Oorspronkelijk komt het zwijn (Sus scrofa) alleen in Europa en Azië voor. Maar omdat het zwijn zich makkelijk liet domesticeren, een prima afvalverwerker is en bovendien een uitstekende voedselbron, namen kolonisten en zeevaarders op hun reizen varkens mee. Zo kwamen er ook in Noord-Amerika, Nieuw-Zeeland en verschillende eilanden in de Grote Oceaan varkens terecht. Soms met opzet uitgezet, soms ontsnapt. Inmiddels leven op 5 van de 6 continenten verwilderde varkens en dat blijft niet zonder ecologische gevolgen. De varkens veroorzaken evenveel klimaatschade als 1,1 miljoen auto's.

Om de (klimaat)impact van de verwilderde varkens in kaart te brengen, berekende een team van Britse en Australische onderzoekers met behulp van modellen hoeveel zwijnen er op ieder continent leven. Vervolgens legden ze die data naast een studie waarin de schade die verwilderde zwijnen in verschillende landschapstypen aanrichten gedocumenteerd was.

"Wilde varkens zijn net tractors die door het veld ploegen,” aldus onderzoeker Christopher O’Bryan in Scientias. “Ze woelen de grond om, op zoek naar voedsel. En wanneer de grond verstoord wordt – hetzij door mensen die een veld omploegen of in dit geval door wilde dieren – komt er koolstof vrij. Aangezien de grond bijna drie keer zoveel koolstof herbergt als de atmosfeer, kan de verandering van het klimaat zelfs als een fractie van die koolstof in de grond vrijkomt, al versneld worden.”

Minder dan een promille van emissies automobiliteit
Uit de modellen blijkt dat de verwilderde varkens in de gebieden waar ze van oorsprong niet thuishoren een oppervlak van zo'n 36.000 tot 124.000 vierkante kilometer omwroeten. Dat resulteert in een jaarlijkse uitstoot van 4,9 miljoen ton CO2. "Vergelijkbaar met de uitstoot van 1,1 miljoen personenauto's,” aldus O’Bryan en zijn collega’s. Ze pleiten ervoor de populaties onder controle te krijgen. Niet alleen om het risico op toekomstige broeikasemissies te beperken, maar ook om de ecosystemen waarin de varkens 'nietsontziend' doorheen wroeten te beschermen.

Om het gevaar in perspectief te plaatsen: de aarde telt op dit moment circa 1,4 miljard auto's. De schade van de verwilderde varkens bedraagt dus minder dan een promille van het aantal auto's op aarde. Het klinkt een beetje als activisme op ander terrein tegen dat vermaledijde varkensvlees dat slecht is voor het klimaat, terwijl het terugdringen van de heilige koe oneindig veel effectiever is.

Het onderzoek is verschenen in Global Change Biology.
  • Deel
Druk af