Boeren beweren sinds een tijdje dat ze een oplossing hebben voor het klimaatvraagstuk omdat de bodem koolstofdioxide (CO2) zou kunnen binden en opslaan. Op Foodlog zijn daar de nodige discussies over gevoerd. In de akkerbouw zijn die mogelijkheden beperkt, concludeerden we hier.

WUR onderzoeker Jan-Peter Lesschen, fysisch geograaf, zei niettemin begin dit jaar in de Rode Hoed (zie pagina 22 van de link) dat CO2-opslag in de bodem door landbouw op een schaal van 1-10 best een 7 kan bijdragen. Het internationaal gerespecteerde langjarige praktijkonderzoek van Rothamsted (Engeland) noemde die gedachte nog niet zo lang geleden potentieel misleidend.

Nu lijkt de WUR toch een ander officieel standpunt in te nemen. Het is beter eenmaal aan de aarde onttrokken koolstof zo intensief mogelijk in een cyclus te blijven gebruiken.

Joost de Jong schreef al dat over de verklaring van Van Ittersum in Brussel het laatste woord nog niet gesproken is. Graag horen we hier de eerste commentaren op zijn naar het Europese beleidscentrum gebrachte gedachten.

Hoe lang is het bijvoorbeeld mogelijk om een bosje bietenloof in de voedselcyclus te houden zonder dat er kunstmest en energie moet worden toegevoegd om die cyclus rond te blijven breien? De effecten daarvan zullen namelijk toch weer op de een of andere manier in de bodem, een oude boom of pampa moeten worden gebonden om geen versterkend klimaateffect te hebben.

Die twee laatste zinnen moet ik voor niet-boeren en niet landbouwkundig onderlegde lezers nader toelichten.

Vroeger werd dat bosje loof regelmatig ondergeploegd. Nu moet het beslist aan de koeien worden gevoerd. Die maken er melk en gehakt van. En poep.

Van die poep worden weer nieuwe gewassen gemaakt waar wij van kunnen eten. De resten daarvan gaan naar de dieren die er weer vlees, melk, eieren en poep van maken. Maar onderweg neemt het aantal calorieën (vetten, eiwitten en koolhydraten) dat daarvan te maken valt steeds verder af. Dan moet er kunstmest bij. Die wordt gemaakt met grote hoeveelheden fossiele energie en dus CO2-uitstoot. Ook zijn voor het proces om dat loof bij een koe te krijgen machines nodig die fossiele brandstof kosten.

Volgens plantkundige Van Ittersum krijgen we de uitstoot die daar allemaal mee gemoeid is niet terug in de bodem. Als dat zo is, loopt dus de voedselkringloop spaak. Op Foodlog schreef Jopie Duijnhouwer al lang geleden een tekst over dat onderwerp waarin hij liet zien hoe energie-inefficiënt de moderne landbouw is.

Op zijn in Brussel gepresenteerde sheets ondersteunde Van Ittersum zijn uitspraken (voor wie het Engels niet verstaat: sequestration = vastlegging in de bodem of zeer langjarig gewassen) als volgt:


Foto: Joost de Jong
Dit artikel afdrukken