Eén van de meest aanbevolen manieren om steden en stedelijke gebieden koel te houden en de invloed van klimaatverandering te beperken, is het planten en onderhouden van groen. Bomen dus. Volgens een nieuw onderzoek lopen meer dan 1.000 boomsoorten nou juist gevaar door klimaatverandering. Populaire stadsbomen als eiken, esdoorns, populieren, iepen, dennen en kastanjes kunnen het loodje leggen.
Bomen werken verkoelend, zijn natuurlijke luchtverversers en bieden schaduw. Juist in steden waar de stenen ondergrond warmte gemakkelijk vasthoudt en terugkaatst. Bovendien dragen stads- en straatbomen bij aan een betere lichamelijke en geestelijke gezondheid en zijn ze belangrijk voor de sociale integratie.

Geen wonder dus dat steden investeren in stadsgroen. Maar nu al ervaart meer dan de helft van de bomen in stedelijke gebieden stress. Naarmate het warmer en droger wordt, zal het aantal soorten dat toenemen. In Nature beschrijft een internationaal team van onderzoekers de te verwachten situatie.

"Al deze voordelen worden voornamelijk geleverd door grote volwassen bomen," zegt onderzoeker Manuel Esperon-Rodriguez van de Western Sydney University, "Dus we moeten ervoor zorgen dat wat we vandaag planten dat stadium bereikt waarin ze al die voordelen kunnen bieden voor toekomstige generaties."

De onderzoekers namen de Global Urban Tree Inventory - een database waarin 3.129 verschillende bomen en struiken in 164 steden in 78 landen zijn geregistreerd - als uitgangspunt en beoordeelden de te verwachten gevolgen van de opwarming van de aarde voor al die bomen langs straten en in parken. Meer dan de helft van de boomsoorten in sommige steden (waaronder Londen en Montpellier) blijkt nu al gevaar te lopen door stijgende temperaturen en veranderingen in het neerslagpatroon. Tegen 2050 zal waarschijnlijk twee derde van de stadsbomen gevaar lopen.

Het klimaatrisico in stedelijke gebieden blijkt het grootst in steden in tropische gebieden en in toch al kwetsbare landen zoals India, Niger, Nigeria en Togo. En daar komt meteen een extra risico om de hoek kijken. Nu al zijn bepaalde soorten aangeplant onder stressvolle klimaatomstandigheden. Maar rijkere steden kunnen maatregelen nemen om de gevolgen van klimaatverandering te verzachten, bijvoorbeeld door water te geven. In de nabije toekomst zullen de onderhoudskosten van het stedelijk groen echter flink oplopen. De onderzoekers adviseren dan ook stedelijke groenplannen aan te passen om bomen in staat te stellen de klimaatverandering het hoofd te bieden. Dat kan onder meer door het planten van soorten die bestand zijn tegen toekomstige temperaturen en neerslag.