Zijn afscheidscollege werd opgenomen en is na te kijken en luisteren via de website van de universiteit. De laatste les begint met een lofrede van rector magnificus Tuur Mol (minuut 11:30). Van Boekel neemt het woord vanaf minuut 21:30.
Van Boekel sprak over Food, Facts & Fiction. Volgens Van Boekel is iedereen een expert in voedsel, omdat we allemaal eten en ervaren wat het met ons doet. Maar hoe maak je onderscheid tussen feit en fictie in al die 'expertise' die door gewone eters, wetenschappelijk onderzoekers en goeroes in omloop wordt gebracht?
Die twee noties - feit en fictie - werkte Van Boekel in zijn laatste les uit op een manier, die een ouderwets goede 19e eeuwse professor van hoge stand niet zou hebben misstaan: begrijpelijk, scherp, vanuit overzicht en zonder overbodige woorden.
Feiten, doceerde Van Boekel, kun je zien en controleren. Ze moeten altijd doen wat je verwacht. Zo valt bijvoorbeeld een pen altijd naar beneden en nooit omhoog. Dat mag je een feit noemen, waar je zeker van kunt zijn. Maar waar 'kennis van feiten' gepaard gaat met onzekerheid - en dat is meestal het geval in de wetenschap - moet je iets bedenken om de onzekerheid van die 'feiten' uit te drukken. Van Boekel heeft om wetenschappelijk integer te blijven, zijn academische carrière lang gebruik gemaakt van de stelling van Bayes (Bayes' Theorem in het Engels), een keurige en formele rekenmethode die feiten niet zekerder maakt dan ze zijn. Wetenschappers en de reclamebureau's van universiteiten trekken doorgaans een te grote zekerheidsbroek aan.
De verhandeling over feiten start na minuut 38:45.
Met veel humor en emotie kwam Van Boekel in zijn laatste rede als actief hoogleraar uit de kast als een wijsgeer van de levensmiddelentechnologie en voedingsleer tegelijk. Wie het Engels machtig is en eindelijk eens wil weten met welke logica wetenschappers die een te grote broek aantrekken de oren kan worden gewassen, moet de rede beslist beluisteren.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
@3: Enno Veerman.
Deze discussie gaat over: "Wetenschappelijke feiten bestaan niet...".
Ook onderstaande theorieën zijn in de loop der tijden door betere - en vaak voor de niet fysici onder ons onbegrijpbare - theorieën aan de kant geschoven. Zelfs voor mij, als fysicus, doch de laatste 45 jaar weinig aan gedaan, is de huidige kwantumtheorie on(be)grijpbaar.
Een van mijn docenten aan de UvA zie al ergens in de 80-er jaren: een theorie geldt, totdat een volgende beter verdedigbaar is".
atoomtheorieën
#2 Je schrijft dat de atoomtheorie van Dalton is achterhaald. Zou je deze uitspraak in het kader van deze discussie wat kunnen toelichten?
De atoomtheorie van Dalton, Thomson, Rutherford-Bohr met aanpassing van Chadwick en de koppeling met Balmer-Rydberg ( en toch leert vanaf iedere middelbare scholier deze, want.. snappen wij allemaal) . Heisenberg incl. de aanpassingen van Schrödinger blijken ook al weer achterhaald.
Ik hoorde Marilynne Robinson laatst zeggen dat in onze huidige cultuur het metafysische is vervangen door een raar soort pragmatisme gebaseerd op een niet bestaande realiteit waarin alles toetsbaar moet zijn en feitelijk. Maar die realiteit bestaat niet. Daarbij is het ook een reductie van de realiteit. De behoefte aan schijnveiligheid, America First, is groot.