1 min
In Oost-Europa proberen overheden lokale boeren, voedselverwerkende bedrijven en winkels te beschermen tegen internationale supermarktketens die hun markten binnenkomen. Door gunstige prijzen winnen ze gemakkelijk marktaandeel. Ahold-Delhaize probeert via een actieve lobby iets te doen aan betere handhaving van het vrije verkeer van goederen in de EU. Frankrijk heeft echter toestemming voor verplichte herkomstetikettering. Het voedselnationalisme rukt op.
Het FD schrijft dat overheden in onder meer Roemenië, Tsjechië en Polen willen dat supermarkten meer binnenlandse producten in de schappen leggen. In Roemenië geldt sinds kort de regel dat minimaal 51% van de artikelen in een supermarkt uit het land zelf moeten komen. Tsjechië creëerde wetgeving voor de onderhandelingen tussen supermarkten en leveranciers. Kapitaalkrachtige leveranciers mogen bijvoorbeeld niet extra betalen voor een gunstiger positie in het schap ten koste van lokale partijen die over lagere marketingbudgetten beschikken.
'Vooroordelen'
In Slowakije moeten supers op dit moment nog bij de ingang van hun winkels vermelden welk percentage lokale producten ze voeren. Omdat de Europese Commissie deze regel niet vindt passen bij het vrije verkeer van goederen binnen de Europese Unie, wordt de verplichting komend jaar afgeschaft. De Commissie vindt dat dergelijke regels leiden tot vooroordelen over producten van buiten een land en retailers aanzet om uitsluitend binnenlandse producten te verkopen.
Ahold Delhaize is niet het enige internationale supermarktbedrijf dat met groeiend nationalisme in Oost-Europa wordt geconfronteerd. Het is wel een van de grote spelers. Het bedrijf heeft bijna 1.300 vestigingen verspreid over Tsjechië, Roemenië en Servië. Daarom neemt het bedrijf binnen brancheorganisatie Eurocommerce een voortrekkersrol bij het activeren van de Europese Commissie tegen nationale regels die het vrije verkeer van goederen - de economische kern van de EU - in de weg staan. "Dat leidt ook tot verbeteringen", vertelde Ahold-Delhaize vorig jaar al aan het FD.
Frans voedselnationalisme antwoordt op boerencrisis
Binnen Europa is meer voedselnationalisme zichtbaar. Ook de Franse regering probeert supermarkten vooral producten van Franse boeren en bijvoorbeeld kazen en vleeswaren die gemaakt zijn van Franse varkens en melk te laten verkopen. Zo hoopt het land een markt te behouden voor zijn boeren die in een diepe crisis verkeren omdat ze hun producten wegens vrij verkeer van goederen en overaanbod in Europa onder de kostprijs moeten verkopen. Europa is een onderzoek gestart naar de toelaatbaarheid van de manier waarop het land zijn boerencrisis aanpakt, maar gedoogt voorlopig expliciet dat het land de vermelding van de herkomst van producten verplicht op het product zelf.
Dit artikel afdrukken
'Vooroordelen'
In Slowakije moeten supers op dit moment nog bij de ingang van hun winkels vermelden welk percentage lokale producten ze voeren. Omdat de Europese Commissie deze regel niet vindt passen bij het vrije verkeer van goederen binnen de Europese Unie, wordt de verplichting komend jaar afgeschaft. De Commissie vindt dat dergelijke regels leiden tot vooroordelen over producten van buiten een land en retailers aanzet om uitsluitend binnenlandse producten te verkopen.
Ahold Delhaize is niet het enige internationale supermarktbedrijf dat met groeiend nationalisme in Oost-Europa wordt geconfronteerd. Het is wel een van de grote spelers. Het bedrijf heeft bijna 1.300 vestigingen verspreid over Tsjechië, Roemenië en Servië. Daarom neemt het bedrijf binnen brancheorganisatie Eurocommerce een voortrekkersrol bij het activeren van de Europese Commissie tegen nationale regels die het vrije verkeer van goederen - de economische kern van de EU - in de weg staan. "Dat leidt ook tot verbeteringen", vertelde Ahold-Delhaize vorig jaar al aan het FD.
Frans voedselnationalisme antwoordt op boerencrisis
Binnen Europa is meer voedselnationalisme zichtbaar. Ook de Franse regering probeert supermarkten vooral producten van Franse boeren en bijvoorbeeld kazen en vleeswaren die gemaakt zijn van Franse varkens en melk te laten verkopen. Zo hoopt het land een markt te behouden voor zijn boeren die in een diepe crisis verkeren omdat ze hun producten wegens vrij verkeer van goederen en overaanbod in Europa onder de kostprijs moeten verkopen. Europa is een onderzoek gestart naar de toelaatbaarheid van de manier waarop het land zijn boerencrisis aanpakt, maar gedoogt voorlopig expliciet dat het land de vermelding van de herkomst van producten verplicht op het product zelf.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Tot hoever wil men dit doortrekken? Geen appels meer invoeren in West-Europa vanuit Oost-Europa, of omgekeerd? Stoppen met markten in arme landen te verzieken middels (al dan niet) dumpingpraktijken? Enkel nog spaghettisaus met Vlaamse merknamen? Stoppen met handeldrijven met elkaar en de soldaten terug de grenzen oversturen? Mag ik me als Belgische Limburger economisch minstens even verwant voelen met Maastricht dan met Oostende? Avoiding The Local Trap, in het belang van de wereldvrede.
Een heel aantal jaren geleden alweer (om precies te zijn: november 2004) stond er een interview met Louis Emmerij in Internationale Samenwerking, het blad van het DG van dezelfde naam. Ik kan het origineel niet meer vinden, maar ik heb het ooit vertaald voor een lokaal blad hier. Het ging helemaal over liberalisatie en de gevolgen ervan voor de economische ontwikkeling van m.n. ontwikkelingslanden in het zuiden en de landen in oost-Europa. Een fragment:
"What is your definition of globalisation?
There are two schools of thought. The first says that globalisation is an old phenomenon. Towards the end of the nineteenth century world trade became more widespread and globalised; international investment went into Latin America to for instance build railways, and to other parts of the world. So there is really nothing new under the sun. I do not believe that. I adhere to the second school, which says that there is most certainly a new issue, among others because of new technologies. Financial flows have become much faster and more globalised. Multinationals have given international trade a new face. There are large mutual cultural penetrations in many regions. A quantum leap has been made, which is new in its intensity.
You are a development economist. Can you explain this economic globalisation further?
It mainly involves a combination of multinational companies, liberalisation of international trade, and liberalisation of flows of finance and capital. This liberalisation is being imposed by western nations. The WTO, the IMF, the World Bank and the OESO-countries all say now that liberalisation (plus deregulation and privatisation) is the answer to the development problem of the South and the countries in transition in Eastern Europe. That is flapdoodle. There is not a single industrialised country that has developed itself without a temporary spell of protectionism. Not even England in the nineteenth century. That seems to have been forgotten. You can check that, empirical studies have been written about it. You should also, and maybe even especially, read Friedrich List. List was a German who emigrated to America, came back as the American consul to Leipzig in 1834, and then in 1841 wrote his famous book about liberalisation versus protectionism: “Das Nationale System der Politischen Őkonomie” (The national system of political economy). He copied that from Alexander Hamilton, the first American Minister for Finance under President George Washington. Hamilton had seen straight away that the United States would not be able to compete with English industry. So they would have to introduce trade barriers. Up until the Second World War America was one of the most protectionist nations. This has all been researched and demonstrated, but not a bit of historical awareness remains nowadays. Academics ought to know better. And politicians have their own agendas.
Many countries feel compelled to liberalise by powerful institutions and powerful industrialised countries, but that does mean that their own economic development is frustrated and obstructed badly. Countries that are already strong benefit most."
Hij noemde Engeland en de VS, maar voor mij zijn de voorbeelden van Taiwan en Zuid-Korea nog veel aansprekender, want recenter. Het probleem met de EU is dat er regels ontworpen worden waar zowel hoog-ontwikkelde als "opkrabbelende" economiën aan onderworpen worden. Dat moet gaan clashen. En zoals Frankrijk bewijst, zijn zelfs de ontwikkelde economiën er niet tegen bestand.
Hoogleraar retailkunde Laurens Sloot zegt op Facebook over dit artikel: "Een positieve ontwikkeling. Het is goed dat een land de eigen voedselcultuur probeert te handhaven en daar is een stuk ondersteuning van lokale productie voor noodzakelijk, want de internationalisatie icm schaalvergroting gaat voor veel landen en bedrijven domweg te snel. Vrij verkeer van goederen en personen mag dan macro-economisch de meeste welvaart opleveren, micro-economisch kunnen de gevolgen te ingrijpend zijn."