"Ze zijn weer terug. En dat duurt nog wel even", schrijft de officiële Franse nieuwszender FranceTVinfo. Vandaag blokkeren Franse boeren wegen en organiseren zij protesten tegen het handelsakkoord tussen de EU en de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay). Dit akkoord zou leiden tot de import van landbouwproducten uit Zuid-Amerika die niet voldoen aan Europese normen.
De Franse regering zoekt steun bij andere EU-landen om het Mercosur-akkoord te blokkeren, terwijl andere landen verdeeld zijn over de gevolgen.

Het belangrijkste bezwaar van de Franse boeren is dat vlees (rund, kip en varken), suiker, honing en andere producten uit Mercosur-landen niet voldoen aan de strenge Europese milieueisen, dierenwelzijnsregels en sociale standaarden. Deze producten zouden oneerlijke concurrentie vormen voor Europese boeren. "Het akkoord ondermijnt onze voedselsoevereiniteit en brengt onze boeren in gevaar," zegt de Franse president Emmanuel Macron, die het verdrag in de huidige vorm afwijst.

Diplomatieke zoektocht naar een veto
Frankrijk probeert een blokkade te vormen binnen de EU. Om het akkoord te stoppen, is steun nodig van ten minste vier EU-landen die samen meer dan 35% van de bevolking vertegenwoordigen. Minister van Landbouw Annie Genevard benadrukt dat er "intens diplomatiek werk gaande is" om landen als Italië, Oostenrijk en Polen te overtuigen om zich aan te sluiten bij het Franse verzet. Deze landen delen zorgen over de impact op hun landbouwsector.

Verdeeldheid binnen de EU
Niet alle landen staan aan de kant van Frankrijk. Spanje beschouwt het akkoord als strategisch belangrijk, ondanks de nadelen voor de veehouderij, omdat het voordelen biedt voor producten als wijn en olijfolie. Duitsland, waar de landbouwsector verdeeld is, ziet kansen voor de export van machines en auto's naar Zuid-Amerika; dat is een markt om de Duitse autosector in de benen te houden nu de export naar China sterk terugloopt. In Nederland is de coalitie verdeeld vanwege zowel de bedreigingen (voor suiker en kip) als de kansen (voor kaas en tuinbouw). Den Haag vindt het daarom lastig een oordeel voor of tegen te vellen. LTO Nederland is tegen Mercosur. Ook Poolse boeren roepen hun liberale premier Tusk op om tegen het handelsakkoord te stemmen.

Steun Italië en Oostenrijk
Ook in Italië en Oostenrijk zijn de bezwaren tegen het handelsakkoord met de Mercosur-landen groot. Boerenorganisaties hebben hun regeringen opgeroepen om het akkoord in de huidige vorm te verwerpen. Zij wijzen op het risico dat strengere Europese regels de eigen productie beperken, terwijl goedkope import zonder douanerechten deze regels omzeilt.

Export auto's en machines in ruil voor import voedsel
De EU wil met het akkoord toegang houden tot de Zuid-Amerikaanse markten voor Europese industrieën zoals machinebouw en auto's. Dit wordt gezien als noodzakelijk nu de VS zich terugtrekken uit internationale handel en China sterk is geworden in de auto-industrie. Volgens Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, is het sluiten van het akkoord een "complex maar cruciaal proces" voor de economische positie van de EU.


'Contact met Nederland, Italië en Polen'
Het lot van het Mercosur-akkoord hangt af van de EU-lidstaten en de interne verdeeldheid in Europa. Frankrijk zet in op samenwerking met andere sceptische landen om een veto te vormen. Ondertussen blijft de Europese Commissie benadrukken dat het akkoord economische voordelen biedt, maar erkent zij dat "de duivel in de details zit".
De Franse landbouwminister Gevenard zegt met Nederland, Italië en Polen in contact te zijn om net voldoende steun te verwerven tegen het akkoord.


In gesprek met Le Point legt de voormalige directeur-generaal Handel van de Europese Commissie Jean-Luc Marty uit dat Frankrijk vooral problemen heeft met het Mercosur-akkoord omdat het land niet tijdig boerenhervormingen heeft weten door te voeren. Het land kampt met een te duur producerende infrastructuur die modernisering behoeft. Een groot aantal te kleine boeren drukt op het nationale concurrentievermogen wat Demarty betreft.

De foto: afgeplakte plaatsaanduiding
In de winter van 2023/24 hingen Franse boeren de aanduidingen van gemeenten ondersteboven om aan te geven dat de overheid hun werkelijkheid op de kop zette. In de Bordeaux-regio plakten gisteravond boeren een plaatsaanduidingen helemaal af met zwarte tape. Daaroverheen plakten ze een sticker met de tekst "Bent u de weg kwijt? Wij ook".