Op 3 juni organiseert Foodlog een debat over die vraag. Hier sorteren we in het gesprek de onderwerpen die daar aan de orde moeten komen.
De boer loopt te hoop tegen de super en de slachter. Die moeten betalen voor duurzamer vlees dat, zoals dat heet, maatschappelijk gewenst en duurzamer is. Supers willen dat niet, zeggen de boeren. De supers zeggen dat een hogere prijs alleen werkt als consumenten willen betalen voor een duurzamer dier. Die zeggen wel dat ze dat willen, maar in de praktijk doen ze het niet.
Bijzondere rol voor de overheid: alles of niets
Toen na veel druk van NGO's en de overheid de supers collectief een betere kip wilden introduceren, werd die verboden door de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De zogenaamde Kip van Morgen zou niet te rijmen zijn met wetgeving op het gebied van mededinging. Inmiddels zijn we zover dat de Tweede Kamer het wil hebben over de bovenwettellijke eisen die gesteld moeten worden aan de Kip van Morgen. Dat is een bijzondere situatie, want die zijn bovenwettelijk. Daarom vallen ze buiten het bereik van de Kamer. Als die zich er toch mee bemoeid, worden het wettelijke eisen.
Dat merkte ook directeur Chris Fonteijn van de ACM onlangs op in gesprek met de NRC. Zijn boodschap was een duidelijke: als de maatschappij wil dat dieren een beter leven hebben, is dat een taak voor de politiek. Dat betekent dat de regering wettelijke normen moet stellen én verantwoordelijk wordt voor de consequenties van het stellen van die normen. In dat laatste zit de pijn. Nederland exporteert het grootste deel van zijn dierlijke productie naar landen waar die hogere normen voorlopig nog geen waarde hebben. Bovendien kan Nederland zijn grenzen binnen Europa niet sluiten voor kippen, varkens, melk en eieren uit andere landen. Niettemin willen onderwijl provincies, los zelf van de landelijke wet- en regelgeving, eigen eisen gaan stellen aan de veehouderij binnen hun grenzen.
Dergelijke maatregelen stuiten op groot verzet van boeren die weten dat ze zich daarmee uit hun internationale markt prijzen. Het varken dat ze houden, bijvoorbeeld, gaat immers slechts voor een deel naar een Nederlandse slager of supermarkt, maar voor een ander deel naar het buitenland. Het grootste deel gaat zelfs naar het buitenland. Dat valt niet per stal te regelen. Dat gebeurt pas in de slachterij. Beleidsmakers lijken dat niet te zien en willen dat met name de supers het probleem oplossen door een beetje vaart te maken met 'beter vlees'.
De supers zeggen na de mislukte Kip van Morgen niet meer te weten wat nog wel mag en kan. NGO's hebben daar geen boodschap aan en voeren de druk op de supers op. Dat lijkt ook de intentie van zowel lokale als nationale politici. Maar als de supers en andere verkopers van etenswaren de verantwoordelijkheid niet nemen of kunnen nemen - het kleinste deel van de Nederlandse productie wordt immers in eigen land gegeten - wie draait dan op voor de schade die nieuwe regelgeving veroorzaakt?
Recht in de bek
Na een decennium mislukt soebatten over een veehouderij en vleesproductie zoals Nederland die zou wensen, lijkt een chaos te zijn ontstaan. Hoe verder? Op 3 juni organiseert Foodlog een debat waarin we een poging wagen om de kluwen te ontwarren; tijd en plaats maken we begin komende week bekend. Supers, cateraars, verwerkers en boeren hebben zich vanuit de Alliantie Verduurzaming Voedsel bereid verklaard daar aanwezig te zullen zijn. Hopelijk zullen NGO's en (lagere) overheden zich aansluiten.
Niemand overziet de ontstane vraagstukken meer, vinden ze. Het beest moet dringend recht in de bek worden gekeken.
In de aanloop daarheen, sorteren we hier de onderwerpen die daar aan de orde moeten komen. Het debat staat open voor iedereen die zich er betrokken bij voelt. Schiet maar los: waar moet het volgens jou over gaan?
Zou je in je antwoord kunnen aangeven 1) wat er volgens jou moet gebeuren, 2) waarom en 3) waarom dat nog steeds niet is gebeurd?
NB: kijk ook even naar de artikelen die aan deze Kwestie zijn gehangen. In de loop van de komende drie weken zullen we ze aanvullen met nieuwe, waaronder kernachtige interviews met centrale spelers rond dit vraagstuk.
Fotocredits: Butcher shop off Place Republique in Paris, Evan Bench
Dit artikel afdrukken
Bijzondere rol voor de overheid: alles of niets
Toen na veel druk van NGO's en de overheid de supers collectief een betere kip wilden introduceren, werd die verboden door de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De zogenaamde Kip van Morgen zou niet te rijmen zijn met wetgeving op het gebied van mededinging. Inmiddels zijn we zover dat de Tweede Kamer het wil hebben over de bovenwettellijke eisen die gesteld moeten worden aan de Kip van Morgen. Dat is een bijzondere situatie, want die zijn bovenwettelijk. Daarom vallen ze buiten het bereik van de Kamer. Als die zich er toch mee bemoeid, worden het wettelijke eisen.
Dat merkte ook directeur Chris Fonteijn van de ACM onlangs op in gesprek met de NRC. Zijn boodschap was een duidelijke: als de maatschappij wil dat dieren een beter leven hebben, is dat een taak voor de politiek. Dat betekent dat de regering wettelijke normen moet stellen én verantwoordelijk wordt voor de consequenties van het stellen van die normen. In dat laatste zit de pijn. Nederland exporteert het grootste deel van zijn dierlijke productie naar landen waar die hogere normen voorlopig nog geen waarde hebben. Bovendien kan Nederland zijn grenzen binnen Europa niet sluiten voor kippen, varkens, melk en eieren uit andere landen. Niettemin willen onderwijl provincies, los zelf van de landelijke wet- en regelgeving, eigen eisen gaan stellen aan de veehouderij binnen hun grenzen.
Dergelijke maatregelen stuiten op groot verzet van boeren die weten dat ze zich daarmee uit hun internationale markt prijzen. Het varken dat ze houden, bijvoorbeeld, gaat immers slechts voor een deel naar een Nederlandse slager of supermarkt, maar voor een ander deel naar het buitenland. Het grootste deel gaat zelfs naar het buitenland. Dat valt niet per stal te regelen. Dat gebeurt pas in de slachterij. Beleidsmakers lijken dat niet te zien en willen dat met name de supers het probleem oplossen door een beetje vaart te maken met 'beter vlees'.
De supers zeggen na de mislukte Kip van Morgen niet meer te weten wat nog wel mag en kan. NGO's hebben daar geen boodschap aan en voeren de druk op de supers op. Dat lijkt ook de intentie van zowel lokale als nationale politici. Maar als de supers en andere verkopers van etenswaren de verantwoordelijkheid niet nemen of kunnen nemen - het kleinste deel van de Nederlandse productie wordt immers in eigen land gegeten - wie draait dan op voor de schade die nieuwe regelgeving veroorzaakt?
Recht in de bek
Na een decennium mislukt soebatten over een veehouderij en vleesproductie zoals Nederland die zou wensen, lijkt een chaos te zijn ontstaan. Hoe verder? Op 3 juni organiseert Foodlog een debat waarin we een poging wagen om de kluwen te ontwarren; tijd en plaats maken we begin komende week bekend. Supers, cateraars, verwerkers en boeren hebben zich vanuit de Alliantie Verduurzaming Voedsel bereid verklaard daar aanwezig te zullen zijn. Hopelijk zullen NGO's en (lagere) overheden zich aansluiten.
Niemand overziet de ontstane vraagstukken meer, vinden ze. Het beest moet dringend recht in de bek worden gekeken.
In de aanloop daarheen, sorteren we hier de onderwerpen die daar aan de orde moeten komen. Het debat staat open voor iedereen die zich er betrokken bij voelt. Schiet maar los: waar moet het volgens jou over gaan?
Zou je in je antwoord kunnen aangeven 1) wat er volgens jou moet gebeuren, 2) waarom en 3) waarom dat nog steeds niet is gebeurd?
NB: kijk ook even naar de artikelen die aan deze Kwestie zijn gehangen. In de loop van de komende drie weken zullen we ze aanvullen met nieuwe, waaronder kernachtige interviews met centrale spelers rond dit vraagstuk.
Fotocredits: Butcher shop off Place Republique in Paris, Evan Bench
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Niettegenstaande het gegeven dat duurzaam vlees nooit zal bestaan en het feit dat Nederland een beperkte (1/28ste) invloed heeft op de inhoud van het GLB:
1) Progressieve heffingen op alle veevoer gerelateerde producten, ongeacht de herkomst.
2) Daardoor wordt vlees duurder en daalt het verbruik: goed voor mens, dier en planeet.
3) Door de effectieve lobby van onder meer COPA-COGECA, CLITRAVI, UECBV en de gijzeling van het EU landbouwbeleid door de EVP.
Zé, graag een verduidelijking bij 1): wil je ook een heffing op bijv. bierbostel vanuit Zoetermeer of Arcen of de broccolistronken uit een groentesnijderij in Enkhuizen?
Overigens: compliment voor de bondige uitdrukking van je visie!
Voordat je deze discussie gaat starten zou ik mezelf de vraag stellen wat onder duurzaam vlees wordt verstaan. Zaken als diervriendelijkheid, milieu, gezondheid en sociale aspecten lopen te pas en te onpas door elkaar en worden gemakshalve op 1 hoop geveegd. Die vervuiling van het begrip "duurzaam" zorgt niet alleen voor verwarring, maar ook voor soms volkomen misplaatste kwalificaties en de daarbij behorende beleidsrichtingen.
En voor Dick het vraagt: Ik versta onder duurza(a)m(er) vlees, vlees waarvan de productie een lagere impact op het milieu heeft dan regulier.
Dank Jos! Toch heb ik nog een verduidelijkende vraag: mag diervriendelijkheid een negatieve impact hebben op duurzaamheid? Dat is immers ook zo'n eeuwig heet hangijzer: diervriendelijkheid zoals we die nu hebben gedefinieerd zou voor een ongunstiger CO2 footprint zorgen (door langer leven, ongunstiger voerconversie en groter ruimtebeslag).
Voor varkens kwam onlangs een onderzoek in het nieuws dat door een aantal boerentwitteraars werd gebruikt om de feitelijke diervriendelijkheid van diervriendelijke systemen ter discussie te stellen. Dat is een onderwerp dat ik op dit moment buiten mijn vraag zou willen houden omdat alle systemen technische voor- en nadelen hebben die binnen het systeem verbeterd kunnen worden en pas daarna voldoende feitelijke basis zijn voor een beter/slechter discussie.
Dick #2, het zou voor de hand liggen om reststromen (daar doel je toch op ?) niet te belasten als ze gebruikt worden als veevoer. Maar dan ben je weer bezig om goedkoop veevoer = goedkoop vlees te faciliteren. Dus ja, ALLES wat in veevoer gaat, progressief belasten, hoe meer een bedrijf/veehouder gebruikt, des te hoger de heffing per kg. Ik zie je al denken: moet gras belast worden als dat gebruikt wordt als 'veevoer' ? Mijn antwoord: als daardoor het vleesverbruik verder afneemt, ja.
Dick #4, dat dierwelzijn en duurzaamheid op gespannen voet staan, is een Nederlandse werkelijkheid. Ik kan biologisch 3 sterren BLk rundvlees leveren dat ongeveer 30% duurzamer (lees minder onduurzaam) is dan vergelijkbaar gangbaar Nederlands rundvlees. Wel een stuk duurder. Over ruimtebeslag een vraag: is er verschil tussen ruimtebeslag in een dichtbevolkt land en een dunbevolkt land ?
Jos #3, misschien een idee dat we het woord duurzaam verder containeriseren en er de volgende waarden aan toekennen: milieu, transparant, herkomst, identiteit, sociaal, dierwelzijn, protectionisme, kleinschaligheid, prijs, marketing, wij-gevoel, kapitalisme, foodies, dinkies, narcisme enz (aanvullen mag)
Iedereen mag toch zijn voordeel halen uit duurzaam, zelfs als het een product betreft dat niet duurzaam is ?