Lees ook
De coronacrisis leidt in het algemeen tot langere wachttijden en zelfs compleet opschorten van behandelingen in de ziekenhuizen. Sommige afdelingen staan verhoudingsgewijs onder nog grotere druk omdat de vraag juist toeneemt. Dat geldt bijvoorbeeld voor de bariatrische centra, de klinieken waar patiënten met overgewicht een maagverkleining ondergaan.

De vraag naar bariatrische ingrepen is onder normale omstandigheden al zo groot, dat de capaciteit in de gespecialiseerde klinieken permanent maximaal benut wordt. Een rondgang langs de Nederlandse behandelcentra geeft een wisselend beeld, maar duidelijk is dat de wachtlijsten langer worden, dat de patiënten niet kan worden voorspeld wanneer ze aan de beurt zijn en dat de beschikbaarheid van operatiekamers meer dan anders de bottleneck is.

Gevarenzone
In sommige behandelcentra, waaronder die in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en het OLVG in Amsterdam, is sinds dit voorjaar een duidelijk grotere toeloop van patiënten merkbaar. Veel mensen met overgewicht, die een groter risico op een ernstig verloop van Covid-19 hebben als ze besmet zouden raken, besluiten tot een bariatrische ingreep. Het gewichtsverlies, dat in de maanden na de operatie fors is, moet hen uit de gevarenzone helpen. “Misschien nemen mensen de beslissing onbewust door corona,” zegt een medewerker die de intakes begeleidt en een grotere toeloop merkt, maar niet herkent dat corona bewust een zetje heeft gegeven.

Een bariatrische operatie is een heel effectieve methode om gewicht te verliezen. Na tientallen kilo’s te zijn afgevallen zijn de patiënten bijna zonder uitzondering verlost van bijkomende kwalen als diabetes, hoge bloeddruk, luchtwegproblemen, hoge glucose- en vetwaarden in het bloed en verhoogde inflammatie: alle factoren die ernstige Covid-19 in de hand werken. Wie geopereerd is, valt gemiddeld een kilo per week af. Na één tot twee jaar is het maximale gewichtsverlies bereikt. Onderzoek laat zien dat elke kilo minder al een verbetering van de gezondheid betekent. Het is altijd goed om af te vallen, ook midden in de pandemie.

In sommige behandelcentra is sinds dit voorjaar een duidelijk grotere toeloop van patiënten merkbaar. Veel mensen met overgewicht, die een groter risico op een ernstig verloop van Covid-19 hebben als ze besmet zouden raken, besluiten tot een bariatrische ingreep. Het gewichtsverlies, dat in de maanden na de operatie fors is, moet hen uit de gevarenzone helpen
Wachtlijsten
Wie zich nu met een verwijzing van de huisarts aanmeldt bij een obesitaskliniek, moet helaas niet gek opkijken als de operatie pas over een klein jaar kan plaatsvinden. Voor het coronavirus zijn opwachting maakte, was dat ongeveer een half jaar, variërend per kliniek. “We zijn nog bezig met het wegwerken van de wachtlijsten van de eerste golf. We kunnen niets zeggen over hoe lang een nieuwe patiënt moet wachten voor de operatie,” aldus een medewerker van de Nederlandse Obesitas Kliniek, die verspreid over het land negen vestigingen heeft.

Evenals andere klinieken en centra is de Nederlandse Obesitas Kliniek voor de chirurgische ingrepen afhankelijk van de OK-planning door de ziekenhuizen zelf. De intake, het begeleidingstraject naar de operaties en de nazorg verzorgen de behandelcentra in eigen huis. In alle centra verloopt dat zonder problemen, al wordt het houden van consulten via Zoom niet als ideaal ervaren. Maar het werkt wel en patiënten hoeven feitelijk alleen naar het ziekenhuis te komen als het echt nodig is. Ze spreken de chirurg, de internist, de diëtist en de psycholoog zo veel mogelijk op afstand. Jaarlijkse nazorggesprekken met de internist gaan ook per beeldbellen.

Opgeschort
Als de intake achter de rug is en een patiënt zich kan voorbereiden op de operatie door zes tot tien kilo af te vallen om de operatie te vergemakkelijken, begint het wachten. De chirurgen van de klinieken zijn geheel afhankelijk van de capaciteit van de operatiekamers in de ziekenhuizen. Er doet een grap de ronde, gehoord als de beroepskeuze aan de orde is, die chirurgen met piloten vergelijkt: Piloten cirkelen boven vliegvelden totdat er een landingsbaan vrij is, chirurgen zitten op hun zeilboot (of rosésloep) tot er een OK vrij is.

Tijdens de eerste corona-golf zijn in sommige ziekenhuizen OK’s omgebouwd tot extra IC’s. In het OLVG werden de bariatrische operaties enkele weken opgeschort en is grote achterstand opgelopen. In het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven daarentegen loopt alles volgens planning. “Maar als de code voor dit gebied wijzigt of als er een besmetting in het ziekenhuis is, kan het in één dag helemaal veranderen en krijgen we ook een ellenlange wachtlijst,” zegt een medewerker.
Dit artikel afdrukken