Om de energiekosten in de hand te houden, zetten honderdduizenden huishoudens de thermostaat lager. Maar die geldbesparende maatregel kan grote gezondheidsgevolgen hebben: schimmels. Om goed ziek van te worden.
Bouw- en woningdeskundigen zagen het eind vorig jaar al aankomen: de energiecrisis krijgt een zwart schimmelrandje. Om te besparen op de energiekosten gaan de thermostaat omlaag en de ramen dicht. Maar door minder te verwarmen en te ventileren, krijgen vocht én schimmels sneller een kans in huizen. Vooral in oudere en slecht geïsoleerde huizen ontstaat snel een heel ongezond leefklimaat. Zelfs bij 16 graden Celsius heeft een schimmel het al naar zijn zin.

Hoe dat eruit ziet, toont RTL Nieuws in een video van een door schimmel aangetast huis.

"Het dicht kitten van een ventilatierooster, ramen dichthouden of alles hermetisch afsluiten met tochtstrips is een slecht idee," zei bouwkundige Hans Brummel vorig jaar al
in De Stentor. "Zonder ventilatie blijft de luchtvochtigheid op een veel te hoog percentage en kan schimmel zich verder ontwikkelen. [..] Binnen een maand kan een plafond al zwart zijn van de schimmel." Niet alleen in slecht te verwarmen oude huizen, ook in (te) dichtgestopte nieuwere huizen kan schimmel toeslaan.

De zwarte schimmel die je in de video ziet, kan bij inademen leiden tot irritatie, astmatische klachten, hoestbuien en bronchitis. Maar schimmels vormen ook op grotere schaal een grotendeels niet onderkende bedreiging. Een paar maanden geleden publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie voor het eerst een ranglijst van de 19 meest gevaarlijke schimmels. Wereldwijd veroorzaken alleen al deze schimmels minstens 1,3 miljoen voortijdige overlijdensgevallen en dragen ze bij aan de dood van nog eens 5 miljoen anderen. Veelal treffen schimmels mensen met een verzwakt immuunsysteem of onderliggende gezondheidsproblemen, zodat ze gemakkelijk over het hoofd gezien worden als doodsoorzaak.

Ook klimaatverandering en opwarming maken schimmels steeds gevaarlijker. Amerikaanse onderzoekers publiceerden deze week onderzoeksresultaten die laten zien dat de ziekteverwekkende schimmel Cryptococcus deneoformans sneller muteert in een warmere omgeving. De schimmel wordt hittebestendiger en daarmee neemt ook het risico dat hij voor mensen (die een interne temperatuur van 37 graden hebben) gevaarlijker wordt.

Zowel kou als warmte blijken schimmels in de kaart te spelen.