Milieudefensie, in 2021 door de rechter in het gelijk gesteld in de klimaatzaak tegen Shell, gaat eind dit jaar een nieuwe klimaatzaak beginnen. Dat zei directeur Donald Pols vanochtend in het NPO Radio 1-programma Vroege Vogels. Welk bedrijf het wordt, kon Pols nog niet zeggen. Kandidaten zijn er genoeg: Milieudefensie liet 29 grote uitstoters onderzoeken en niet één scoorde een voldoende.
Na de winst tegen Shell in 2021 stapt Milieudefensie opnieuw naar de rechter tegen een grote uitstoter. Hoewel het hoger beroep dat Shell aantekende, nog moet dienen, start Milieudefensie nu al de voorbereidingen voor een nieuwe rechtszaak eind dit jaar. "Een rechtszaak starten tegen een sterke multinational kost enorm gedegen voorbereiding, en die tijd nemen we”, aldus Pols in Vroege Vogels.

Kandidaten zijn er genoeg. Vorig jaar vroeg Milieudefensie bij 29 grote bedrijven de plannen op om de broeikasgasuitstoot te verlagen. Na doorrekening door het NewClimate Institute bleek dat die plannen "nog ernstig tekortschieten". Van de 29 ondervraagde bedrijven en financiële instellingen deden er 5 'niet genoeg' en 16 'niks' om de klimaatverandering te vertragen. Acht bedrijven 'versnelden' de klimaatverandering zelfs. In plaats van de gevraagde 45% uitstootvermindering, kwamen de onderzochte bedrijven - in het gunstigste scenario - tot 19%.

Dé vraag die voorligt is natuurlijk welk bedrijf nu door Milieudefensie aangepakt gaat worden. Kiest de ngo na Shell opnieuw voor een groot 'fossiel' bedrijf, zoals Tata Steel of kunstmestproducent Yara? Of is de voedingssector aan de beurt, met vleesverwerker Vion, zuivelbedrijf FrieslandCampina of boerenbank Rabobank als mogelijke kandidaten? Moeten consumentenbedrijven als Unilever of Ahold Delhaize zich gaan opmaken voor een klimaatproces?

Milieudefensie onderzoek broeikasgasuitstotersKlimaatcrisisindex, Milieudefensie


Het rapport van Milieudefensie riep vorig jaar verschillende reacties op. Sommige bedrijven zien het rapport als steun in de rug of aanmoediging om het beter te doen. Andere bedrijven wijzen het rapport af, zeggen dat het onderzoek niet klopt of willen het eerst bestuderen alvorens te reageren. Hieronder een bloemlezing (13 juli 2022):
  • Ahold Delhaize zegt tegen de NOS het niet eens te zijn met de beoordeling van Milieudefensie. "Wij waarderen de inzet van Milieudefensie voor het klimaat en voelen de noodzaak en verantwoordelijkheid om de overgang naar duurzamer voedselsysteem te ondersteunen", aldus het bedrijf. "We hebben onze rol met overtuiging op ons genomen, en hoewel we nog een lange weg te gaan hebben, geloven we dat we op de goede weg zijn."

  • FrieslandCampina zegt in Trouw dat het onmogelijk is om de uitstoot in de zuivelsector naar nul te brengen en wil niet minder gaan produceren: “De vraag naar zuivel groeit wereldwijd nog altijd, net als de wereldbevolking.”

  • Rabobank reageert op Twitter: "Achter het onderzoek van Milieudefensie en New Climate Institute zit een breed gedeelde zorg dat er meer actie nodig is voor het klimaat. Die zorg deelt Rabobank volkomen. We danken Milieudefensie en NCI voor deze observaties en we zullen de aanbevelingen meenemen in onze eigen rapportages. We zien de uitkomst als een steun in de rug om de klimaatdoelen van Parijs samen met onze klanten te halen."

  • Een ander bedrijf dat via Twitter reageert is Tata Steel: "Wij hebben het rapport gelezen en in zijn totaliteit zijn dit geen uitkomsten om trots om te zijn. Er is altijd ruimte voor verbetering en daar helpen analyses als deze bij. We zullen de punten waar we kunnen verbeteren oppakken. We delen met Milieudefensie de zorg om het klimaat en de omgeving, en daarmee de noodzaak om te versnellen. Belangrijk is dat we hierbij gezamenlijk optrekken met overheid, ngo’s en anderen."

  • Unilever zegt tegen de NRC eerst het volledige onderzoek te willen lezen voordat het inhoudelijk reageert.

  • Ook Vion wil in de NRC nog niet in detail reageren op het rapport. Wel heeft de grootste Nederlandse vleesverwerker eerder aan de onderzoekers geschreven dat het bedrijf de verslaggeving over de uitstoot van toeleveranciers en afnemers (scope 3) gaat verbeteren. Vion benadrukt dat niet alle uitstoot van de veehouderijen waarvan het bedrijf koeien en varkens koopt, in de klimaathuishouding van Vion zou moeten meetellen. Het NewClimate Institute, dat het onderzoek uitvoerde, vindt van wel.

  • Chemiebedrijf Yara laat aan Omroep Zeeland weten dat het bedrijf het op een aantal punten niet eens is met de bevindingen van het NewClimate Institute: "Alle input om onze plannen te verbeteren is welkom. Helaas geeft dit rapport geen nieuwe inzichten. Wij zijn vooral op zoek naar constructief kritisch meedenken."