2 min
Tuinder Rob Baan ijvert al jaren voor een gezonde lunch. Die geeft hij zijn werknemers daarom gratis. Dan hebben ze niets te klagen, maar pikken ze die wel mee. Zo leren ze dat ook gezond lekker kan zijn; dat kan een inspiratie voor thuis en mensen in hun omgeving zijn. Van de rechtbank en het Hof mocht het niet gratis. Baan vond dat onbestaanbaar, startte een juridische procedure en zette zijn protest voort tot aan de Hoge Raad. De Advocaat Generaal komt tot een opmerkelijke conclusie: Baan mocht wél gratis gezonde lunches verstrekken, alleen mogelijk niet meer vanaf 2022 toen de belastingwet veranderde.
Microgroententeler Rob Baan is een gezondheidsactivist en propagandist voor een ministerie van voeding. Al sinds 2017 biedt hij zijn personeel een gezonde lunch. Gratis. Daarom is er geen foute roze koek of kroket meer te krijgen in zijn bedrijfsrestaurant. Zelfs versgeperst vruchtensap komt er niet meer in omdat Baan vindt dat je er te makkelijk te veel suiker mee binnen kunt krijgen.
Toen hij een belastingaanslag ontving voor zijn gezonde beleid, reageerde Baan verontwaardigd en startte hij een juridische procedure. De aanslag moest van tafel. Zowel de rechtbank als het Hof in hoger beroep stelden hem in het ongelijk. Voor Baan was dat geen reden om het bijltje erbij neer te gooien. Hij besloot tot de volgende stap: een procedure bij de Raad van State.
De Advocaat-Generaal (AG) kwam afgelopen week met een advies aan de Raad van State. Zijn advies is niet bindend maar wel gezaghebbend. En ook nog eens opmerkelijk.
Kort gezegd oordeelt de AG dat een werkgever - en dus Baan - tot 1 januari 2022 mag bepalen wat onder de ARBO-voorwaarden van zijn bedrijf valt. Dat deed Baan in overleg met zijn ondernemingsraad. Tot dat moment mag de belastingdienst Baans bedrijf Koppert Kress wat de AG betreft dan ook geen aanslag opleggen. Daarna mogelijk wel, want per 1 januari 2022 is de wet veranderd.
Vanaf dat moment is de wettekst aangescherpt met de bedoeling om zaken als gezonde maaltijden uit te sluiten van ARBO-regelingen. De AG ziet echter voldoende grond om Baan gelijk te geven en de door de belastingdienst geclaimde heffing over zijn gezonde lunches te laten vervallen.
Ik heb geprobeerd na te zoeken of de wetgever, onze Tweede Kamer, het besluit om de wet aan te scherpen weloverwogen heeft genomen. Dat heb ik niet kunnen vinden. Het is vermoedelijk domweg als een onopgemerkt hamerstuk met het belastingplan 2022 aangenomen door de Tweede Kamer en bekrachtigd door de Eerste. De meest logische veronderstelling is dat het een ambtelijk voorstel is geweest dat onopgemerkt door de politiek is overgenomen.
De interessante vraag is dan ook: waarom is de wet veranderd en op wiens initiatief? Was het om Baan de voet dwars te zetten? Of moest de staatskas gespekt worden omdat de coronacrisis, de stikstofcrisis en de klimaatcrisis bakken met geld kosten?
Het lijkt me een goede zaak als vanuit de wetgever - onze Tweede Kamer - de ministers van Financiën en Volksgezondheid (VWS) de vraag wordt gesteld met welke argumenten de wet gratis gezonde lunches op kantoor wil belasten, terwijl het vóór 2022 kennelijk de intentie van de wetgever was dergelijke goede zorgen voor personeel wél toe te laten.
Rob Baan liet me weten blij te zijn met het advies van de AG. Hij had meer verwacht van de jonge vrouwelijke rechters die hem ongelijk gaven bij de rechtbank. Later ervoer hij meer begrip bij de wat oudere, en - zegt Baan - "wat gevuldere mannelijke rechters" van het Hof die hem echter met de wet in de hand toch geen gelijk konden geven. Blij is hij nu met het advies van de AG, maar ook verrast over de aan het licht gekomen aanpassing van de wet.
Baan is benieuwd naar het motief van de wetgever, want dat moet - het gaat immers om de wet - de publieke zaak dienen.
Dit artikel afdrukken
Toen hij een belastingaanslag ontving voor zijn gezonde beleid, reageerde Baan verontwaardigd en startte hij een juridische procedure. De aanslag moest van tafel. Zowel de rechtbank als het Hof in hoger beroep stelden hem in het ongelijk. Voor Baan was dat geen reden om het bijltje erbij neer te gooien. Hij besloot tot de volgende stap: een procedure bij de Raad van State.
De Advocaat-Generaal (AG) kwam afgelopen week met een advies aan de Raad van State. Zijn advies is niet bindend maar wel gezaghebbend. En ook nog eens opmerkelijk.
Kort gezegd oordeelt de AG dat een werkgever - en dus Baan - tot 1 januari 2022 mag bepalen wat onder de ARBO-voorwaarden van zijn bedrijf valt. Dat deed Baan in overleg met zijn ondernemingsraad. Tot dat moment mag de belastingdienst Baans bedrijf Koppert Kress wat de AG betreft dan ook geen aanslag opleggen. Daarna mogelijk wel, want per 1 januari 2022 is de wet veranderd.
Vanaf dat moment is de wettekst aangescherpt met de bedoeling om zaken als gezonde maaltijden uit te sluiten van ARBO-regelingen. De AG ziet echter voldoende grond om Baan gelijk te geven en de door de belastingdienst geclaimde heffing over zijn gezonde lunches te laten vervallen.
Ik heb geprobeerd na te zoeken of de wetgever, onze Tweede Kamer, het besluit om de wet aan te scherpen weloverwogen heeft genomen. Dat heb ik niet kunnen vinden. Het is vermoedelijk domweg als een onopgemerkt hamerstuk met het belastingplan 2022 aangenomen door de Tweede Kamer en bekrachtigd door de Eerste. De meest logische veronderstelling is dat het een ambtelijk voorstel is geweest dat onopgemerkt door de politiek is overgenomen.
De interessante vraag is dan ook: waarom is de wet veranderd en op wiens initiatief? Was het om Baan de voet dwars te zetten? Of moest de staatskas gespekt worden omdat de coronacrisis, de stikstofcrisis en de klimaatcrisis bakken met geld kosten?
Het lijkt me een goede zaak als vanuit de wetgever - onze Tweede Kamer - de ministers van Financiën en Volksgezondheid (VWS) de vraag wordt gesteld met welke argumenten de wet gratis gezonde lunches op kantoor wil belasten, terwijl het vóór 2022 kennelijk de intentie van de wetgever was dergelijke goede zorgen voor personeel wél toe te laten.
Rob Baan liet me weten blij te zijn met het advies van de AG. Hij had meer verwacht van de jonge vrouwelijke rechters die hem ongelijk gaven bij de rechtbank. Later ervoer hij meer begrip bij de wat oudere, en - zegt Baan - "wat gevuldere mannelijke rechters" van het Hof die hem echter met de wet in de hand toch geen gelijk konden geven. Blij is hij nu met het advies van de AG, maar ook verrast over de aan het licht gekomen aanpassing van de wet.
Baan is benieuwd naar het motief van de wetgever, want dat moet - het gaat immers om de wet - de publieke zaak dienen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dank voor alle reacties. Ik heb over mijn “seksistische uitlatingen” al flink op mijn donder gekregen van mijn dochter. Waar ik op doelde maar wat blijkbaar niet goed overkwam is dat de wetten verschuiven op basis van modernere inzichten. Ik geef veel lezingen en schrik van de onkunde over bewerkt voedsel en gebrek aan de kennis over vers. In mijn publiek hebben jonge vrouwen daar vaak meer verstand en interesse in dan oudere gevulde mannen zoals ik (67 jaar en BMI net onder de 30). Over de verschuiving van de kennis van vandaag. Daar was deze rechtsgang voor bedoeld. Velen hebben mij de afgelopen jaren al uitgelegd dat de wet de wet is. Dûh.
In mijn streven naar duurzaamheid loop je vaak vast op regels/wetten die in het verleden logisch waren en nu niet. Vaak kom je er met het bevoegd gezag uit, door samen een pilot te doen. Bij behaald succes kan het gezag dan de regels “moderniseren”.
Deze mogelijkheid bestond niet voor een gezonde lunch. In de mission statement van ons bedrijf staat oa dat we streven dat onze medewerkers gezond hun pensioen halen. Dat zelfopgelegde streven verplicht mij als werkgever te zorgen voor veilige, optimale en een leuke werkomgeving. In mijn 20 jarig werkgeverschap zag ik echter ook een verandering in de meegebrachte lunch. De boterhammen met kaas met een bak koffie of een glas melk, veranderden in Red Bull met roze koeken. En dat vinden velen op Foodlog vrijheid van consumptie maar ik ergerde me eraan. Samen met Bob Hutten hebben we een concept neergezet. Vers, geen slechte keuze mogelijk, zoutloos of zoutarm, geen suiker toevoegen, meer dan 200 gr groenten, 80/20 tav groenten/dierlijk, voldoende fruit, geen frisdranken en geen pakjes en zakjes. En rustig eten. Wie kan er op tegen zijn? Velen! Want men betaalde graag voor een kadaver staaf of een kroket maar niet voor een Salade Niçoise. Diëtiste, voedingscoach etc in de strijd gegooid. En dat gaf wel beweging. Echter toen de Salade Niçoise gratis werd aangeboden kwam er een ommezwaai. En vandaag de dag wordt er nagenoeg vleesloos gegeten, worden de recepten thuis nagemaakt en bij enquêtes geeft men aan dat men zich beter voelt. In 2017 werd de Nationale Voedseltop gehouden. Top intenties van VWS, LNV, Voedingscentrum over Nederland de Gezondste Delta. Ik was hevig geïnspireerd. Maar was ook geconfronteerd met een heffing van 80% over de overschrijving van de WKR. Was dit een heffing van 20% geweest had ik dit geaccepteerd. Echter 80% is in mijn gevoel een boete voor fout gedrag. En dat voelde oneerlijk. Door het in ons ARBO beleid op te nemen is de lunch nu geformaliseerd. Diverse integere discussies op het hoofdkantoor van de belastingdienst gaven de conclusie dat we het er over eens waren dat we het niet eens zijn. En dan is er de gang naar de rechter of berusting. We verkozen de toetsing bij de rechter in de hoop dat nieuwe inzichten de wet zou doen. opschuiven. De voorbeelden van Brillen voor Piloten, massages voor verkrampte ruggen, cursussen tegen roken kwamen vaak naar voren. Ik ging echter uit van de ziel van de kennis van de samenleving, gezonde voeding is de basis. En daar moeten we veel voor doen.
Veel bijval voor dit stuk op onze LinkedIn-pagina.
Dat is juist, maar vermoedelijk om budgettaire redenen.
In zijn notitie zegt de AG dit:
Ik kom tot een andere conclusie dan ik had verwacht na eerste bestudering van de zaak. Ik ben het eens met belanghebbendes standpunt dat de verstrekking van de gezonde lunchmaaltijden onder de gerichte vrijstelling valt, omdat die verstrekking onderdeel is van haar arbobeleid. De tekst van art. 8.4a(1)(a) URLB 2011 biedt naar mijn mening steun voor dat standpunt (6.2-6.3). In vergelijking met de voor-voorganger art. 43 URLB 2001 is bij art. 8.4a(1)(a) URLB 2011 de directe koppeling met verplichtingen op grond van de Arbowet los gelaten en staat in de plaats daarvan het arbobeleid dat de inhoudingsplichtige voert op grond van Arbowet centraal. Wel kan naar mijn mening van dergelijk arbobeleid alleen sprake zijn voor zover het verband houdt met een verplichting op grond van de Arbowet. De verplichting tot het voeren van ziekteverzuimpreventiebeleid is zo’n verplichting, en onderdeel daarvan kan zijn gezondheidsbeleid, waarvan weer onderdeel kan zijn de verstrekking van gezonde lunchmaaltijden. Het standpunt van de Staatssecretaris houdt in dat de gerichte vrijstelling uitsluitend ziet op de voorzieningen die direct samenhangen met verplichtingen van de werkgever op grond van de Arbowet. Ik meen dat er onvoldoende aanknopingspunten zijn voor dit direct-verbandcriterium (6.4-6.10). Het criterium komt niet terug in de tekst van art. 8.4a(1)(a) URLB 2011. Het criterium stond wel in de tekst van een voor-voorganger, maar bij de voorganger is reeds die tekst niet gehandhaafd. De opmerking destijds van de (mede-)wetgever dat de bepaling wordt gecontinueerd, legt onvoldoende gewicht in de schaal. De regelgever heeft nu eenmaal de tekst wel aangepast, en daarvoor is ook een verklaring te geven. Verder zijn er diverse voorbeelden gegeven in de diverse toelichtingen die op gespannen voet zouden staan met een direct-verbandcriterium. Het Hof hanteert een negatief criterium, te weten dat voorzieningen die in meer algemene zin het welzijn en de gezondheid van werknemers bevorderen niet kwalificeren. Ik zie onvoldoende grond voor dat criterium (6.11-6.13). Dit criterium vloeit niet met zoveel woorden voort uit de tekst. Ook de toelichtingen op art. 8.4a(1)(a) URLB 2011 en art. 3.7 URLB 2011 noemen het niet als een algemeen criterium ter afbakening van wat heeft te gelden als kwalificerende arbovoorzieningen. Wel komt het criterium terug bij een voorbeeld van de (niet-kwalificerende) verstrekking van een fiets. Dit is echter een individueel voorbeeld. Onduidelijk is waarom een voorziening die de gezondheid van werknemers in het algemeen bevordert, zonder meer niet zou kwalificeren. Een contra-indicatie is bovendien gelegen in andere gegeven voorbeelden maar dan van wel kwalificerende voorzieningen, zoals de cursus stoppen met roken, de inentingen in het kader van preventie- en verzuimbeleid, en de door de werkgever geïnitieerde preventie- en gezondheidsprogramma’s. De omstandigheid dat het verstrekken van gezonde lunchmaaltijden gepaard gaat met een privébesparing voor de werknemers, is geen grond te oordelen dat de gerichte vrijstelling niet van toepassing is, omdat de regelgeving niet (meer) voorziet in een uitzondering op de gerichte vrijstelling wegens die omstandigheid (6.14-6.15). Ook de omstandigheid dat de werkgever invloed heeft op de reikwijdte van de gerichte vrijstelling, geeft geen aanleiding voor een andere uitleg, nu die invloed inherent is aan de keuze van de regelgever om aan te sluiten bij de Arbowet, terwijl de regelgever ook geen ‘corrigerende’ norm meer heeft opgenomen (6.16).
Dick ja tot 1 januari 2022.
#13 Dick: doe dat dan ook gewoon. Er zijn nog steeds mannen en vrouwen, zo worden we geboren.