2 min
Een aantal jaren schreef Conny Hop-Schiere een column op Boerderij, over hoe overheid, burger en boer naast en met elkaar leven. Daar komt een einde aan: Conny en haar man stoppen met het boerenbedrijf. Waarom, zet ze hieronder uiteen.
De afgelopen 10 jaar hebben veel van ons gevergd. Nu is de knoop doorgehakt: we gaan stoppen.
Eigenlijk weet ik niet goed hoe ik moet beginnen. En dat is voor het eerst in de 8,5 jaar dat ik deze column schrijf. Het onderwerp is ook lastig. Ik kan geen metafoor vinden. Geen grappige intro. Of een mooie anekdote. Er is namelijk niet heel veel moois aan. Per begin juni staat namelijk onze boerderij te koop. We stoppen als boer, we stoppen op deze locatie. We stoppen 3 generaties hard werken. We stoppen een vierde generatie voordat ie begonnen is. We zijn moegestreden.
De afgelopen 10 jaar hebben veel van ons gevergd. Door het beleid, een wetswijziging, een bestemmingsplan dat uiteindelijk nog steeds een beheersverordening is, mensen die toevallig 11 jaar geleden in onze straat kwamen wonen en bezwaar maken tegen alles waar je bezwaar op kunt maken. Verder zijn er zaken als de EHS, NB-wetvergunning, loslaten van het melkquotum, invoering fosfaatrechtenstelsel, knelgeval zijn maar nog lang geen zicht hebben op een uitspraak van het CBb, de opgedrongen negatieve framing aan het Nederlandse volk door donkergroene bewegingen…
Renderen lukt al een poosje niet
Het is een vermoeiende weg die absoluut de moeite waard is, maar het moet dan wel ergens renderen. En dat doet het al een poosje niet. We hebben van alles onderzocht. Jongveeopfok, een voedselbos (ik zou het dan onze Vegan Farm noemen), herstellende landbouw, precisielandbouw, jongepaardenopfok, verhuur van gebouwen, van land. Alles om ten eerste het plezier terug te krijgen en natuurlijk ook om er een fijne boterham van te kunnen eten. Het is een jarenlang proces geweest.
Weloverwogen beslissing met ingrijpende gevolgen
Begin maart nam Henk de beslissing. Weloverwogen maar met ingrijpende gevolgen. Die zijn praktisch van aard: waar gaan we wonen, wat gaat Henk hierna doen, maar ook wanneer zal het bedrijf worden verkocht? Veel ingrijpender zijn de emotionele gevolgen. Zijn ouders moet hij in hun zeventigste levensjaar, ze werken nog altijd elke dag op de boerderij, dit nieuws brengen. En zijn jongere broer en zus. Hun geboortegrond valt in andere handen. Het is onomkeerbaar. Is dit de laatste keer dat we het land klaar maken voor de mais? Gaan we dit nog zelf oogsten? Hebben we er wel genoeg aan gedaan? Geven we niet te makkelijk op? Zien we een optie over het hoofd?
Regie over het nieuws kwijt
Afgelopen weken hebben we het de mensen verteld die we het zelf wilden vertellen. We hielden de cirkel klein, toch werd het een gerucht en waren we al snel de regie over het nieuws kwijt. Onverwacht werden we geconfronteerd met nieuwsgierige vragen. Het is verdrietig. Toch zijn we blij dat we de keuze zelf maken. Soms heb ik zin in moddergooien, boos zijn, maar ik weet dat dat nergens toe gaat leiden. We noemen dit maar onze midlife-periode en gaan op zoek naar een mooi en zinvol second life. Dat is er vast, ergens.
Deze column verscheen 11 juni op Boerderij.
Dit artikel afdrukken
Eigenlijk weet ik niet goed hoe ik moet beginnen. En dat is voor het eerst in de 8,5 jaar dat ik deze column schrijf. Het onderwerp is ook lastig. Ik kan geen metafoor vinden. Geen grappige intro. Of een mooie anekdote. Er is namelijk niet heel veel moois aan. Per begin juni staat namelijk onze boerderij te koop. We stoppen als boer, we stoppen op deze locatie. We stoppen 3 generaties hard werken. We stoppen een vierde generatie voordat ie begonnen is. We zijn moegestreden.
We zijn moegestredenJaren die veel van ons vergden
De afgelopen 10 jaar hebben veel van ons gevergd. Door het beleid, een wetswijziging, een bestemmingsplan dat uiteindelijk nog steeds een beheersverordening is, mensen die toevallig 11 jaar geleden in onze straat kwamen wonen en bezwaar maken tegen alles waar je bezwaar op kunt maken. Verder zijn er zaken als de EHS, NB-wetvergunning, loslaten van het melkquotum, invoering fosfaatrechtenstelsel, knelgeval zijn maar nog lang geen zicht hebben op een uitspraak van het CBb, de opgedrongen negatieve framing aan het Nederlandse volk door donkergroene bewegingen…
Renderen lukt al een poosje niet
Het is een vermoeiende weg die absoluut de moeite waard is, maar het moet dan wel ergens renderen. En dat doet het al een poosje niet. We hebben van alles onderzocht. Jongveeopfok, een voedselbos (ik zou het dan onze Vegan Farm noemen), herstellende landbouw, precisielandbouw, jongepaardenopfok, verhuur van gebouwen, van land. Alles om ten eerste het plezier terug te krijgen en natuurlijk ook om er een fijne boterham van te kunnen eten. Het is een jarenlang proces geweest.
Weloverwogen beslissing met ingrijpende gevolgen
Begin maart nam Henk de beslissing. Weloverwogen maar met ingrijpende gevolgen. Die zijn praktisch van aard: waar gaan we wonen, wat gaat Henk hierna doen, maar ook wanneer zal het bedrijf worden verkocht? Veel ingrijpender zijn de emotionele gevolgen. Zijn ouders moet hij in hun zeventigste levensjaar, ze werken nog altijd elke dag op de boerderij, dit nieuws brengen. En zijn jongere broer en zus. Hun geboortegrond valt in andere handen. Het is onomkeerbaar. Is dit de laatste keer dat we het land klaar maken voor de mais? Gaan we dit nog zelf oogsten? Hebben we er wel genoeg aan gedaan? Geven we niet te makkelijk op? Zien we een optie over het hoofd?
Regie over het nieuws kwijt
Afgelopen weken hebben we het de mensen verteld die we het zelf wilden vertellen. We hielden de cirkel klein, toch werd het een gerucht en waren we al snel de regie over het nieuws kwijt. Onverwacht werden we geconfronteerd met nieuwsgierige vragen. Het is verdrietig. Toch zijn we blij dat we de keuze zelf maken. Soms heb ik zin in moddergooien, boos zijn, maar ik weet dat dat nergens toe gaat leiden. We noemen dit maar onze midlife-periode en gaan op zoek naar een mooi en zinvol second life. Dat is er vast, ergens.
Deze column verscheen 11 juni op Boerderij.
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
Erg dapper van Henk en Conny dat ze deze stap durven te nemen. Er is veel moed voor nodig om een bedrijf te eindigen, vooral wanneer dat al generaties in de familie is. Ik wens ze heel veel geluk, succes en plezier met de volgende stap die ze gaan ondernemen.
In deze draad wordt wel erg makkelijk gedaan dat je een veeteelt bedrijf zomaar kunt omzetten in een akkerbouwbedrijf. Wanneer ik naar ons eigen bedrijf kijk, betekent dat einde oefening. De kwaliteit van de grond en het klimaat laten het niet toe dezelfde rendementen te halen als in het noorden van Frankrijk of in Nederland. Ik denk dat dit voor veel veeteelt bedrijven geldt, die hun oorsprong hebben op de armere gronden (denk aan de veenweidegebieden in Nederland) maar ik kan het natuurlijk mis hebben. Voor ieder veeteeltbedrijf gelden andere omstandigheden die wel of geen mogelijkheid bieden voor andere (neven)activiteiten. Soms is de enige optie stoppen, vaak natuurlijke afvloeiing (bij pensioen geen opvolging). Algemene alternatieven zijn er volgens mij niet te bedenken.
Marit geeft in #6 zelf al aan dat ze misschien arrogant overkomt en zo komt haar opmerking op mij ook over. Veehouders hadden maar beter in de toekomst moeten kijken zoals zij heeft gedaan. Dat getuigt van weinig medeleven voor de medemens die ze gelijk ziet aan dieren voor wiens rechten ze opkomt.
Niemand kan echter in de toekomst kijken waar het heen gaat. Vegan is nu booming. Dat klopt maar tegelijkertijd wordt verwacht dat de komende jaren de wereldwijde vleesconsumptie zal stijgen.
Margarine was een tijdje terug nog hot, roomboter een zonde en tegenwoordig mag roomboter opeens weer wel. Voor mij blijft het lastig de blijvende tendensen van de hypes te onderscheiden.
Maar wat mij het meeste stoort in het commentaar van Marit is dat ze op het verkeerde moment en de verkeerde plek haar anti-specitische boodschap lijkt te willen verkondigen en daarbij zich voornamelijk verschuilt achter andere argumenten (klimaat, gezondheid) ipv het morele argument om haar standpunt te onderbouwen. Klimaat- en gezondheidsargumenten (die vaak niet kloppen, maar daar zijn al draden vol over geschreven) die niet als doel hebben de dierlijke eiwitconsumptie te minderen maar vooral als doel hebben de veehouderij helemaal op te heffen. Ik vind dat een vorm van misleiding.
Vreemd dat reacties niet gaan over hetgeen er werkelijk aan de hand is.
Er zijn diverse andere belangen dan landbouw zoals omwonenden, natuur, ruimtelijke ordening, milieu etc.
Vanwege die andere belangen en de daaraan gekoppelde regelgeving is groei op heel veel locaties niet mogelijk (of veel te duur), er ontstaat dan de situatie dat een boer kan blijven doen wat hij deed maar niet of nauwelijks kan uitbreiden. De overheid hoeft geen schadevergoeding te betalen omdat groei geen recht is en het bedrijf in de huidige omvang mag blijven bestaan. De verantwoordelijkheid komt dus bij de ondernemer te liggen (niet uitbreiden, stoppen, iets anders gaan doen etc.).
Kennelijk vinden boeren dit heel oneerlijk (dat andere belangen zwaarder wegen dan hun uitbreidingsdrang of uitbreidingsnood).
Om de knuppel even in het hoenderhok te gooien: waarom zouden andere (o.a. maatschappelijke) belangen moeten wijken voor het individuele boerenbedrijfsbelang?
#16 Dick. Hetgeen Marit schrijft, doet geen enkel recht aan het verhaal van Conny. Het is ijzerenheinig alleen een eigen boodschap neerplempen die met het onderwerp eigenlijk niks te maken heeft. Daar zijn andere draden voor, voor zulke boodschappen. Op het verhaal van Conny zou ik overigens ook een paar kanttekeningen kunnen plaatsen. Maar daarvoor heb ik geen tijd.
#16 Helemaal eens Dick. Ik ben het TOTAAL niet eens met Marit, maar ik heb net de anti-speciesism website bekeken, en vanuit het anti-speciesism normen&waarden; stelsel kijk je heel anders tegen de wereld aan.
Ik ben vleeseter, boerenzoon en werk voor een veefokker. Maar (2e maar in deze reactie) ik merkte dat ik me ook al niet comfortabel voelde bij hoe Titus Rivas werd aangepakt in een andere draad.
Dat komt denk ik omdat ik sympathie heb voor elke emancipatie beweging die opkomt voor de rechten van een groepering zonder daarmee de rechten (wat niet hetzelfde is als belangen) van andere groeperingen ter discussie te stellen.
Lieve mensen, ik vind helemaal niet dat Marit hier iets ‘neerpleurt’.
Luister eens naar wat mensen beweegt en onder hun tekst te lezen valt.