Om in 2030 aan de nieuwe advieswaarden voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsraad (WHO) te voldoen, zou de Nederlandse industrie-uitstoot moeten halveren en de veestapel met een derde tot de helft moeten krimpen. Dat blijkt uit onderzoek door het RIVM. Het Schone Lucht Akkoord blijkt vrijwel onhaalbaar.
In het Schone Lucht Akkoord maakte de Nederlandse overheid afspraken met de provincies en gemeenten om in 2030 te voldoen aan de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie voor luchtkwaliteit. Gebaseerd op de WHO-advieswaarden uit 2005 was Nederland prima op weg. Alleen scherpte de WHO die advieswaarden vorig jaar aan. En dus vroeg de Tweede Kamer het RIVM nog eens door te rekenen of we nog altijd op koers liggen.

Nou nee dus. "Zelfs als Nederland het maximale weet te halen uit schone technieken, bijvoorbeeld voor stallen en schepen, én alle stikstof- en klimaatmaatregelen op tijd uitvoert, blijft de fijnstofconcentratie in grote delen van Nederland in 2030 hoger dan het WHO-advies," aldus de Volkskrant. Zou Nederland de waarden toch willen halen, dan moet de stikstofuitstoot van de veehouderij nóg verder omlaag, zou houtstook verboden moeten worden en is in steden alleen nog plaats voor elektrische auto's.

En dan nog: ook andere Europese landen zouden moeten meedoen, omdat luchtverontreiniging zich niet aan de landsgrenzen houdt. "Ongeveer eenderde van de gezondheidseffecten worden veroorzaakt door buitenlandse bronnen," zegt Guus Velders, luchtkwaliteitsonderzoeker van het RIVM.

Volgens Velders is de luchtkwaliteit in Nederland er in de afgelopen decennia wel fiks op vooruitgegaan. Nederlanders verliezen nu gemiddeld 8 maanden van hun leven als gevolg van luchtvervuiling. Het Schone Lucht Akkoord zou daar 3,5 maand aan toevoegen. De aangescherpte WHO-advieswaarden nog eens 2 maanden extra. Met als extra voordeel dat "het aanpakken van luchtvervuiling "veelal ook tot minder uitstoot van stikstof en broeikasgassen" leidt.

Over juridische consequenties van het niet halen van de WHO-normen hoeft Nederland zich overigens geen zorgen te maken (zoals dat wel het geval is bij de stikstofneerslag op natuurgebieden, waar Nederland aan de Habitatrichtlijn gebonden is). We voldoen wel aan de Europese normen voor luchtkwaliteit. "Die zijn minder streng omdat economische belangen zijn meegewogen."