Als je de politici hoort dan lijkt het ze maar het beste om ze als onze helden te betitelen die een goede prijs voor hun producten horen te ontvangen.

Klinkt plausibel. Ze werken hard, zorgen voor ons voedsel. Tot zover alle boeren en tuinders over één kam. Maar ‘de boeren’ bestaan natuurlijk niet en hadden veel van de nu protesterende boeren niet kunnen bedenken dat als verreweg het meeste van hun productie wordt geëxporteerd (zo’n 75%) en die markt in handen is van een paar grote inkopende partijen/spelers dat ze niet echt veel grip hebben op de prijsvorming. En onze politici ook niet. Zo gingen veel boeren, aangemoedigd door financiers en toeleveranciers alsmaar meer produceren met behulp van de goedkope fossiele brandstoffen met behulp van grote importen van veevoer, gebruik van kunstmest, chemie… om maar voor de prijzen op de wereldmarkt te kunnen produceren. De weidevogels, de insecten, de planten verdwenen, de bodem verschraalde. We ondergingen en ondergaan meerdere grote crises met dierziekten. De overheid faalde om tot een evenwichtig beleid te komen waar maatschappelijke waarden in de knel kwamen.

Het wordt tijd voor een eerlijk verhaal. Dat we ons moeten richten op een gezondmakende landbouw die primair produceert voor de eigen bevolking, de toeristen die naar ons toekomen en wellicht een straal van paar honderd kilometer verder, maar niet via veevoer uit Zuid-Amerika met vlees en melkpoeder naar China. Dat zijn geen kringlopen. Wat we nodig hebben zijn boerderijen waar het lekker ruikt, waar je graag op bezoek komt, waar dieren nog naar buiten kunnen. Die zorgen voor diversiteit op het land. Boeren en tuinders die zo investeren in bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit waardoor hun bedrijven zo robuust mogelijk zijn in tijden van klimaatverandering. Boeren die deze richting op willen verdienen onze steun. Want gezonde voeding is niet iets wat je zomaar aan de vrije markt kunt overlaten.

Eigenlijk is de keuze voor een gezondmakende, herstellende landbouw, de enig mogelijke keuze als we onze klimaat-, biodiversiteits- en stikstofdoelen willen halen. Biologische en biodynamische boeren laten zien dat het kan. Grondgebonden, zoveel mogelijk de kringloop sluiten. Vreemd genoeg wordt de bio-sector momenteel vrijwel doodgezwegen en blijkt slecht in staat door de lobby van de belangenbehartigers van de export gedreven landbouw en vooral intensieve veehouderij heen te breken.

Natuurlijk zijn boeren die het pad van schaalvergroting in zijn geslagen deels misleid en moeten we waar nodig boeren uitkopen om zo de veestapel te kunnen verkleinen. Maar het is ook voor heel veel mensen (politici, maar ook consumenten) tijd om in de spiegel te kijken en te reflecteren op keuzes in het verleden. Doorlopen op een doodlopende weg is de slechtst mogelijke keuze. Zelfs als je onderweg nog geknuffeld wordt door opportunistische politici of onwetende burgers.
Dit artikel afdrukken