Dat komt mede door wat sprak uit het optreden van de staatssecretaris van EZ afgelopen donderdag in de Kamer. Hij verdedigde met zoveel woorden de gedachte dat het handhaven van voedselintegriteit minder belangrijk is dan het opsporen van fraudeurs. Handhaving garandeert consumenten dat ze krijgen wat ze mogen verwachten: een product dat volgens de normen is gemaakt. 'Fipronil' explodeerde toen pers en publiek ontdekten dat die normen domweg veronachtzaamd zijn ten gunste van een opsporingszaak.

De fipronilaffaire was een nieuwe dip in een dalende lijn van vertrouwen. Wie dit soort zaken regelmatig herhaalt, creëert een slecht gevoel onder consumenten dat bij iedere herhaling heftiger reageert op berichten. In tijden van rust vergeten consumenten al die crises. Op het moment dat er weer eentje oppopt, komen ze weer naar boven. Allemaal tegelijk.

Inmiddels is er een hele berg ontstaan. Ze reiken van de dioxinecrisis, de EHEC-affaire, de paardenvleesfraude, de furazolidonaffaire, TTX in oesters en mosselen, de gevaarlijke aflatoxines die soms de humane voedselketen inkomen tot de talloze integriteitsfraudes. Denk bij die laatste aan de met oregano versneden snoeiselblaadjes, de extra vrigine olijfolie waarvan de verkochte de geproduceerde liters ver overschrijden tot het als lam verkochte varkensvlees in de kebab.

In de toekomst gaan we nog horen over ernstige gevallen. Dan blijkt dat we toch wat moeten doen aan de aspergillus fumigatus die flink in ons milieu verspreid is. Ook gaan we vast nog meer horen van de Hepatitis-E die varkens hebben. Volgens de Nederlandse vleesindustrie worden we er niet ziek van, maar de Britten geloven ons niet. Zo’n geloof kan zomaar overslaan naar consumenten aan onze kant van de Noordzee. Die vinden het trouwens ook gek dat wij koekjes met fipronileieren niet of stilletjes uit de winkels laten verdwijnen, terwijl de Duitse supers winkels opruimden en de Franse regering officiële lijsten publiceerde van nota bene een flinke reeks Nederlandse koekjes die de winkels uit moesten.

Onderwijl vertelt foodwatch dat AH de kluit belazerd heeft met een Spaans schuurvarken, terwijl AH verklaart dat niet te willen corrigeren. Door de dynamiek van wat in de literatuurwetenschap ‘epische concentratie’ heet, gaan al die gevallen, groot en klein, werken als psychologisch bewijs dat er 'iets helemaal fout zit'

Hoe blijf je als bedrijf buiten die maalstroom en hoe had je dat ook als overheid kunnen doen? Hoe kun je er zelfs een kans van maken?

Foodlog behandelt die vraag in de jongste editie van de cursus Food Interaction aan de hand van drie concrete cases (fipronil, ‘broodbuik’ en E-nummers, waarvan we zullen laten zien dat ze een soortgelijke basisstructuur hebben). De cursisten analyseren de gevallen aan de hand van een grid en de grote variëteit aan inzichten die een keur van docenten overdraagt. Aan het einde van de cursus publiceren we de belangrijkste bevindingen. De deelnemers zijn voortaan gewapend met de kennis hoe ze nieuwe zaken tijdig kunnen voorzien. De samenleving hopen we er een beetje meer inzicht door te geven en leuker en beter te maken voor ons allemaal. En jazeker: we hebben er echte consumenten bij betrokken.

Inschrijven kan nog. Doe het NU.
Dit artikel afdrukken