We willen wel vernieuwende levensmiddelen maar geen fratsen

Technologie speelt een centrale rol in het voedselsysteem. Levensmiddelentechnologie en machines maken in fabrieken van boerengrondstoffen de levensmiddelen die we in supermarkten en speciaalzaken kopen of bij Picnic bestellen.

De rol van technologie strekt zich uit van het verbeteren van productieprocessen tot het nauwkeuriger afstemmen van producten op de behoeften van consumenten. Wat wil de klant en wat niet en wie ontwikkelt de nieuwe technologie om klanten blij te maken?

In een opinie op The Drum schrijft Amanda Atoyebi over wat wij consumenten wel en niet willen.

Volgens Atoyebi vinden we technologie prima die onze winkelervaring vergemakkelijkt, maar hebben we onze twijfels bij de rol van technologie in de verwerking van grondstoffen en de productie van voedsel en drank. De groeiende aandacht voor voedselproductie heeft geleid tot een kritische houding ten opzichte van bijvoorbeeld 'ultra-verwerkte' voedingsmiddelen.

Technologie heeft een dubbele rol en wij hebben een dubbele houding. Technologie maakt voedsel betaalbaar en veilig en we kunnen tegenwoordig alles weten van het productieproces en de ingrediënten maar dat geeft ons niet meer vertrouwen.

De grote merken staan daarom voor de uitdaging om met de zegeningen van techniek en die dubbele houding om te gaan. Innoverende producten moeten consumentenwensen vernieuwend kunnen vervullen zonder twijfels of argwaan over de kwaliteit of voedingswaarde te wekken.

Daar zorgen start-ups voor, denkt Atoyebi.

Een voorbeeld van een start-up en vernieuwer die de goede balans vindt, is volgens Atoyebi het op plantaardige producten gebaseerde merkimago van NotCo, een merk dat gebaseerd is op plantaardige imitaties van dierlijke producten.

NotCo gebruikt Artificial Intelligence om de structuur van dierlijke voedingsmiddelen op moleculair niveau te ontrafelen en na te maken met enkel plantaardige ingrediënten. Daarmee lukt het, zegt Atoyebi, NotCo om plantaardige producten te maken die net zo lekker smaken en in de mond aanvoelen als het dierlijke origineel. Voor consumenten die al te bewerkte voedingsmiddelen mijden, biedt NotCo volgens haar een scala aan gezonde niet-dierlijke producten die de kritische toets doorstaat van mensen die geen zwaar bewerkt voedsel blieven.

NotCo introduceerde met de multinational Kraft een veganistische mac & cheese in 2023 (een berucht ongezond product) dat gezonder zou zijn. Als het waar is dat het inderdaad gezonder en minder bewerkt mag blijven heten als bijvoorbeeld de Keuringsdienst van Waarde of een kritische journalist of activistische hoogleraar het publiekelijk onder de loep neemt, is dat een prestatie.

Er vanuit gaande dat de gezonde claim houdt, is het een voorbeeld van een evenwicht tussen technologische innovatie en levensmiddelen die de kernwaarden van gezondheid en voedingswaarde hoog houden. Op Foodlog zei levensmiddelentechnoloog Tiny van Boekel in het najaar van 2023 dat de levensmiddelentechnologie te ver is doorgeschoten in raffineren en nieuwe toepassingen moet ontwikkelen om gezond en duurzaam eten uit de fabriek te laten komen. Dat vergt nog de nodige investeringen en tijd, vertelde hij erbij.