naar 'perverse subsidies' voor de fossiele brandstoffen- en landbouwindustrie, aldus de UNCCD. Voor een derde van dat geld kan tegen 2030 1 miljard hectare hersteld zijn, een gebied zo groot als de VS. Bovendien loont investeren in landherstel: tegenover elke geïnvesteerde dollar staat $7 tot $30 dollar aan economische voordelen.

Ook als consument kunnen we een steentje bijdragen. Moeten we dat zelfs. "We moeten ons als consumenten allemaal bewust zijn van het feit dat we iets kunnen doen," zegt Thiaw. "Het gaat niet alleen om kopen, maar ook om wat we eten. Als je je bewust bent van het feit dat mensen in rijkere landen meer dan 100 kilo voedsel per hoofd van de bevolking verspillen, dan kun je je gewoonten veranderen."