3 min
Klimaatneutrale en schone energie staat hoog op de agenda in Europa. Maar aan de grondstoffen die daarvoor benodigd zijn, kleven vuile bezwaren. Brengt een eigen, Europese, batterijtak daar verandering in?
Nederland zou de bouw moeten overwegen van een 'megabatterijenfabriek', schrijft het Financieele Dagblad. InnoEnergy, een samenwerkingsverband van Europese bedrijven en kennisinstellingen is daarvoor in Nederland verkennende gesprekken aan het voeren.
ING Bank, pensioenuitvoerder APG en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) zouden in beeld zijn. Ook zou InnoEnergy in gesprek zijn met ondernemer Kees Koolen, "die grote plannen had voor een batterijenfabriek in China en een batterijencampus in Twente wilde opzetten." Koolen verdiende zijn fortuin met Booking.com en is ook bekend van eerdere plannen voor een megamelkveehouderij.
Europese bedrijfstak?
Het initiatief voor een 'eigen', Europese bedrijfstak rondom batterijen is als European Battery Alliance anderhalf jaar geleden gelanceerd door eurocommissaris Maros Sefcovic (energiezaken). Om onafhankelijk te worden van leveranciers in Oost-Azië en Noord-Amerika, zou Europa zelf moeten inzetten op het produceren van batterijcellen. Sefcovic voorziet dat er meer dan 10 megabatterijfabrieken nodig zouden zijn om in de snelgroeiende behoefte aan batterijen voor elektrische auto's te voorzien.
Met de productie van grondstoffen voor batterijen is veel mis, maakte Amnesty International dit weekend nog eens duidelijk. Elektrisch rijden is helemaal niet 'schoon'. Ja, wel vanuit het oogpunt van de lokale uitstoot. Maar bepaald niet als je de lokale omstandigheden bij de winning van de benodigde grondstoffen in aanmerking neemt. Milieuproblemen, dramatische arbeidsomstandigheden en mensenrechtenschendingen (kinderarbeid) zijn schering en inslag.
Kritische grondstoffen
In accu's en batterijen, en ook in zonnepanelen en magneten voor windmolens zitten een aantal bekende en minder bekende metalen. Denk aan bekende metalen als aluminium, nikkel, lithium en kobalt, maar ook aan 'zeldzame aarden' als neodymium, praseodymium en dysprosium. Van dat eerste zit in een gemiddelde elektrische fiets zo'n 85 gram, in een elektrische auto 800 gram. Voor sommige van deze 'kritieke grondstoffen' kan de toevoer al in 2030 problematisch worden.
Het probleem met die stoffen is niet zozeer dat ze schaars zijn, schrijft Dieter de Cleene in EOS (via Blendle). Ze zijn - nu nog - te duur om te winnen.
Een groter probleem is dat een aantal van die essentiële grondstoffen uit "politiek instabiele of corrupte landen komt" en dat sommige elementen een beperkt aantal leveranciers kennen. Zo komt 95% van de zeldzame aarden uit China en 65% van het kobalt uit Congo. De winning gebeurt met de gevolgen voor milieu en mens waar Amnesty op wijst. De Europese Unie heeft nieuwe regelgeving opgesteld. In 2021 mogen geen 'conflictmineralen' meer worden ingevoerd, maar die regel geldt alleen voor tin, tantaal, wolfraam en goud. De meeste 'groene conflictmineralen' vallen er niet onder.
Europa kan, om de afhankelijkheid van een beperkt aantal leveranciers die-niet-altijd-netjes-binnen-de-lijntjes-kleuren, aan drie oplossingen denken: alternatieven vinden en gebruiken voor kritieke grondstoffen, recyclen, of nieuwe mijnen openen. De eerste twee oplossingen zijn technisch ingewikkeld en, zolang er goedkope grondstoffen beschikbaar zijn, commercieel niet haalbaar. In het kader van de European Battery Alliance zijn wel proefprojecten gaande om de mogelijkheden te verkennen.
Mijnbouw in Europa is wel denkbaar. In Zweden en Groenland zijn zeldzame aarden te mijnen; in Griekenland, Cyprus en Macedonië bevindt zich kobalt. Er is nog wel een probleem op te lossen: zonder overheidssteun is de exploitatie niet rendabel op te zetten. Maar staatssteun staat binnen Europa gelijk aan schending van het principe van de vrije marktwerking. "Als je ziet hoe andere landen zoals China, de Verenigde Staten en Japan wél effectief hun belangen beschermen, zijn we in Europa naïef," zegt Peter Tom Jones, expert duurzaam materialenbeheer aan de KU Leuven, in EOS.
En dan is er nog een probleem. "In West-Europa ", zegt Jones, "willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden [lage inkomenslanden, red.]. Sta mij toe dat hypocriet te noemen."
'Geen wens vanuit de markt'
Terug naar de Nederlandse megabatterijfabriek of een Europese batterijtak. Is het daar eigenlijk niet al te laat voor? Jacob Ruiter van InnoEnergy is optimistisch. "Het geld is er," zegt hij. "Dat is het probleem niet meer. Nu de overheid. Het project is zo groot dat je die erbij moet hebben. Het kan alleen slagen als het een publiek-private samenwerking wordt." Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat laat weten "vooralsnog geen wens van de markt te hebben gehoord om in te zetten op grootschalige batterijproductie."
Dit artikel afdrukken
ING Bank, pensioenuitvoerder APG en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) zouden in beeld zijn. Ook zou InnoEnergy in gesprek zijn met ondernemer Kees Koolen, "die grote plannen had voor een batterijenfabriek in China en een batterijencampus in Twente wilde opzetten." Koolen verdiende zijn fortuin met Booking.com en is ook bekend van eerdere plannen voor een megamelkveehouderij.
Europese bedrijfstak?
Het initiatief voor een 'eigen', Europese bedrijfstak rondom batterijen is als European Battery Alliance anderhalf jaar geleden gelanceerd door eurocommissaris Maros Sefcovic (energiezaken). Om onafhankelijk te worden van leveranciers in Oost-Azië en Noord-Amerika, zou Europa zelf moeten inzetten op het produceren van batterijcellen. Sefcovic voorziet dat er meer dan 10 megabatterijfabrieken nodig zouden zijn om in de snelgroeiende behoefte aan batterijen voor elektrische auto's te voorzien.
Met de productie van grondstoffen voor batterijen is veel mis, maakte Amnesty International dit weekend nog eens duidelijk. Elektrisch rijden is helemaal niet 'schoon'. Ja, wel vanuit het oogpunt van de lokale uitstoot. Maar bepaald niet als je de lokale omstandigheden bij de winning van de benodigde grondstoffen in aanmerking neemt. Milieuproblemen, dramatische arbeidsomstandigheden en mensenrechtenschendingen (kinderarbeid) zijn schering en inslag.
Kritische grondstoffen
In accu's en batterijen, en ook in zonnepanelen en magneten voor windmolens zitten een aantal bekende en minder bekende metalen. Denk aan bekende metalen als aluminium, nikkel, lithium en kobalt, maar ook aan 'zeldzame aarden' als neodymium, praseodymium en dysprosium. Van dat eerste zit in een gemiddelde elektrische fiets zo'n 85 gram, in een elektrische auto 800 gram. Voor sommige van deze 'kritieke grondstoffen' kan de toevoer al in 2030 problematisch worden.
Het probleem met die stoffen is niet zozeer dat ze schaars zijn, schrijft Dieter de Cleene in EOS (via Blendle). Ze zijn - nu nog - te duur om te winnen.
Een groter probleem is dat een aantal van die essentiële grondstoffen uit "politiek instabiele of corrupte landen komt" en dat sommige elementen een beperkt aantal leveranciers kennen. Zo komt 95% van de zeldzame aarden uit China en 65% van het kobalt uit Congo. De winning gebeurt met de gevolgen voor milieu en mens waar Amnesty op wijst. De Europese Unie heeft nieuwe regelgeving opgesteld. In 2021 mogen geen 'conflictmineralen' meer worden ingevoerd, maar die regel geldt alleen voor tin, tantaal, wolfraam en goud. De meeste 'groene conflictmineralen' vallen er niet onder.
"In West-Europa willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden. Sta mij toe dat hypocriet te noemen"Alternatieven, recyclen, mijnen
Europa kan, om de afhankelijkheid van een beperkt aantal leveranciers die-niet-altijd-netjes-binnen-de-lijntjes-kleuren, aan drie oplossingen denken: alternatieven vinden en gebruiken voor kritieke grondstoffen, recyclen, of nieuwe mijnen openen. De eerste twee oplossingen zijn technisch ingewikkeld en, zolang er goedkope grondstoffen beschikbaar zijn, commercieel niet haalbaar. In het kader van de European Battery Alliance zijn wel proefprojecten gaande om de mogelijkheden te verkennen.
Mijnbouw in Europa is wel denkbaar. In Zweden en Groenland zijn zeldzame aarden te mijnen; in Griekenland, Cyprus en Macedonië bevindt zich kobalt. Er is nog wel een probleem op te lossen: zonder overheidssteun is de exploitatie niet rendabel op te zetten. Maar staatssteun staat binnen Europa gelijk aan schending van het principe van de vrije marktwerking. "Als je ziet hoe andere landen zoals China, de Verenigde Staten en Japan wél effectief hun belangen beschermen, zijn we in Europa naïef," zegt Peter Tom Jones, expert duurzaam materialenbeheer aan de KU Leuven, in EOS.
En dan is er nog een probleem. "In West-Europa ", zegt Jones, "willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden [lage inkomenslanden, red.]. Sta mij toe dat hypocriet te noemen."
'Geen wens vanuit de markt'
Terug naar de Nederlandse megabatterijfabriek of een Europese batterijtak. Is het daar eigenlijk niet al te laat voor? Jacob Ruiter van InnoEnergy is optimistisch. "Het geld is er," zegt hij. "Dat is het probleem niet meer. Nu de overheid. Het project is zo groot dat je die erbij moet hebben. Het kan alleen slagen als het een publiek-private samenwerking wordt." Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat laat weten "vooralsnog geen wens van de markt te hebben gehoord om in te zetten op grootschalige batterijproductie."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
@ 10: ik geef een antwoord op @8: "hele groene denken juist grotendeels gebaseerd op een droom ?" Gaarne daar te rade gaan.
Verder: Google weet alles", dus met "wetenschappers klimaatverandering door menselijk ingrijpen" even lezen en u kunt vooruit.
Verder: niet die paar dm of zelfs meter(s) hoger zeeniveau maar verschuiving van voedselaanbouwzones is het echte probleem, bijv: https://www.ad.nl/koken-en-eten/kaasmakers-in-rep-en-roep-warm-weer-nekt-de-parmezaan~a9515165/.
Zoals een Thaise wetenschapper van hun Grain Institute (= rijst) dik 10 jaar geleden al zei: "+ 2C betekent, dat we hier ipv 2 a 3 rijstoogsten per jaar er nog maar één hebben. Dan hebben we ook 500 mln monden te veel hier om te voeden.
Daarom: zo rap mogelijk de technologie verbeteren en dan voor de 67 mln auto's per jaar + 1 miljard huishoudens dik 100 mln grote accu's per jaar maken, want daarmee zullen we het een 100 jaar moeten doen..
#9, Harry, "ongeveer 97% van alle wetenschappers, die met klimaat te maken hebben, leven in die droom." Begrijp ik niet, in welke droom, en al die 97%?
@8 Jordi: ongeveer 97% van alle wetenschappers, die met klimaat te maken hebben, leven in die droom. Kijk naar buiten en op de TV en je ziet de gevolgen van de aardopwarming.
Kijk naar de correlatie tussen temperatuur en CO2 in de atmosfeer, en je ziet iets, wat geen statisticus meer ontkennen kan. Die CO2 de laatste 100 jaar, heeft maar één oorsprong: het verbranden van fossiele brandstoffen door de mens. Over honderden miljoenen jaren is koolstof uit de lucht opgeslagen in steenkool, aardgas en olie, wat nu massaal weer de atmosfeer ingebracht wordt. Er zijn geen grote vulkaanerupties geweest, die zoveel CO2 in de atmosfeer geblazen hebben. IK wens NIET te experimenteren met de leefomgeving van mijn (achterklein) kinderen. Dat FvD en PVV dat worst is... mij niet.
Verder: duf economisch afwegen: het is voor de Westerse wereld VEEL interessanter om de eigen energievoorziening ter hand te nemen, dat een godsvermogen naar ons onvriendelijke regimes in Rusland, Venezuela, het Midden Oosten en Iran te brengen.
Verder: er zijn meer afwegingen om een bepaalde energiebron wel of niet te gebruiken: het vormen van NO of SO tijdens de verbranding, het vormen van minuscule roetdeeltjes, die longproblemen veroorzaken, en alternatieve aanwendingsmogelijkheden. Zo is bijv. het gebruiken van aardgas ( methaan, CH4) op het opstoken van koolstofsteentjes in het haardvuur door Fred Flintstone in het Steentijdperk na - steentjes worden nu ruwe diamant genoemd- een milieu-misdaad van de 1e orde. Met aardgas is gemakkelijk een punttemperatuur van 1700C te bereiken, en WIJ gebruiken het om onze huizen op 20+C, water op 100C en olie op 175C te brengen.
Harry Romijn #5 Is het hele groene denken juist grotendeels gebaseerd op een droom?
Als je een brandstof die veilig is om op te slaan met een hoge energiedichtheid wilt, dan moet je voor Diesel gaan. Want diesel heeft een energiedichtheid van 36 Mega Joule en een vlampunt van 52 graden.
#Jordi, "het gevaar in waterstof rijden is dat mensen zelf hun waterstof gaan produceren om goedkope waterstof te maken voor hun auto.". Ja, baoummmm.