Belgen steken regelmatig de landsgrenzen over om hun boodschappen in Frankrijk of Nederland te komen doen. Gedreven door de inflatie, die in België hoger is dan in beide buurlanden. Opvallend genoeg zijn de Belgen specifiek geïnteresseerd in frisdranken. Die komen ze in grote hoeveelheden hamsteren. De reden? In België is een suikertaks van kracht.
In België werd in 2016 een suikertaks ingevoerd, tot ongenoegen van de toenmalige minister van Gezondheid Maggie De Block. Niet helemaal onterecht want uit een grootschalig marktonderzoek door de Belgische brancheorganisatie voor water- en frisdrank blijkt dat één op de acht Belgen vanwege die suikertaks "minimaal eenmaal per maand de grens oversteekt om in bijvoorbeeld Nederland frisdrank in te slaan." Door de suikertaks zouden de Belgische supermarkten de afgelopen vijf jaar in totaal €370 miljoen omzet zijn misgelopen.

Ook Nederland wil een suikertaks invoeren. Zo'n suikertaks is een 'pure melkkoe', aldus de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS). "De voorgenomen verdubbeling vanaf 2023 van de verbruiksbelasting op alle frisdranken, sappen en waters helpt niet tegen overgewicht en jaagt de consument in deze dure tijden alleen maar op extra kosten," stelt de FWS.

Ook water belast
Volgens de FWS is de belastingverhoging, die zo'n €300 miljoen moet opleveren, 'niet effectief en onverantwoord' omdat ook lightfrisdranken en waters belast gaan worden. Van een preventiemaatregel tegen overgewicht is dan ook geen sprake, de maatregel spekt alleen de schatkist. Als er dan toch een suikertaks moet komen, kies dan voor het Britse voorbeeld (in 2018 ingevoerd), met een gedifferentieerde belasting waarbij suikerhoudende dranken wel, en sappen en waters niet duurder worden.

Harmonisatie en de juiste tax
"Laten we een voorbeeld nemen aan de Britse suikertaks," zegt Taco Juriaanse, directeur FWS. "Daar hebben ze een belasting die kijkt naar het suikergehalte. Dan maak je dus wel dat onderscheid, en hebben consumenten een keuze." Volgens Juriaanse is de consument heus niet gek, wat blijkt uit de onmiskenbare trend naar lagere caloriegehaltes in frisdrank en de stijgende waterverkopen. "We hebben al 30 procent suiker uit onze producten gehaald en de verkoop van water stijgt al jaren. Ook wij stimuleren gezondere keuzes. Alleen deze maatregelen dienen dat doel niet."

De les die uit de reislustige frisdrankkopers te trekken valt? Zo'n taks is alleen eerlijk als als die in heel Europa wordt ingevoerd. Dat voorkomt grensverkeer. Harmonisatie heet zo'n gelijke monniken, gelijke kappen aanpak. De tweede les is duidelijk: belast geen water, maar alleen de dranken die je wilt treffen.