Zelfs een minieme verandering als 20 tot 60 kilocalorieën minder per buiten de deur gegeten maaltijd zet al flink zoden aan de dijk. Amerikaanse onderzoekers berekenden dat het effect van de calorievermelding op de menukaart kan oplopen tot 28.000 minder aan overgewicht gerelateerde kankergevallen, 16.700 minder kankerdoden, 111.000 extra gezonde levensjaren en $2,8 miljard minder zorgkosten over een periode van 34 jaar.
Sinds 2010 is het in de Verenigde Staten verplicht voor alle restaurantketens met meer dan 20 vestigingen de calorieën van alle standaardproducten te vermelden. Naast anekdotisch bewijs dat het werkt (zo zei Marion Nestle al in 2018: "Als ik een muffin zie aftikken op 700 calorieën, deel ik hem met vrienden"), is nu uitgebreid onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze maatregel.
"Uit dit onderzoek blijkt dat een etiketteringsbeleid dat consumenten daadwerkelijk aanmoedigt gezondere voedingsbeslissingen te nemen, een vorm van kankerpreventie is - het vermindert de kans dat iemand zwaarlijvig wordt en een aan obesitas gerelateerde kanker krijgt, terwijl de levenskwaliteit verbetert", zegt Dr. Fang Fang Zhang, kankerepidemioloog aan de Amerikaanse Tufts University.
'13 soorten kanker'
Een op de drie Amerikanen heeft obesitas en dat is een bewezen risicofactor voor 13 soorten kanker, aldus de onderzoekers in MedicalExpress. Ook is inmiddels bekend dat te veel en ongezond eten de kans op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 vergroot. Aan obesitas gerelateerde kankers vormen 40% van alle nieuw gediagnosticeerde gevallen van kanker en maken 43,5% van de kosten voor kankerzorg uit.
De onderzoekers gebruikten het Diet and Cancer Outcome-model (DiCOM) om het effect van de calorievermelding op de menukaart te ramen op de vermindering van het aantal aan obesitas gerelateerde kankergevallen en de daarmee samenhangende kosten bij 235 miljoen Amerikaanse volwassenen van ten minste 20 jaar oud, gedurende een gesimuleerde levensduur vanaf 2015. Het onderzoek is gepubliceerd in de BMJ.
20% calorie-inname uit restaurantmaaltijden
Uit eerder onderzoek blijkt dat restaurantmaaltijden goed zijn voor 1 op de 5 calorieën die volwassenen in de VS consumeren. Het idee achter de Affordable Care Act - die de calorievermelding verplicht stelde - was dat consumenten een gezondere keuze maken als ze bij het bestellen het exacte aantal calorieën zien dat er in een gerecht zit.
Dat blijkt te kloppen. Volgens de onderzoekers gaan mensen 20 tot 60 calorieën minder eten per maaltijd buiten de deur. Om precies te zijn was de dagelijkse calorie-inname van full-service of fastfoodrestaurants gemiddeld 332 calorieën. Jongere mensen (20-44) verbruikten gemiddeld 425 calorieën per dag, mannen 388, mensen van niet-Spaans zwarte etniciteit 361, en mensen van Latijns-Amerikaanse etniciteit 367. Geconfronteerd met de calorievermelding op het menu zou de dagelijkse calorie-inname uit restaurantmaaltijden met gemiddeld 24 calorieën verminderen. Een eventuele herformulering door de industrie (denk aan aanpassing van recepten en het inruilen van hoogcalorische menu's voor minder calorierijke opties) zou de gemiddelde inname met nog eens 16 calorieën per dag verminderen.
En dan blijken alle kleine beetjes te helpen, want de doorrekening van het model resulteert in zo'n 28.000 minder aan overgewicht gerelateerde kankergevallen, 16.700 minder kankerdoden, 111.000 extra gezonde levensjaren en 2,8 miljard dollar minder zorgkosten over een periode van 34 jaar in de VS.
Goedkoop en effectief
Hoewel de onderzoekers erkennen dat niet alle bevolkingsgroepen evenveel profiteren van de calorievermelding, vinden ze de invoering van de verplichte calorievermelding toch een goede zaak. De algehele gezondheidswinst is groot en de maatregel kost weinig om door te voeren.
De gezondheidswinst is een modelwerkelijkheid. Het gaat immers om berekende minder gevallen van ziekte en dood. Omdat de maatregel echter geen kwaad kan, is er geen enkele reden om lang te aarzelen over het doorvoeren ervan als het doel is mensen te behoeden voor overgewicht en de gevolgen daarvan.
"Uit dit onderzoek blijkt dat een etiketteringsbeleid dat consumenten daadwerkelijk aanmoedigt gezondere voedingsbeslissingen te nemen, een vorm van kankerpreventie is - het vermindert de kans dat iemand zwaarlijvig wordt en een aan obesitas gerelateerde kanker krijgt, terwijl de levenskwaliteit verbetert", zegt Dr. Fang Fang Zhang, kankerepidemioloog aan de Amerikaanse Tufts University.
'13 soorten kanker'
Een op de drie Amerikanen heeft obesitas en dat is een bewezen risicofactor voor 13 soorten kanker, aldus de onderzoekers in MedicalExpress. Ook is inmiddels bekend dat te veel en ongezond eten de kans op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 vergroot. Aan obesitas gerelateerde kankers vormen 40% van alle nieuw gediagnosticeerde gevallen van kanker en maken 43,5% van de kosten voor kankerzorg uit.
De onderzoekers gebruikten het Diet and Cancer Outcome-model (DiCOM) om het effect van de calorievermelding op de menukaart te ramen op de vermindering van het aantal aan obesitas gerelateerde kankergevallen en de daarmee samenhangende kosten bij 235 miljoen Amerikaanse volwassenen van ten minste 20 jaar oud, gedurende een gesimuleerde levensduur vanaf 2015. Het onderzoek is gepubliceerd in de BMJ.
20% calorie-inname uit restaurantmaaltijden
Uit eerder onderzoek blijkt dat restaurantmaaltijden goed zijn voor 1 op de 5 calorieën die volwassenen in de VS consumeren. Het idee achter de Affordable Care Act - die de calorievermelding verplicht stelde - was dat consumenten een gezondere keuze maken als ze bij het bestellen het exacte aantal calorieën zien dat er in een gerecht zit.
Dat blijkt te kloppen. Volgens de onderzoekers gaan mensen 20 tot 60 calorieën minder eten per maaltijd buiten de deur. Om precies te zijn was de dagelijkse calorie-inname van full-service of fastfoodrestaurants gemiddeld 332 calorieën. Jongere mensen (20-44) verbruikten gemiddeld 425 calorieën per dag, mannen 388, mensen van niet-Spaans zwarte etniciteit 361, en mensen van Latijns-Amerikaanse etniciteit 367. Geconfronteerd met de calorievermelding op het menu zou de dagelijkse calorie-inname uit restaurantmaaltijden met gemiddeld 24 calorieën verminderen. Een eventuele herformulering door de industrie (denk aan aanpassing van recepten en het inruilen van hoogcalorische menu's voor minder calorierijke opties) zou de gemiddelde inname met nog eens 16 calorieën per dag verminderen.
En dan blijken alle kleine beetjes te helpen, want de doorrekening van het model resulteert in zo'n 28.000 minder aan overgewicht gerelateerde kankergevallen, 16.700 minder kankerdoden, 111.000 extra gezonde levensjaren en 2,8 miljard dollar minder zorgkosten over een periode van 34 jaar in de VS.
Goedkoop en effectief
Hoewel de onderzoekers erkennen dat niet alle bevolkingsgroepen evenveel profiteren van de calorievermelding, vinden ze de invoering van de verplichte calorievermelding toch een goede zaak. De algehele gezondheidswinst is groot en de maatregel kost weinig om door te voeren.
De gezondheidswinst is een modelwerkelijkheid. Het gaat immers om berekende minder gevallen van ziekte en dood. Omdat de maatregel echter geen kwaad kan, is er geen enkele reden om lang te aarzelen over het doorvoeren ervan als het doel is mensen te behoeden voor overgewicht en de gevolgen daarvan.