Gespot op dinsdag 7 januari 2025

Er gaan heel wat mensen dood van frisdrank

Afrika moet groot denken, grote bedrijven faciliteren, die scheppen banen, niet de micro-ondernemers en kleine boeren
Fotocredits: 'Coke delivery, Ethiopia', Rod Waddington, via Flickr
Uit een recente studie in Nature Medicine blijkt dat suikerhoudende dranken in 2020 wereldwijd verantwoordelijk waren voor 2,2 miljoen nieuwe gevallen van diabetes type 2 en 1,2 miljoen patiënten met hart- en vaatziekten.
Latijns-Amerika en de Caraïben spannen de kroon: daar houdt bijna een kwart van alle nieuwe diabetesgevallen verband met frisdrankconsumptie. Ook in Sub-Sahara Afrika is de impact groot: één op de vijf nieuwe diabetespatiënten en ruim 10% van de nieuwe hart- en vaatziekten worden gelinkt aan suikerhoudende dranken. Volgens de onderzoekers stierven in 2020 zo’n 340.000 mensen aan de gevolgen van frisdrankgebruik. Dat is een stuk meer dan voorgaande schattingen.

Dariush Mozaffarian, mede-auteur van de studie en directeur van het Food is Medicine Institute, vergelijkt frisdrankconsumptie met een stille ramp: "We reageren terecht geschokt op vliegtuigrampen of aanslagen, maar frisdrank veroorzaakt jaarlijks veel meer leed en sterfte. Toch voelen we die urgentie nauwelijks. Dat moet veranderen."

De onderzoekers baseren hun bevindingen op data van 2,9 miljoen mensen in 118 landen en gebruikten modellen om de cijfers te extrapoleren naar 184 landen. Toch kleeft er een kanttekening aan het onderzoek: in armere landen zijn de beschikbare gegevens vaak minder betrouwbaar en bovendien zijn er culturele verschillen in wat mensen onder frisdrank verstaan. Daarnaast is het onderzoek observationeel. Dat betekent dat het geen definitief oorzakelijk verband aantoont tussen het drinken van frisdrank en ziekten.

We reageren terecht geschokt op vliegtuigrampen of aanslagen, maar frisdrank veroorzaakt jaarlijks veel meer leed en sterfte. Toch voelen we die urgentie nauwelijks. Dat moet veranderen.
Verschillen tussen rijk en arm
Niettemin komt de studie hard aan in de media. Vooral de variatie in het frisdrankgebruik tussen landen is opvallend. In landen in Afrika en Zuid-Amerika worden hogeropgeleiden in stedelijke gebieden vaker ziek van frisdrank. In Westerse landen, zoals Nederland en de VS, zijn het juist mensen met een lager inkomen.

In veel lage- en middeninkomenslanden worden frisdranken door slimme marketing van frisdrankgiganten neergezet als statussymbool. "Een blikje cola in je hand betekent in sommige gemeenschappen dat je erbij hoort," legt voedingsonderzoeker en mede-auteur van de studie Laura Lara-Castor uit.

Volgens Lara-Castor is er ook hoop. In Latijns-Amerika en de Caraïben begint de frisdrankconsumptie te dalen dankzij bewustwordingscampagnes en strengere regelgeving zoals suikertaksen. De vraag is of andere regio’s, zoals Sub-Sahara Afrika, kunnen volgen. Daar staat de regulering van voedselproducenten nog in de kinderschoenen.

Nederland drinkt minder frisdrank dan andere landen
Nederland doet het relatief goed in vergelijking met andere landen. Volgens het RIVM drinken kinderen gemiddeld twee glazen frisdrank of limonade per dag, volwassenen ongeveer één glas. Niet ideaal, maar lager dan in veel andere landen. Toch pleiten gezondheidsexperts ook hier voor een hogere belasting op gesuikerde dranken om consumptie verder terug te dringen.

Gespot is de newsroom met de Foodlogselectie van berichten uit de (inter)nationale pers die het checken waard zijn. Scroll door Gespot en je bent helemaal bij. Reageren? Dat kan, gewoon hier op Foodlog.

Gezondheid

Horrific AI images reveal what men will look like in 30 years due to an ultra-processed food diet

By JONATHAN NEAL FOR MAILONLINE Published: 06:15 EST, 7 January 2025 | Updated: 06:18 EST, 7 January 2025 His should...

 dailymail.co.uk Nieuwe pandemie kan elk moment uitbreken, waarschuwt viroloog Koopmans'

De kans op een nieuwe pandemie is groot en mogelijk dichterbij dan velen denken, waarschuwt viroloog Marion Koopmans

 hartvannederland.nl Sugary Drinks Linked to Global Rise in Diabetes, Heart Disease

A new study assesses the effects of sugar-laden beverages on global health, with higher rates of consumption found in Latin A...

 nytimes.com Scientists identify 11 genes affected by PFAS, shedding light on neurotoxicity

Per- and polyfluorinated alkyl substances (PFAS) earn their "forever chemical" moniker by persisting in water, soil and even ...

 phys.org U.S. records its first human bird flu death

The U

 nbcnews.com Meat-eaters' gut bugs are 'just as healthy' as a vegans' - providing they follow a simple diet rule

By VICTORIA ALLEN SCIENCE CORRESPONDENT FOR THE DAILY MAIL Published: 11:16 EST, 6 January 2025 | Updated: 11:16 EST, 6 ...

 dailymail.co.uk

Dagelijkse kost

Kim Jong-un verbiedt hotdogs wegens westerse oorsprong

Slecht nieuws voor Noord-Koreanen die graag een hotdog verorberen

 telegraaf.nl Dry January und Veganuary: Absatz von Alkohol und Fleisch geht zu Jahresbeginn zurück

Der Konsum habe in den vergangenen Jahren im Januar spürbar abgenommen, teilte das Statistische Bundesamt mit

 spiegel.de What do GLP-1-taking consumers really want from food and drink?

Consumers taking GLP-1 drugs to lose weight will buy less food and drink within the first three months on the medication, rad...

 foodnavigator.com Prijzen van voedingsmiddelen, dranken en tabak stuwen inflatie, ook energie werd duurder

De inflatie in Nederland is in december iets verder opgelopen tot 4,1 procent op jaarbasis, van 4 procent in november

 ad.nl Je kerstboom opeten? Geen goed idee, vindt het Voedselagentschap

interviewWillem Schinkel doet het zonder gsm: “Wie kan nog zeggen wat ‘normaal smartphonegebruik’ is?”Kun je aan een ...

 standaard.be Italians Shift Consumption Focus Towards Food and Home Cooking

The Coop 2025 Report – Winter Edition, prepared by Ancc Coop and Nomisma, indicates a shift in consumption focus toward foo...

 esmmagazine.com Kerstboom recycling: composteren, aan alpaca’s voederen of zelf opeten?

Biologische houtskoolDe eindejaarsfeesten zijn voorbij, de overdadige maaltijden verteerd en Mariah Carey kan haar beroemde k...

 vilt.be Wijnexpert Nicolaas Klei (63) plots overleden, bekend van Supermarktwijngids en ‘omfietswijnen’

Wijnkenner, schrijver en columnist Nicolaas Klei is afgelopen zaterdag in Amsterdam overleden

 ad.nl Nederwijn wordt steeds beter, maar vooral Nederlanders laten het afweten

Een verschrompeld druifje bungelt vergeten aan een tak

 nrc.nl Advice to Avoid Sweetness: Does It Help?

As an article of faith, it is easy to find advice to avoid sweetness in the foods we eat

 conscienhealth.org

Voedselketen

Minder voedsel verspillen? Het Nederlandse Merqato doet het met data en AI

Op het land, tijdens het transport, bij groothandels, in supermarkten en bij mensen thuis: in de hele voedselketen vindt nog ...

 change.inc Moedig duurzaam zijn, dat is naïef weet Jumbo

Je hoort zelden een topman openlijk zijn fouten betreuren

 eiwittrends.nl ‘Als we niets doen, dreigt er een koude sanering en generieke korting’

7 januari 2025HoltenOverijsselDe melkveesector komt zelf met een plan dat een generieke korting moet voorkomen

 melkvee.nl Delayed EU-Ukraine trade talks worry Ukrainian agribusiness

Returning to pre-war tariff quotas would be "a €3 billion per year shock" for Kyiv

 euractiv.com Bierbrouwers strijden om gunst horeca: van lage prijzen tot parasols voor het terras

Heineken heeft marktaandeel verloren op zijn Nederlandse thuismarkt

 fd.nl GLP-1-Medikamente: Abnehmspritzen können laut Studie Lebensmittelausgaben drücken

Seitdem sogenannte Abnehmspritzen im Trend liegen, stellt sich die Frage nach den Auswirkungen für die Lebensmittelindustrie

 lebensmittelzeitung.net Geopolitieke onzekerheid en vogelgriep stuwen vraag naar Europese broedeieren

Geopolitieke spanning als katalysatorOorlogen, handelsembargo’s en sancties beïnvloeden sterk de wereldhandel in agrarisch...

 vilt.be Emerging alternatives to coffee, cocoa and palm oil deserve a spot on the research agenda

Nature Food, Published online: 06 January 2025; doi:10

 nature.com Full Nature Farms launches smart irrigation system at CES 2025 to reduce agricultural water waste

Agriculture, which consumes about 70% of global freshwater, is grappling with increased water scarcity and inefficient irriga...

 techcrunch.com Melktaps sluiten of worden duurder door nieuwe regels

De ene melkveehouder verhoogt de prijs bij de melktap, de andere stopt ermee

 nieuweoogst.nl Prime apple growing areas in US face increasing climate risks

Some of the most productive apple regions in America are facing big challenges from a changing climate, according to a Washin...

 phys.org Lekker Lupine sluit aan bij EU-project voor stimulering lupineteelt

Het platform Lekker Lupine voor de teelt en afzet van lupinebonen van Nederlandse bodem voor humane consumptie gaat een samen...

 nieuweoogst.nl Wereldwijde voedselprijzen daalden vorig jaar met 2,1%

De prijzen voor voedingsgrondstoffen op de wereldmarkt zijn vorig jaar met 2,1 procent gedaald ten opzichte van 2023

 vilt.be

Energie

Will the world fall in love with nuclear power once more?

The Simpsons did nuclear power dirty

 grist.org Waterstof wordt hoe langer hoe minder groen, tot tevredenheid van de fossiele sector

De Amerikaanse regering onder de ontslagnemende president Joe Biden heeft de regels voor groene waterstof versoepeld

 standaard.be Productie van groene waterstof met zonne-energie in Drenthe wordt werkelijkheid

Initiatiefnemers Novar en Avitec melden dat het investeringsbesluit is genomen voor het waterstofproject H2 Hollandia

 duurzaam-ondernemen.nl Op weg naar de uitgang verbiedt Biden nieuwe boringen voor Amerikaanse kust

volkskrant.nl Enorme potentie op Noordzee: ‘Minder afhankelijk van Rusland’

In de Noordzee liggen nog flinke hoeveelheden olie en gas

 telegraaf.nl Hoge gasprijzen en slinkende reserves: wat betekent dit voor consumenten en bedrijven?

Dagen waarop een dik wolkenpak zonnestralen blokkeert en zelfs (een beetje) sneeuw: de afgelopen tijd lagen temperaturen in N...

 nrc.nl

Perspectief

Why China’s new climate targets matter for everyone

The NewsChina — the world’s largest greenhouse gas emitter — is expected to announce new climate targets in the next fe...

 semafor.com World’s climate fight needs fundamental reform, UN expert says: ‘Some states are not acting in good

The international effort to avert climate catastrophe has become mired by misinformation and bad faith actors, and must be fu...

 theguardian.com Het kabinet wil ‘robuuste’ en geen ‘versnipperde’ natuur, maar: ‘Dit zijn kraamkamers van biodiversi

Het scheelde niet veel of het moeras in natuurgebied De Bruuk had helemaal niet meer bestaan

 nrc.nl Hoe moet Nederland de stikstof reduceren? 

Léon Faassen, BBB-gedeputeerde in Limburg, pleit voor meer realisme

 fd.nl Climate change is accelerating forest defoliation by helping invasive species spread

Computer models predict that hotter, drier conditions in North America will limit the growth of a fungus that normally curbs ...

 sciencedaily.com Studie: CO₂-Emissionen in Deutschland gegenüber 1990 fast halbiert

Deutschland hat laut einer Studie sein Klimaziel 2024 erreicht, europäische Vorgaben aber verfehlt

 zeit.de Wastewater treatment plants funnel PFAS into drinking water

A wastewater treatment plant in CaliforniaJustin Sullivan/Getty Images Wastewater treatment facilities are a major source of ...

 newscientist.com Fully recovering Australia’s threatened species would cost 25% of GDP. We can’t do it all at once –

An endangered golden-shouldered parrot Imogen Warren/ShutterstockAustralia has already lost at least 100 species since Europe...

 theconversation.com Het kabinet wil ‘robuuste’ en geen ‘versnipperde’ natuur, maar: ‘Dit zijn kraamkamers van biodiversi

Het scheelde niet veel of het moeras in natuurgebied De Bruuk had helemaal niet meer bestaan

 nrc.nl