"Waar we vroeger rivalen waren bereiken we met ons samengaan het tegenovergestelde. Het stelt ons in staat onze marktpositie op een unieke manier te versterken. Door de uitbreiding van mossel- en kweekpercelen en de geografische spreiding hiervan hebben wij een sterke en waardevolle troef in handen gekregen", zegt directeur Johan Lacor van Roem van Yerseke. Jan Prins van Prins & Dingemanse vult die uitspraak in een persbericht aan met de opmerking dat de fusiepartners daardoor de beschikbaarheid en constante kwaliteit van hun producten beter kunnen garanderen.

Verkoop in de supermarkt
De fusie moet gezien worden tegen de achtergrond van de concentratie van de verkoop van met name mosselen via het supermarktkanaal. Wie de 5 inkoopcombinaties achter de winkelmerken het natuurproduct betaal- en betrouwbaar kan leveren heeft een grote afzet. Wie achter het net vist, heeft echter niets. Dat heeft in de sector sterke concurrentie tot gevolg.

In 2013 publiceerden we de hartekreet van mosselhandelaar Adri Bruijnooge die op zijn manier uitlegde waarom de marges in de mosselhandel dun zijn geworden nadat de keten werd verkort en de groothandel verdween. Bruijnooge zei destijds: "We hadden ooit 15 mosselgroothandels in Yerseke. Anno 2013 hebben we er nog zeven. Deze zeven hebben het voor elkaar gekregen dat er niemand meer 1 cent aan een kilo mosselen kan verdienen. Daar gaat een stukje geschiedenis aan vooraf. 15 jaar terug hadden we hoofdzakelijk groothandelaren in België en in Nederland die verantwoordelijk waren voor 75% van de totale mossel verkoop. Totdat ze in Yerseke in de verleiding kwamen om op een heel eenvoudige ("goedkopere") wijze mosselen te produceren voor de supermarkten. 1 of 2 soorten mosselen in grote volumes (een week van tevoren besteld) direct naar de DC's (Distributie Centra). Eindelijk hadden ze het voor elkaar in Yerseke, dachten ze. Geen lastige groothandelaren meer die met allerlei wensen kwamen over soorten en maten. Niet heel België en Nederland meer doorrijden maar lekker makkelijk, alles op 2 à 3 DC's in Nederland en België neerzetten!!!!!"

De overblijvende, nu kleine, mosselaars staan op achterstand en zullen hun bijzonderheid moeten ontwikkelen om hun bestaansrecht in de markt te behouden
Onderhandelen
Sindsdien zijn er pogingen om een echte Zeeuwse mossel te vermarkten omdat de nodige mosselen die vanuit Yerseke worden verkocht zijn, uit het buitenland (Ierland, Schotland, Wales) kwamen (en nog steeds komen) maar in Zeeland worden gewaterd. Daarover schreven we in 2015 het achtergrondartikel 'We moeten een Z op echte Zeeuwse mosselen zetten'.

Door nieuwe kweektechnieken - de zogeheten MosselZaadvangInstallaties - is de 'echte' Zeeuwse mossel inmiddels ruim beschikbaar, zodat het onderscheiden product ook in het supermarktkanaal kan worden geboden tegen een betaalbare prijs. Dat hebben de supermarkten slim uitonderhandeld. Omdat het aantal afnemers beperkt is en de aanbieders geen monopolie hebben, geeft dat een constante druk op de marges. De dynamiek van dat spel ontstaat doordat grote marktvolumes plotseling aan de neus van een mosselaar voorbij kunnen gaan. Die zal dan ook alles doen om zijn deal te behouden, prijsconcessies inbegrepen als zijn arsenaal andere troeven is uitgeput.

Op de vraag of dat een goede of een slechte zaak is antwoordde directeur Marc Jansen van het CBL ons in 2015: "Wij zijn inderdaad professionele onderhandelaars en ondernemers. Ik ga er vanuit dat ook zij dat zijn en goed letten op de consequenties die contractafspraken voor hen hebben. Als ze nu in de problemen zijn geraakt, hoop ik dat ze de volgende keer betere maken en hiervan leren. Daar mogen ze ons dan aan houden, want voor supermarkten geldt: afspraak is afspraak." Jansen voegde daar nog aan toe: "Ik vind het overigens goed nieuws dat mosselen in de super populair zijn geworden en niet alleen door een klein publiek worden gegeten. Ze zorgen voor een nieuw aanbod en alternatieven voor vlees en zuivel."

De fusie van de beide grote mosselaars tot de allergrootste moet gezien worden tegen de achtergrond van de plek waar we voornamelijk boodschappen doen: de supermarkt. Ze verkopen grote volumes en dat vraagt grote tegenpartijen. De naamkeuze van de nieuwe combinatie is een slimme: wie aan mosselen en andere zeevruchten denkt, denkt aan Yerseke en niet aan een familienaam. De overblijvende, nu kleine mosselaars staan op achterstand en zullen hun bijzonderheid moeten ontwikkelen om hun bestaansrecht in de markt te behouden. Maar ook zij kunnen overwegen hun krachten te bundelen.
Dit artikel afdrukken