1 min
Het zou allemaal de schuld van vet zijn: de opkomst van hart- en vaatziekten vanaf de jaren 30, de obesitasepidemie vanaf de jaren 80 en de diabetes 2 golf vanaf de jaren 90. Vet heet nog steeds ongezond, ondanks zes redenen het tegendeel laten zien.
Kris Gunnars, een Amerikaanse voedingsdeskundige, zet op eat local grown zes redenen en grafieken op een rijtje die wat hem betreft aantonen dat een vetarm dieet geen goed idee is.
1. In Europa blijkt het risico op een hartaandoening het laagst in de landen waar mensen de meeste verzadigde vetten eten. Dat je eerder hart- en vaatziekten zou krijgen bij een dieet dat rijk is aan verzadigde vetten, noemt Gunnars een mythe (1).
2. Het begin van de obesitasepidemie in de VS blijkt vrijwel samen te vallen met het moment waarop dat de 'eet weinig vet'-voedingsrichtlijnen officieel uitkwamen: 1977. Vanaf dat moment gingen mensen vet mijden, en verschoof de balans naar eten met meer koolhydraten (suiker) (2).
3. Een dieet met veel vet maar weinig koolhydraten zorgt voor beduidend meer gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Ook andere gezondheidsfactoren verbeteren bij een koolhydraatbeperkt dieet (3).
4. Welvaartsziekten - hart- en vaatziekten, overgewicht, diabetes - namen pas in de 20e eeuw epidemische vormen aan. Uit de volgende grafiek valt te lezen dat we in die tijd steeds meer plantaardige en transvetten zijn gaan eten, ter vervanging van boter en dierlijke vetten (4).
5. Mensen namen de voedingsrichtlijnen ter harte en minderden hun consumptie van rood vlees en volle zuivelproducten, ten gunste van mager wit vlees en magere zuivel. Het hield de obesitasepidemie niet tegen. Integendeel. Die kwam juist op in dezelfde tijd als deze verschuiving in eetgewoonten (5).
6. In "The Framingham Heart Study" neemt het aantal gevallen van hartaandoeningen toe naarmate mensen 'gezonde' boter vervangen door 'giftige margarine' (6).
Heeft Gunnars gelijk, of kan iedereen met een beetje googelen wel een plaatje of onderzoek vinden dat zijn gelijk bewijst?
(1) Data from: Hoenselaar R. Further response from Hoenselaar. British Journal of Nutrition, 2012.
(2) Source: National Center for Health Statistics (US). Health, United States, 2008: With Special Feature on the Health of Young Adults. Hyattsville (MD): National Center for Health Statistics (US); 2009 Mar. Chartbook.
(3) Source: Brehm BJ, et al. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003.
(4) Source: Dr. Stephan Guyenet. The American Diet. 2012.
(5) Source: Hu FB, et al. Trends in the Incidence of Coronary Heart Disease and Changes in Diet and Lifestyle in Women. The New England Journal of Medicine, 2000.
(6) Source: Gillman MW, et al. Margarine intake and subsequent coronary heart disease in men. Epidemiology, 1997. Photo source: Whole Health Source.
Fotocredits: 'beurre', uitsnede, Michelle@TNS
Dit artikel afdrukken
1. In Europa blijkt het risico op een hartaandoening het laagst in de landen waar mensen de meeste verzadigde vetten eten. Dat je eerder hart- en vaatziekten zou krijgen bij een dieet dat rijk is aan verzadigde vetten, noemt Gunnars een mythe (1).
2. Het begin van de obesitasepidemie in de VS blijkt vrijwel samen te vallen met het moment waarop dat de 'eet weinig vet'-voedingsrichtlijnen officieel uitkwamen: 1977. Vanaf dat moment gingen mensen vet mijden, en verschoof de balans naar eten met meer koolhydraten (suiker) (2).
3. Een dieet met veel vet maar weinig koolhydraten zorgt voor beduidend meer gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Ook andere gezondheidsfactoren verbeteren bij een koolhydraatbeperkt dieet (3).
4. Welvaartsziekten - hart- en vaatziekten, overgewicht, diabetes - namen pas in de 20e eeuw epidemische vormen aan. Uit de volgende grafiek valt te lezen dat we in die tijd steeds meer plantaardige en transvetten zijn gaan eten, ter vervanging van boter en dierlijke vetten (4).
5. Mensen namen de voedingsrichtlijnen ter harte en minderden hun consumptie van rood vlees en volle zuivelproducten, ten gunste van mager wit vlees en magere zuivel. Het hield de obesitasepidemie niet tegen. Integendeel. Die kwam juist op in dezelfde tijd als deze verschuiving in eetgewoonten (5).
6. In "The Framingham Heart Study" neemt het aantal gevallen van hartaandoeningen toe naarmate mensen 'gezonde' boter vervangen door 'giftige margarine' (6).
Heeft Gunnars gelijk, of kan iedereen met een beetje googelen wel een plaatje of onderzoek vinden dat zijn gelijk bewijst?
(1) Data from: Hoenselaar R. Further response from Hoenselaar. British Journal of Nutrition, 2012.
(2) Source: National Center for Health Statistics (US). Health, United States, 2008: With Special Feature on the Health of Young Adults. Hyattsville (MD): National Center for Health Statistics (US); 2009 Mar. Chartbook.
(3) Source: Brehm BJ, et al. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003.
(4) Source: Dr. Stephan Guyenet. The American Diet. 2012.
(5) Source: Hu FB, et al. Trends in the Incidence of Coronary Heart Disease and Changes in Diet and Lifestyle in Women. The New England Journal of Medicine, 2000.
(6) Source: Gillman MW, et al. Margarine intake and subsequent coronary heart disease in men. Epidemiology, 1997. Photo source: Whole Health Source.
Fotocredits: 'beurre', uitsnede, Michelle@TNS
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Goh Huib,
Fred Brouns nog, die net op een ander draadje meldt dat we minder vet moeten eten.
Het verbaast mij dat de falsificatie van de vethypothese nu pas een onderwerp is op Foodlog. Iedereen die de ontwikkelingen in de voedingskunde heeft gevolgd de afgelopen vijf tot tien jaar is met deze inzichten vertrouwd. Zie bijvoorbeeld het artikel van Muskiet e.a 'Het faillissement van de verzadigd vethypothese van cardiovasculaire ziektes.' http://www.nvkc.nl/publicaties/documents/2012-3-p192-211.pdf Dat is in het Nederlands, voor wie niet door Gary Taubes 'Good Calories, Bad Calories' uit 2007 is gekomen.
Ik heb voor mijn boek 'Eetsprookjes', dat in januari bij de Bezige Bij uitkomt, uitgebreid gekeken naar de ontwikkelingen rond de vethypothese en wijd er twee hoofdstukken aan. In grote lijnen klopt het wat Guido in 9 schrijft over Keys. Maar dit is toch ook algemeen bekend?
Wat de punten van Gunnars betreft:
Punt 3 is niet helemaal correct. Het gewichtsverlies op èlk dieet zal groot kunnen zijn, het gaat om het volhouden. Dat lukt het best op een laag koolhydraat dieet en het gezondst met een laag glycemisch dieet. Daar is veel literatuur over.
Punt 4 is incorrect en onvolledig. De epidemie van welvaartziekten is vooral het gevolg van meer suiker en koolhydraten in het Westerse dieet, niet zozeer de 'verkeerde' vetten trans en omega-6. Alweer: het barst van de literatuur.
Niemand gelooft nog in de vethypothese. Het zal je niet lukken tegenwoordig een voedingswetenschapper te vinden die zegt dat vet uit voeding (evt. via de weg van het toenemende cholesterol) hartkwalen, obesitas en andere ziekten veroorzaakt. Alleen nog onder de geleerden van het Voedingscentrum.
@Dick: #8
We zijn het eens. En Kris weet dat ook zoals ik in #3 aangaf. Het demoniseren van vet is begonnen met 1 onderzoek van Ancel Keys, de 7 countries study. Dat liet ook alleen een correlatie zijn. Maar erger: het was frauduleus. Keys had data van 22 landen. Doe die erbij en de correlatie is weg. Tot op de dag van vandaag ondervinden we de negatieve gevolgen van dat onderzoek.
Peter Attia noemt dit correlatie-onderzoek als methode zelfs "Scientific Weapon of Mass Destruction" als het over voeding gaat.
Guido, er worden hierboven een aantal - hopelijk correct geciteerde - conclusies getrokken op basis van een paar verbanden waaruit geen enkele causaliteit te concluderen valt. Correlation does not imply causation. Dat is wat ik bedoel te zeggen. Ik heb zelfs professoren epidemiologie die fout zien maken.
Best mogelijk dat er meer onderzoek is waaruit dergelijke conclusies wel te trekken zijn. Uit bovenstaande grafiekjes sec vallen mijns inziens geen "zes redenen voor vet"
te destilleren.
Wat betreft die causaliteit: statistieken laten altijd alleen samenhangen zien, nooit causaliteit. Statistiek doet niet meer of minder dan laten zien in hoeverre twee (of meer) grootheden met elkaar samenhangen. Paul W. Holland ("Statistics and Causal Inference" Journal of the American Statistical Association, Vol. 81, No. 396. (Dec., 1986), pp. 945–960) noemt dat 'The Fundamental Problem of Causal Inference – it is impossible to directly observe causal effects.'
Causaliteit kun je min of meer bewijzen door de samenhang tussen A en B te bestuderen, dan in te grijpen om A te veranderen, en vervolgens te kijken in hoeverre nu B is veranderd.
Een mooi en leerzaam stukje daarover gisteren op de blog van Kris Gunnars van twee gepensioneerde onderzoekers: Fred and Alice Ottoboni says. Volgens hen zijn onderzoekers almaar slordiger geworden wat betreft het fatsoenlijk aantonen van causaliteit.
De prima docu "The men who made us fat" vind je volgens mij alleen nog op Youtube, bijvoorbeeld hier voor deel 1.