Ondanks alle mooie en veelbelovende verhalen over kweekvlees, blijkt het commercieel nog altijd niet rond te rekenen. Daar zijn zelfs de pioniers, waaronder het Nederlandse Meatable, het over eens. Hoewel er vooruitgang wordt geboekt met technologische ontwikkelingen en de prijs omlaag gaat, geloven zelfs de grootste voorstanders van de technologie niet meer dat kweekvlees een deuk in de markt zal slaan tegen 2030.
Wat wij kunnen bieden is echt vlees zonder compromissen. En als we in staat zijn om de kosten op te schalen naar [gelijkwaardig aan echt vlees], zie ik geen reden waarom je het niet zou kopen. Je zou wel gek zijn om te zeggen 'ik wil dat dode dier'
Hoewel technologische ontwikkelingen en innovaties de prijs van kweekvlees doen dalen en de schaalgrootte opschroeven, blijft het de vraag of kweekvlees commercieel uit kan. Chemisch ingenieur en ingenieursadviseur Dave Humbird is er kort en bondig over in AgFunderNews: "De keizer heeft geen kleren aan", zegt hij tijdens de SynBioBeta conferentie in Californië. "Niets van dit spul heeft commercieel nut totdat iedereen het eet."

Humbird deed zijn uitspraak tijdens een paneldebat waaraan 3 toonaangevende kweekvleesstartups, waaronder het Nederlandse Meatable, meededen. Ze onderkennen de kritiek, maar pareren deze omdat ze ervan overtuigd zijn dat kweekvlees de toekomst is. Daar zijn nog wel wat hobbels voor te overwinnen, zoals de prijs, de schaalgrootte, de risico's, de toelating en de smaak. Een kort overzicht van alles wat je zou willen weten over kweekvlees:

  • Eerlijk zijn en de verwachtingen managen: kweekvlees zal in eerste instantie in combinatie met plantaardige toevoegingen commercieel levensvatbaar worden. "We moeten als industrie eerlijk zijn over wat kweekvlees niet is", zegt Patricia Bubner van Orbillion Bio. "En dat is op de moment niet een perfecte biefstuk aan één stuk."

  • De huidige kweekvleesproducten zijn vooral smaakbepalende ingrediënten om plantaardig vlees op smaak te krijgen. "Zelfs met een toevoeging van 10% gekweekt vlees [en 90% plantaardig vlees] zien we in onze interne proefpanels dat het al veel beter is dan het plantaardige product,omdat de bijsmaken verdwijnen," zegt Krijn de Nood van Meatable.

  • Alle startups worstelen nog met de ideale schaalgrootte. "We hebben een technisch-economische analyse gedaan en we zien een sweet spot bij 10 kubieke meter met upside voor 50 kubieke meter (50.000 liter),"zegt De Nood. Zijn concullega's mikken op 10.000 à 20.000 liter. "Boven de 24.000 liter is nog niets met succes gedaan in zoogdiercelkweek," geeft Bubner toe.

  • Een belangrijke ontwikkeling is de overstap van een groeimedium met aminozuren van farmaceutische kwaliteit op een nieuw food grade medium. Dat is om te beginnen veel goedkoper, maar levert ook veel minder CO2-uitstoot op. Onlangs kwam een studie naar buiten waarin de footprint van kweekvlees een kwart hoger uitkwam dan die van echt rundvlees. De Nood: "We hebben onze eigen levenscyclusanalyse gedaan en op het gebied van broeikasgasemissies zijn we meer dan 95% beter dan rundvlees en 80% beter dan varkensvlees. De studie van UC Davis gaat uit van een medium van farmaceutische kwaliteit, terwijl meer dan twee derde van de ingrediënten die wij gebruiken van voedselkwaliteit zijn. Ook gebruikten ze een erg lang en inefficiënt kweekproces, met een extreem hoge mediumconsumptie. Ons verbruik is veel lager."

  • Tenslotte spelen ook de gekozen cellijnen een rol. Meatable gebruikt 'pluripotente stamcellen'. "Het zijn eigenlijk hele vroege stamcellen die elk celtype kunnen worden. We vinden ze leuk omdat ze heel snel delen en in aggregaten groeien. De uitdaging bij het gebruik van dat celtype is dat als je wilt dat honderd cellen spiercellen worden, slechts 30 of 40 dat ook daadwerkelijk doen," zegt De Nood. Met een gepatenteerde technologie zijn alle cellen in een paar dagen in de gewenste richting te sturen. SCiFi Foods gebruikt Crispr-technologie om satellietcellen uit runderspieren optimale prestatiekenmerken mee te geven. "De kosten van dierlijke celkweek worden voornamelijk bepaald door het gedrag van de cellen," zegt Joshua March van dat bedrijf. "Als je een cel uit een dierlijke spier neemt, vertoont die allerlei gedragingen die niets te maken hebben met hoe hij smaakt, maar die hem wel erg duur en ingewikkeld maken om te kweken." Zo willen ze vast groeien aan andere cellen of aan een oppervlak of groeien ze alleen in aanwezigheid van signaalmoleculen of dure groeifactoren. "Maar al deze gedragingen kunnen worden veranderd met behulp van genetische manipulatie en synthetische biologie. En dus zien we dat als de snelste en meest betrouwbare manier om die problemen op te lossen en kosteneffectieve producten te maken die relatief eenvoudig kunnen worden opgeschaald."

  • Kweekvlees ondervangt de (intensieve) dierhouderij. "Het is een stuk schoner dan het kweken van een dier, het doden ervan en alle fecale verontreiniging en wat al niet meer," zegt Bubner. De Nood is nog uitgesprokener. "Wat wij kunnen bieden is echt vlees zonder compromissen. En als we in staat zijn om de kosten op te schalen naar [gelijkwaardig aan echt vlees], zie ik geen reden waarom je het niet zou kopen. Je zou wel gek zijn om te zeggen 'ik wil dat dode dier."