Pittig eten; sommige mensen zijn er dol op, andere vermijden eten met kleine rode stukjes erin het liefst. Het branderige gevoel in je mond is iedereen vast bekend, maar wist je dat je door het eten van rode- of chilipeper ook de hik kunt krijgen?

In pepers zit capsaïcine, de stof die zorgt voor het brandende gevoel. Het pepergenoom bevat 7 inactieve en 1 actieve kopie van het gen dat ons 'in de brand kan zetten'. Waarschijnlijk is het actieve gen ontstaan als een mutatie en bood het een evolutionair voordeel omdat vijanden van de plant ook last hebben van dat brandende gevoel.
Capsaïcine activeert de pijnreceptoren TRPV1 in je mond. Hun functie is het regelen van lichaamstemperatuur. Als ze door capsaïcine of door temperaturen van meer dan 43°C actief worden, veroorzaken ze dat pijnlijke, branderige gevoel.

TRPV1-Receptoren in het middenrif
TRPV1-receptoren zijn door je hele lichaam te vinden. Ze zitten zelfs in je ogen. Dat weet iedereen die tijdens het snijden van een peper weleens in zijn ogen heeft gewreven. Verrassender is de aanwezigheid van capsaïcinereceptoren in de zenuwen die je middenrif aansturen. Een spasme van je middenrif gevolgd door een aanspanning van de glottis, de stembanden en de ruimte daartussen, zorgt voor een korte blokkade van luchttoevoer in de luchtpijp. Wanneer de inkomende lucht langs de glottis strijkt, hoor je een hik. Wetenschappers zijn er volgens Medical News Today nog niet achter hoe capsaïcine het precies doet, maar bekend is dat het kan zorgen voor een spasme in je middenrif en dus voor de hik.

Volle melk helpt
Een Finse studie liet zien dat de tolerantie voor pittig eten genetisch bepaald is door het aantal TRPV1-receptoren waarover iemand beschikt en hun verdeling in het lichaam. Niettemin kun je aan pittig eten wennen en er een tolerantie voor opbouwen. Ook hiervan is het mechanisme niet precies bekend, maar vermoedelijk kun je beter tegen pittig eten naar mate je het vaker eet. Nadat een TRPV1-receptor geactiveerd is, ‘rust’ deze namelijk een poosje waardoor hij geen signalen meer doorstuurt. Capsaïcine wordt daarom ook wel gebruikt om chronische pijn tegen te gaan.

Gerechten met rode peper worden niet minder pittig door koken of bakken omdat capsaïcine een stabiele stof is. Het branderige gevoel dat capsaïcine veroorzaakt, verdwijnt snel weer omdat de maag en darmen de stof afbreken. Aan die wetenschap heb je alleen niet zoveel als je flink in de fik staat. Water drinken helpt niet omdat capsaïcine slecht oplost in water. Vet en ethanol brengen uitkomst. Drink bij je te hete tokomaaltijd dus liever een glas volle melk (geen magere!) of een biertje.
Dit artikel afdrukken