Lees ook
Wat is dierenwelzijn? Het is eigenlijk een onmogelijke vraag. Het eerlijkste antwoord is: dat weet ik niet. ‘Wel’ is niet alleen niet-ziek, in fysieke zin, maar ook prettig, behaaglijk, tevreden, gelukkig. Een mentale staat van zijn die als positief wordt ervaren, of in ieder geval neutraal.

Leven is lijden. Zelfs de optimisten en de gelukkigen onder ons juichen niet van de geboorte tot de dood. Wie uitzicht op beter heeft, er op kan vertrouwen dat het wel weer goed komt bij tegenslag en ziekte, ergens mee om kan gaan zonder er onderdoor te gaan, die heeft vermoedelijk een leven dat je een leven ‘in welzijn’ zou kunnen noemen. Ondanks af en toe forse tegenwind.

Fysiek lijden vrij gemakkelijk te beoordelen
En hoe is dat dan voor een dier? Fysiek lijden is vrij makkelijk te beoordelen. Dieren die vermagerd zijn, of juist te vet, teruggetrokken, angstig, apathisch, een doffe vacht hebben, de veren omhoog, er scharrig uitzien. Die voelen zich niet goed en als dat niet aan een kortstondig ‘griepje’ te wijten is maar verworden is tot een chronische staat van zijn, door wat voor omstandigheden dan ook, dan kunnen we gerust zeggen dat er van welzijn geen sprake is.

Mentaal lijden is bij dieren ook wel te zien. Apathie, dwangbewegingen, afzondering, angstbijten. Als reactie op slechte verzorging of zelfs mishandeling, of opperste verveling. Het is zichtbaar en goed herkenbaar.

Wat is dierenwelzijn? is eigenlijk een onmogelijke vraag. Het eerlijkste antwoord is: dat weet ik niet
Fysiek gezond dier hoeft zich nog niet wel te voelen
Onze dieren leven onder onze hoede, in huis of stal, en doen dat al tienduizenden jaren. Stress om predatoren hebben ze niet, eten en drinken krijgen ze aangereikt. Ze leven in gevangenschap maar ze weten niet beter. Zou je kunnen redeneren. Ze functioneren als levend wezen en als ze niet te vaak (vermijdbaar) ziek zijn zou je daarvan kunnen concluderen dat het met het welzijn wel goed zit. Of is dat te kort door de bocht? Ik denk het wel.

Onbedoeld deed ik ooit een experiment. Ik kreeg een vijftal legkippen uit een destijds regulier kooihuisvestingssysteem, met gebrande snavels. Ze waren gezond, legden eieren, aten en dronken maar ze zagen er bij aankomst niet geweldig uit. Zoals een verslonsde mens in een versleten jas. Ze kregen een hok, waar ze na een gewenningstijd uit mochten. Vanaf toen hadden ze een dagelijkse routine met altijd min of meer hetzelfde rondje om het huis. Stofbadje hier, even rusten daar, beetje pikken links en rechts. Vrolijk gekakel. ’s Avonds weer naar het nest om te slapen en ’s morgens een ei te leggen. Binnen drie weken zagen ze er prachtig uit, vol in een glanzend verenpak. Daar viel wat mij betreft maar één conclusie uit te trekken.

Wat is het welzijn van dieren ons waard?
Over de vraag ‘wat is dierenwelzijn?’ kun je eindeloos, waardenvrij, filosoferen. Een onderliggende, praktischer en concretere vraag is: ‘wat is het welzijn van dieren ons waard?’. Dat is een veel eenvoudiger discussie, immers het is een discussie tussen mensen en we hoeven ons aan interpretatie en extrapolatie niet te wagen. Laten we een antwoord formuleren.

In Wat is ...? gaan we met bekende en minder bekende mensen op zoek naar wat hen motiveert om te ontdekken of we elkaar van daaruit weer kunnen vinden. Waarom we dit doen lees je in De ontdekking van de ander. Bekijk ook de introductie tot de dierenwelzijnsreeks of het overzicht van de serie.
Dit artikel afdrukken