Dat schrijft het FD in een analyse. In India wordt een 'bottom-up' tegenbeweging zichtbaar tegen multinationals die met hun massaproducten domineren in de Indiase samenleving. In de krant van zaterdag beschrijft het FD het voorbeeld van Patanjali, dat met de hulp van yoga-goeroe Swami Ramdevji Maharaj de aanval inzet op Hindustan Unilever (HUL).

'Swadeshi'
Swami Baba Ramdev is de oprichter van Patanjali. Tijdens zijn yogalessen, uitgezonden door het spirituele kanaal Aashtha, raadde hij zijn eigen producten aan: medicijnen, verzorgingsproducten en etenswaren. Het Indiase miljoenenpubliek krijgt de medicijnen gratis voorgeschreven door de traditionele Ayurvedische dokters en kan de 'swadeshi', lokaal gemaakte producten, kopen in minstens 10.000 kleine winkels in heel India. De afbeeldingen van de yoga-goeroe zijn niet meer uit het straatbeeld weg te denken en de producten zijn ook bij de reguliere supermarkten en uiteraard via het alomtegenwoordige internet te verkrijgen.
Patanjali werkt bovendien aan de opzet van 100 megastores.

Waar Hindustan Unilever al jaren een stabiele omzet van zo'n 300 miljard roepies laat zien, wist Patanjali Ayurved zijn omzet jaarlijks te verdubbelen naar inmiddels 50 miljard roepies
Jaarlijks verdubbelende omzet
Sinds de start in 2006 is Patanjali Ayurved uitgegroeid tot een miljoenenbedrijf. "Binnen twee jaar zal Unilever’s lever falen", zei Ramdev onlangs. Patanjali is het snelstgroeiende bedrijf in de FMCG-markt. "In maart voorspelde hij binnen drie jaar groter te zijn dan de Indiase tak van de Brits-Nederlandse multinational, die al sinds eind 19e eeuw in India is en talloze lokale merken op de markt heeft gebracht", schrijft het FD. Maar waar HUL al jaren een stabiele omzet van zo'n 300 miljard roepies laat zien, wist Patanjali Ayurved zijn omzet jaarlijks te verdubbelen naar inmiddels 50 miljard roepies.

Sociale instelling, geen 'diefstal' en niet 'synthetisch'
Patanjali Ayurved gaat uit van een ander business model dan de multinationals. Volgens Ramdev maken grote internationaal opererende bedrijven zich schuldig aan 'diefstal'. "Wat wij doen is honderd procent liefdadigheid", zegt zakenpartner Acharya Balkrishna. Volgens hem wordt de winst van Patanjali aan 'sociale projecten' besteed - zoals de Ayurvedische dokters. Het management werkt zonder betaling, ingrediënten worden rechtstreeks bij de boer ingekocht en verpakkingen zijn eenvoudig, waardoor Patanjali-producten goedkoop zijn. Dat verklaart een deel van de populariteit bij de Indiërs. Belangrijker nog lijkt de nadruk op natuurlijke en biologische producten, waarmee Patanjali zich als 'gezond' positioneert. De producten die HUL en andere multinationals brengen, typeert Patanjali als 'synthetisch'.
Dit artikel afdrukken