Wereldhandel per zeeschip duurder door klimaatafspraken

De Internationale Maritieme Organisatie (IMO), een VN-organisatie voor de scheepvaart, heeft afgesproken dat de internationale scheepvaart "rond 2050" klimaatneutraal moet zijn. Schepen mogen dan geen schadelijke stoffen meer uitstoten die bijdragen aan klimaatverandering. De 175 lidstaten van de IMO zijn het hiermee eens, maar hebben geen specifieke datum vastgesteld.

De scheepvaartindustrie is verantwoordelijk voor ongeveer 3% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, vergelijkbaar met de luchtvaart.

Westerse landen en eilandstaten die de gevolgen van klimaatverandering ervaren, wilden strengere afspraken om de impact van de scheepvaart op het klimaat aan te pakken. Onder meer China en Brazilië waren tegen een harde deadline van 2050 omdat die de logistieke kant van de wereldvoedselvoorziening in gevaar zou brengen.

Ondanks teleurstelling, zijn er toch enkele belangrijke stappen genomen. De IMO heeft afgesproken dat de totale jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen door de scheepvaart in 2030 minstens 20% lager moet zijn dan in 2008. De scheepvaart ontkomt niet meer aan maatregelen om dat doel te realiseren. Tegelijk is het zo dat nog moet worden bepaald welke specifieke maatregelen daar geschikt voor zijn. Een mogelijke optie is een CO₂-heffing op scheepvaartbrandstof. De IMO zal de komende anderhalf jaar werken aan het uitwerken van maatregelen om de klimaatdoelen te halen.

Een CO₂-heffing voor de zeescheepvaart zou neerkomen op gemiddeld €1,2 miljoen per jaar per schip. Volgens onderzoeksbureau CE-Delft stijgen de transportkosten in de zeescheepvaart tussen 2025 en 2029 met 61%. Verdeeld over de vele tientallen miljoenen consumenten die met het transport op hun wensen worden bediend, is het per product een schijntje. Volgens Annet Koster van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) gaat het om "zo'n zes cent extra op een een paar sneakers". Het betekent echter wel dat al je overzeese spul van zo'n opslag wordt voorzien. Ook graan dat naar armere landen wordt verscheept, wordt duurder. Op de inkomens van de armsten op aarde tikken de kosten natuurlijk snel aan.

Nederland is tevreden met het bereikte akkoord en ziet het als een belangrijk signaal voor de maritieme sector om te investeren in duurzame schepen en brandstoffen.