Gespot op donderdag 2 november 2023

'Klimaatwaarschuwing' op vleesetiket helpt vleesminderen

Afschrikwekkende plaatjes op pakjes sigaretten zijn een effectieve waarschuwing tegen roken. Volgens Britse onderzoekers kunnen schokkende foto's en zwart omrande waarschuwingen op vleesproducten ook helpen de vleesconsumptie te verminderen.

Een man die gereanimeerd wordt, een afgebrand veld met boomstronken en een rokende fabriek op de achtergrond of in een marktkraam aangeboden wilde dieren voor in de pot. Met dat soort schokkende foto's op etiketten onderzocht een team van Britse onderzoekers of consumenten minder vlees zouden gaan eten.

"We weten dat het eten van veel vlees schadelijk is voor de gezondheid en bijdraagt aan sterfgevallen door vervuiling en klimaatverandering," aldus co-auteur Milica Vasiljevic in Der Spiegel. "Waarschuwingslabels op vleesproducten kunnen een manier zijn om deze risico's te verminderen."

Voor het onderzoek, verschenen in Appetite, verdeelde het team van de faculteit Psychologie van de Durham University ruim 1.000 proefpersonen in 4 groepen. Iedere groep kreeg foto's te zien van verschillende voedingsmiddelen met waarschuwende afbeeldingen en tekst ('WAARSCHUWING: vlees eten draagt bij aan klimaatverandering') over respectievelijk de gezondheids-, klimaat- en pandemierisico's van vleesconsumptie, of juist geen waarschuwing (de controlegroep).

Lager effect dan anti-rookcampagnes
Vervolgens moesten de deelnemers 20 verschillende maaltijden kiezen, bijvoorbeeld een pastaschotel of hamburger. Daarbij konden ze kiezen tussen een vegan, vegetarische, vis- of vleesversie. De groep die de gezondheidswaarschuwing te zien had gekregen, koos 8,8% minder vaak vlees. Het klimaatetiket leidde tot 7,4% minder vleeskeuze en het pandemie-risicoplaatje tot 10% minder vlees in vergelijking met de controlegroep. Dat is geen statistisch significant verschil, volgens de onderzoekers, waarmee ze bedoelen dat alle drie de waarschuwingen een vergelijkbaar effect hebben. Een effect dat overigens beduidend kleiner is dan de gruwelijke foto's op tabak: in een Thais onderzoek uit 2021 , zei bijvoorbeeld 42% van de (niet-rokende) deelnemers na het zien van de waarschuwingen dat ze roken niet wilden proberen.

Gevraagd naar de mate waarin ze voorstander waren van het invoeren van waarschuwingslabels, bleken de proefpersonen meer te voelen voor het invoeren van waarschuwingen over klimaatrisico's dan voor etiketten met gezondheids- of pandemierisico's. "De waarschuwingen nemen niemands vrije keuze in eten weg," zegt Vasiljevic. "Maar ze verminderen duidelijk het verlangen naar vleesgerechten."

Voedingscentrum kritisch
Het Voedingscentrum is kritisch over de resultaten. "We weten van dit soort waarschuwingen dat het twee kanten op kan gaan", zegt Anne Lutgerink op RTL Nieuws. Dit soort 'fear appeal', een boodschap van angst, moet voldoende relevant en aanzienlijk genoeg zijn voor iemand om effect te hebben. Ook moet er een handelingsperspectief - wat kun je ánders doen - geboden worden. "Als er niet helemaal aan die voorwaarden voldaan wordt, dan kan het effect ook zijn dat je gaat wegkijken", zegt Lutgerink. Als klimaatverandering voor mensen vooral heel abstract en ver-van-hun-bed is, is het maar de vraag of er van zo'n waarschuwing voldoende dreiging uit gaat. "En weten mensen voldoende wat ze dan kunnen doen? Als je bijvoorbeeld niet goed weet hoe je gezond vegetarisch kan koken, wat goede vleesvervangers zijn en of die te betalen zijn, dan loop je het risico dat mensen de negatieve informatie negeren."

Het Voedingscentrum ziet meer potentie in andere maatregelen, zoals aanpassen van de vleesschappen in de supermarkt en vooral het verhogen van de prijs.

Onlangs deed de vleesindustrie in Maastricht een poging om het zwart gemaakte van vlees te verbeteren.

Gespot is de newsroom met de Foodlogselectie van berichten uit de (inter)nationale pers die het checken waard zijn. Scroll door Gespot en je bent helemaal bij. Reageren? Dat kan, gewoon hier op Foodlog.

Gezondheid

Covid pandemic ‘had lasting impact’ on brain health of people aged 50 or over

The pandemic has caused sustained harm to the brain health of people aged 50 or over, rapidly speeding up cognitive decline r...

theguardian.com Nooit meer pillen snijden en geen vieze smaak: 3D-printer zorgt voor kindermedicatie ‘op maat’

Doser Medical in Leiden heeft een 3D-printer uitgevonden waarmee apothekers medicijnen op maat kunnen maken voor zieke kinderen

myprivacy.dpgmedia.nl Are you truly healthy? These new tests provide the ultimate check-up

I’M WELL, thank you

newscientist.com Zit jij tijdens het poepen wel juist? Professor onthult 10 feiten en fabels over onze stoelgang

Een mens produceert ongeveer 6

myprivacy.dpgmedia.nl Boris Johnson vond dat corona 'de manier was waarop de natuur met oude mensen omgaat'

De voormalig Britse premier Boris Johnson vond dat corona 'de manier was waarop de natuur met oude mensen omgaat'

bnr.nl

Dagelijkse kost

Vegan Visboer gaat rechtstreeks aan consument leveren

Vegan Visboer, met haar plantaardige visvervangers, lanceert tijdens World Vegan Day een nieuwe webshop waar consumenten rechtst

foodclicks.nl Drink that could end hangovers FOREVER will be here in time for Christmas

A drink that promises to end hangovers will launch the first week of DecemberThe drink claims to cut blood sugar levels in ha...

dailymail.co.uk Großbritannien: Forscher testen Schockfotos auf Fleischgerichten

Sieben Prozent der Britinnen und Briten bezeichnen sich als Vegetarier oder Veganer»Wir wissen, dass der Verzehr von viel Fl...

spiegel.de ‘The times they are a-changin': Alcohol has gone out of style and out of the music charts, research

It is often reported that drinking alcohol is not cool anymore

foodnavigator.com "Met zaadloze snackpaprika ons wapenen tegen ongezonde snacks"

Tholen - Het snacksegment wint de laatste jaren steeds meer aan populariteit

agf.nl Bekende chefs delen hun veganistische recepten op World Vegan Day

World Vegan Day is meteen het startschot van ‘Try Vegan’, een uitdaging om de hele maand november zo veel mogelijk vegani...

nieuwsblad.be Al wekenlang geen groene kiwi meer te verkrijgen in de supermarkt: dit is waarom

Groene kiwi voor in de yoghurt, door een verfrissende fruitsalade of gewoon los uit de hand

myprivacy.dpgmedia.nl

Voedselketen

Nutri-Score of portiecontrole?

Geen makkelijk onderwerp. Want iedere supermarktketen of supermarktondernemer ziet zijn omzet liever stijgen dan dalen.

foodpersonality.nl Sainsbury's declares it is winning back Lidl and Aldi customers

Chief says firm making record gains in market share after passing on savings to shoppers with discount groceries

theguardian.com Viskweker The Kingfish Company groeit door dankzij hoger gewicht per vis

The Kingfish Company heeft in het derde kwartaal zijn eigen productierecord verbroken met 637 ton. Een jaar eerder produceerde

fd.nl 40 miljoen voor machine die ruimen haantjes voorkomt

Het Leidse bedrijf In Ovo krijgt een lening van 40 miljoen euro van de Europese Investeringsbank. In Ovo kan met hun Ella-machin

rtlnieuws.nl De ene voedingsmiddelenproducent is de andere niet

De eerste voedingsmiddelenfabrikanten beginnen te profiteren van hoge bezettingsgraden en lagere energie- en agri grondstofprijz

rabobank.nl Duurzamere melkveebedrijven deden het ook economisch beter

Nieuws Gepubliceerd op 1 november 2023 Kunnen Nederlandse melkveebedrijven die duurzamer werken ook economisch goed of...

wur.nl Al 30.000 dode schapen door blauwtong

Oeps! Helaas kunnen we de pagina die u zoekt niet vinden

nieuweoogst.nl ‘Wilde theorieën’ over hoe sporen van amfetamine bij 23 mestfabrieken terechtkwamen

Dit had de Groningse gedeputeerde niet verwacht

nrc.nl

Energie

Nederland heeft bijna de hoogste gasrekening van Europa

In het gesprek maandagavond tussen de twee lijsttrekkers ging het vooral over de thema's bestaanszekerheid en betaalbaarheid

nporadio1.nl Bouw eerste waterstofnetwerk begint: Nederland wil 'energiehub' zijn

De bouw van het eerste groene waterstofnetwerk in Nederland gaat van start

nu.nl

Perspectief

Climate adaptation funds woefully inadequate, says UN

Gap in climate adaptation finance up to $366 billion a year leaving the world exposed to severe and more frequent climate change

dw.com Zwemmen in de rivier en ook nog ruimte voor de krabbenscheer

„Waarom kun je in Nederland vrijwel nergens langs de rivieren zwemmen? Dat moeten we als burgers toch terug claimen?” Het...

nrc.nl Amerikaanse topklimatoloog: we hebben CO2-probleem veertig jaar onderschat

Het opwarmende effect van CO2 is 50 procent sterker dan jarenlang is gedacht

nos.nl Wildfire smoke is reversing decades of progress on clean air

Planes drop water on a wildfire in British Columbia in July 2023REUTERS/Jesse Winter After months of devastating fires, Can...

newscientist.com Ozone hole is about average size, despite undersea volcano eruption that was expected to worsen it

In this NASA false-color image, the blue and purple shows the hole in Earth's protective ozone layer over Antarctica on Oct

phys.org Can ACs cool the world without warming it?

The spotlight This summer, we’ve covered a number of innovative solutions that cities around the world are implementing at ...

grist.org De herkomst van deze halve bol-noot kan overal ter wereld liggen

trouw.nl Veel schade aan dijken Brabant en Gelderland door bevers

In de dijken langs de Maas en de Waal zijn op vier plekken gaten en holen van bevers gevonden

nos.nl Mogen we nog trots zijn op onze tulp? 'Vervuilende industrie'

Ieder jaar in januari delen telers 200

rtlnieuws.nl In 1918 zetten Amerikanen enkele vissen uit in de woestijn en nu hebben wetenschappers ontdekt dat d

Wetenschappers hebben een opmerkelijke vondst gedaan in woestijnachtig gebied in de Amerikaanse staat Arizona

scientias.nl