Gespot op vrijdag 3 januari 2025

Wat is echte smaak?

lidl verslaat superunie-supers met kerstoffensief — Fotocredits: Lidl Deluxe, FL Media

Ooit wachtte Echt-Heel-Nederland-Vol-Spanning op de jaarlijkse oliebollentest van het AD. In 2017 ging de smaaktest, net voor de 25e editie, hard onderuit door de onduidelijke criteria. Het jaarlijkse vermaak verdween, net als de eerder in opspraak geraakte Haringtest, uit de kolommen van de krant. Maar toch niet helemaal. Gewone knakworsten heten nog altijd veel lekkerder dan de veel duurdere van Unox. Nog gekker maken bitterballen en bier het feest van prijs en de smaak van kwaliteit. Wat betekent dat?

Het afgelopen jaar presenteerde de krant tweewekelijks een blinde proeverij van producten uit de supermarkt. Met een paar saillante conclusies ter lering en vermaak. Want zoveel smaken, zoveel meningen, welke smaakexpert je het ook vraagt. De eindconclusie is vooral een vraag: wat is smaak eigenlijk en zijn er wel 'experts' die goed kunnen proeven?

Drieëntwintig smaaktesten met steeds 10 versies van een populair, in de supermarkt te verkrijgen product, organiseerde het AD het afgelopen jaar. De krant wist er 74 deskundige panelleden voor te strikken. Van meesterchocolatier tot topslager en van culinair journalist tot de 11-jarige Floris van Weeghel, winnaar van Heel Holland Bakt Kids 2023 (hij zat in het panel bij de knakworstentest). De hele lijst geteste producten is hier terug te vinden.

Het is tijd om de balans op te maken: zijn A-merken lekkerder dan huismerken of andersom, en zijn er trends te onderscheiden welke supermarktketens de lekkerste huismerken in huis hebben?

Of de proevers echt goed kunnen proeven? Die vraag zweeft boven het hele smaakonderzoek. Hilarisch is deze passage uit de krant:

"Dit lijkt wel vloeibare make-up’’, stelde een culinair publicist bij het proeven van de saus van Ekoplaza. En de kookboekenauteur wordt spontaan misselijk als ze het vanille-ijs van de Jumbo naar binnen lepelt. "Jeetje, wat een drab.’’
Maar regelmatig verbazen de experts zichzelf. Zo schrikt de biersommelier als het door hem als ‘muf’ weggezette pilsje een onvervalste Heineken blijkt en denkt de chique chocolatier zeker te weten dat het om de Enige Echte Chocomel gaat als hij een slokje bruin van Ekoplaza doorslikt.

Slechts 6 keer won een A-merk
Het AD krabt zich achter de oren. Slechts 6 keer won een A-merk. Dat waren de erwtensoep van Unox, pils uit blik van Hertog Jan, de barbecuesaus van Sweet Baby Ray's, de bitterballen uit de airfryer van Mora, de knoflooksaus van Calvé en de sinas van Fanta. Huismerken van Albert Heijn (2 keer), Jumbo (5 keer) en Lidl (5 keer) wonnen vaker met producten als kwark, thee, ontbijtkoek en cocktailmixborrelnoten. G’woon, het huismerk van Superunie, scoorde zelfs met zijn knakworsten beter dan de heel veel duurdere van het bekende merk Unox. Aldi heeft de lekkerste huismerkspeculaas.

Voor degenen die uit zijn op de beste prijs-kwaliteitverhouding, kan het lonend zijn net iets verder te kijken dan alleen de winnaars. Zo scoorden de 'bronzen' Lidl-bitterballen met een 7- nog steeds een ruime voldoende, maar kosten ze €2 minder dan de 'gouden' (Mora) en 'zilveren' (Kwekkeboom) A-merk ballen (die respectievelijk 8,5 en 8+ scoorden). Het bier in blik-budgetmerk Schultenbräu scoorde bijna net zo hoog als Hertog Jan, maar is ook al veel goedkoper.

Biologisch doorgaans niet lekker en looks zeggen niks
Een andere opvallende conclusie: biologische producten hebben het zwaar. "Hoewel steevast de duurste van het hele testrijtje, is de smaak zelden om over naar huis te schrijven," constateert het AD. Behalve in het geval van Nocciolata, de hazelnootchocoladepasta van Ekoplaza die ook te koop is bij Albert Heijn. Dat is wel een echte smaakwinnaar, in tegenstelling tot Nutella. Die ziet er weliswaar prachtig uit, maar smaakt vooral 'saai'.

Smaak is eigenzinnig
Dat past eigenlijk wel bij een allemansvriend als Nutella. Die valt immers bij jong en oud wereldwijd in de smaak. Bijzondere smaken van ambachtelijke en vakkundige producenten zijn voor 'gewone' consumenten vaak te buitenissig. Zoals kaasexpert Betty Koster ooit zei bij de verkiezing van de Beste Kaas van Nederland in 2013 (winnaar, voor het eerst, Remeker Puur): "de winnaar is niet te kopiëren. Er zit frisheid en daardoor spanning in, ‘terroir’. Een aantrekkelijke zoute smaak. Anders dan de makkelijker zoet-zoute en vette kazen die het altijd goed doen bij de consument.”

Echte smaak is iets voor de allerechtste kenners die onderling een code hebben afgesproken (die verder ook nergens op slaat, behalve dan dat je samen bijzonder bent). Gewone mensen vinden dat niks. Daarom doet gewoon huismerk het zo prima, nog beter dan A-merken. Zou dat het geheim van 'echte smaak' zijn?

Gespot is de newsroom met de Foodlogselectie van berichten uit de (inter)nationale pers die het checken waard zijn. Scroll door Gespot en je bent helemaal bij. Reageren? Dat kan, gewoon hier op Foodlog.

Gezondheid

De populariteit van afslankmiddelen nam in 2024 flink toe

telegraaf.nl We need a global agreement to safeguard human health from plastic pollution

Cressida Bowyer, associate professor in arts and sustainability, deputy director, Revolution Plastics Institute1, Stephen Fle...

bmj.com Over a third of New Year’s resolutions focus on physical health

‘Tis the season for New Year’s resolutions, and more than half of consumers (53

supermarketnews.com

Dagelijkse kost

Gezondere keuzes in de supermarkt dankzij slimme “nudging”

Meer vezels en minder suiker in het winkelkarretjeDe experimenten, uitgevoerd in Carrefour-winkels, tonen aan dat consumenten...

vilt.be Onze smaaktesten van 2024: huismerken strijken met de eer en knappe looks zeggen niets over de smaak

Voor de 23 smaaktesten die we dit jaar hielden, strikten we 74 panelleden

ad.nl Kunnen ook dieren jaloers zijn? Onderzoekers werpen verrassend nieuw licht op die vraag

Hoewel eerdere studies suggereerden dat dieren, zoals apen, onrechtvaardigheid ervaren, schetst het nieuwste onderzoek een su...

scientias.nl Meer dan de helft van honden heeft overgewicht: ‘We vinden het normaal dat een Labrador te zwaar is’

Wie afvallen als goed voornemen heeft genoteerd voor het nieuwe jaar, mag ook aan de hond denken

ad.nl French red wine in sharp decline as tastes change among young drinkers

Domestic consumption falls as consumers switch to beer, spirits and alcohol-free options

ft.com Social and environmental cues can lead to the overconsumption of high-calorie, nutrient-poor foods

Social and environmental cues, like the sight of other animals eating or the scent of a tasty meal, can trigger overeating in...

medicalxpress.com Preppen in Zweden: ‘Ik sla naast blikvoer ook prosecco en chocola in’

trouw.nl Doe jij mee met de ‘sober curious movement’? “Geen korte uitdaging, wel het hele jaar bewuster omgaa

Vandaag lanceren Gimber en dokter Servaas Bingé de ‘sober curious’-beweging in België

nieuwsblad.be How much protein do you really need?

After a few weeks of forcing herself to eat chicken breast and cottage cheese late in the evening despite not being the least...

washingtonpost.com In Chili helpen labels in supermarkt tegen obesitas. Psycholoog Wouter Cornet is fan

trouw.nl Vow on how cultivated meat can appeal to consumers

Many cultivated meat start-ups produce chicken

foodnavigator.com

Voedselketen

Argentijnen wisselen hun biefstuk in voor karbonade

Shutterstock Analyse Vlees & Eiwit Argentijnen wisselen hun biefstuk in voor karbonade Vandaag 10:30 uur - Matthijs BremerDo...

foodbusiness.nl Albert Heijn vernieuwt verspakketten: meer groente, meer gemak, meer gezondere keuzes

Albert Heijn maakt gezonder eten makkelijker met een reeks initiatieven voor een gezonde start van 2025

agf.nl December maakt einde aan stijgende prijzen op wereldmarkt

De grondstofprijzen die de basis vormen voor de voedselprijsindex van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Nat...

nieuweoogst.nl Lowlander stapt volledig over op 'low & no'

De behoefte aan een alcoholarm- en vrij aanbod blijkt in de horeca nog steeds te groeien

marketingtribune.nl Camera’s in varkensstal: gedrag observeren en arbeid besparen

Cameratechniek in de varkensstal helpt gedrag te monitoren, arbeid te besparen en management te ondersteunen

boerderij.nl Certain bacteria perform a trick that could keep plants healthy

To stay healthy, plants balance the energy they put into growing with the amount they use to defend against harmful bacteria

phys.org Inkoper supermarkt is steeds meer ketenregisseur

Inkopers van groothandel Udea en de biologische supermarktketen Ekoplaza maken deze periode afspraken met telers voor het nie...

nieuweoogst.nl Speciaalbiermerk Lowlander richt zich alleen nog op alcoholvrij en -arm bier

De brouwer gaat zich volledig richten op bieren die geen of maximaal 3,5% alcohol bevatten

fd.nl De Heus Voeders neemt pluimveeslachterij over

Shutterstock Nieuws Vlees & Eiwit De Heus Voeders neemt pluimveeslachterij over Vandaag 15:30 uur - Matthijs BremerDe Heus v...

foodbusiness.nl Seafood supply mapping reveals production and consumption mismatches and large dietary nutrient loss

About this articleCite this articleLöfstedt, A

nature.com Africa: Better roads promote greater dietary diversity

A balanced diet is important for reducing hunger and malnutrition

phys.org CBL maakt Verpakkingsrapportage 2023

Supermarkten, aangesloten bij de koepelorganisatie CBL, hebben doelen gesteld voor het reduceren van verpakkingsmateriaal

agf.nl

Energie

Waterstof is een energiedrager die in vele kleurtjes voorkomt

Al 58 afleveringen zijn er van deze rubriek verschenen en nu pas is element nummer 1 aan de beurt

nrc.nl ‘They’ve heard so much wrong information’: Selling heat pumps across Germany’s political divide

A few dozen people had gathered on the dancefloor of the nightclub in eastern Germany when Stefan Vetter took to the stage, h...

theguardian.com

Perspectief

Onverwachte en grote wereldwijde toename van watergebruik en landbouwgrond zorgwekkend

Slaagt de wereld er in om productiever met water en voedsel om te gaan zodat er voldoende water en land voor natuur blijft in...

wur.nl China zet zeldzame economische stappen richting kapitalisme: ‘Onderdeel van beleidswijziging’

China gaat in 2025 de rente verder verlagen

bnr.nl Eerst heel lang traag, dan ineens supersnel: zo werkt het vaak met kantelpunten. Kan dat ook met de

Eerst heel lang heel traag, en dan in één klap razendsnel

nrc.nl Op-Ed | New Dietary Guidelines Should Recognize Link Between Planetary and Human Health

The United States federal nutrition wheels are turning—and they could either drive us closer to climate catastrophe or prev...

foodtank.com