2 min
“Er wordt veel te weinig onderscheid gemaakt tussen de preventie van ziekten en secundaire preventie waarbij voeding als medicijn gebruikt wordt.”
Dat zei Hanneke Molema van TNO bij een discussie over het spanningsveld tussen wetgeving en publieke moraal op het Sdu/Foodlog-congres Voedselveiligheid op 6 december in Utrecht.
Molema: “in het eerste geval gaat het om het voorkomen van ziekten en hoe de ‘schijf van vijf’ je kan helpen om gezond te blijven. In het tweede geval gaat het om de vraag of je door specifieke voeding beter kunt worden als je ziek bent.”
Genezende adviezen zoals die onder meer door professor Hanno Pijl van Keer Diabetes Om worden gegeven, zijn vooral gericht op mensen met diabetes. Zijn adviezen wijken af van de ‘Schijf van Vijf’. Dat kan mogelijk leiden tot aparte voedingsboxen (denk aan Jumbo of Albert Heijn) als medicijn voor wie van diabetes af wil komen. Om die steeds beter samen te stellen zijn persoonlijke data nodig, want wat voor de een geldt, geldt niet per definitie voor iemand anders. Met de ontwikkeling van die persoonlijke data krijgen we meer ‘personalized food’, een ontwikkeling die ons door middel van voeding in plaats van medicijnen kan genezen van kwalen.
Joyce de Stoppelaar van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit benadrukt dat de handhavende autoriteit zich beperkt tot het beoordelen van de veiligheid van levensmiddelen. “We kijken vooral naar risico’s en niet zozeer naar de werkzaamheid. We hebben in Europa een verbod op medische claims. Je mag niet zomaar aangeven dat een product gezond is als dat niet wetenschappelijk bewezen is. Maar er kunnen producten zijn die voor sommige patiënten nuttig zijn.”
Systematisch experimenteren
Gaston Remmers is trekker van het project Mijn Data Onze Gezondheid, een initiatief dat data verzamelt van burgers die zichzelf proberen te behandelen met soms weinig orthodoxe voeding of therapieën. Zelf genas hij door zijn voeding aan te passen van kanker. Remmers is buitengewoon ontevreden over restrictief beleid: “Abrikozenpitten die het giftige cyanide bevatten, gelden als verkeerd, maar ze blijken bij sommige kankerpatiënten te helpen. De negatieve beeldvorming is gewoon zielig voor consumenten die er baat bij hebben”.
Er is ruimte nodig om te experimenteren vinden zowel Molema als Remmers, waarbij er op een systematische manier individuele gegevens verzameld worden. De bundeling van zulke gegevens is ook als wetenschap. Zoals huisartsen experimenteren met medicijnen, zou ook het systematisch experimenteren met bepaalde voeding bij ziektes nuttig zijn. Het zal leiden tot inzicht welke voedingsproducten en welke eetpatronen voor welke groepen nuttig zijn en nadelig voor anderen. De manier van gegevens verzamelen en analyseren noemt Remmers ‘citizen science’.
De sessie maakte duidelijk dat niemand weet hoe en of de veiligheid van zulke experimenteerpraktijken gehandhaafd moet worden. De professionele beoordeling voedselveiligheid rond voeding voor individuele doeleinden is nog onontgonnen terrein en wellicht zelfs onbegaanbaar terrein vanwege het onzekere karakter van experimenteren.
Dit artikel afdrukken
Molema: “in het eerste geval gaat het om het voorkomen van ziekten en hoe de ‘schijf van vijf’ je kan helpen om gezond te blijven. In het tweede geval gaat het om de vraag of je door specifieke voeding beter kunt worden als je ziek bent.”
Genezende adviezen zoals die onder meer door professor Hanno Pijl van Keer Diabetes Om worden gegeven, zijn vooral gericht op mensen met diabetes. Zijn adviezen wijken af van de ‘Schijf van Vijf’. Dat kan mogelijk leiden tot aparte voedingsboxen (denk aan Jumbo of Albert Heijn) als medicijn voor wie van diabetes af wil komen. Om die steeds beter samen te stellen zijn persoonlijke data nodig, want wat voor de een geldt, geldt niet per definitie voor iemand anders. Met de ontwikkeling van die persoonlijke data krijgen we meer ‘personalized food’, een ontwikkeling die ons door middel van voeding in plaats van medicijnen kan genezen van kwalen.
We gaan meer naar systemen van zelfmanagement, waarbij we het vermogen van patiënten om zichzelf te genezen serieus nemenMolema belicht de gevolgen van deze trends: “Deze ontwikkelingen vragen om aanpassing van de protocollen. We gaan meer naar systemen van zelfmanagement, waarbij we het vermogen van patiënten om zichzelf te genezen serieus nemen en zij meer in dialoog gaan met hun huisarts”.
Joyce de Stoppelaar van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit benadrukt dat de handhavende autoriteit zich beperkt tot het beoordelen van de veiligheid van levensmiddelen. “We kijken vooral naar risico’s en niet zozeer naar de werkzaamheid. We hebben in Europa een verbod op medische claims. Je mag niet zomaar aangeven dat een product gezond is als dat niet wetenschappelijk bewezen is. Maar er kunnen producten zijn die voor sommige patiënten nuttig zijn.”
Systematisch experimenteren
Gaston Remmers is trekker van het project Mijn Data Onze Gezondheid, een initiatief dat data verzamelt van burgers die zichzelf proberen te behandelen met soms weinig orthodoxe voeding of therapieën. Zelf genas hij door zijn voeding aan te passen van kanker. Remmers is buitengewoon ontevreden over restrictief beleid: “Abrikozenpitten die het giftige cyanide bevatten, gelden als verkeerd, maar ze blijken bij sommige kankerpatiënten te helpen. De negatieve beeldvorming is gewoon zielig voor consumenten die er baat bij hebben”.
Er is ruimte nodig om te experimenteren vinden zowel Molema als Remmers, waarbij er op een systematische manier individuele gegevens verzameld worden. De bundeling van zulke gegevens is ook als wetenschap. Zoals huisartsen experimenteren met medicijnen, zou ook het systematisch experimenteren met bepaalde voeding bij ziektes nuttig zijn. Het zal leiden tot inzicht welke voedingsproducten en welke eetpatronen voor welke groepen nuttig zijn en nadelig voor anderen. De manier van gegevens verzamelen en analyseren noemt Remmers ‘citizen science’.
De sessie maakte duidelijk dat niemand weet hoe en of de veiligheid van zulke experimenteerpraktijken gehandhaafd moet worden. De professionele beoordeling voedselveiligheid rond voeding voor individuele doeleinden is nog onontgonnen terrein en wellicht zelfs onbegaanbaar terrein vanwege het onzekere karakter van experimenteren.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ja, Jan Peter, elke medaille heeft ook een keerzijde.
Ik denk niet dat je zo kunt eten dat je nooit in je leven iets extra’s nodig hebt, maar dat letten op wat je eet een goed idee is, daar zijn de geleerden en de mensen uit de praktijk het wel over eens. Waar komt je sneer naar verdienmodellen vandaan? Houd jij van bedrijven die niets verdienen? Dan zul je vaak op zoek naar nieuwe moeten want die houden het niet lang uit. Overigens ken ik wel bedrijven die het goed doen zonder een verdienmodel, omdat zij zo goede producten maken dat die veel gekocht worden en komt het met de marge meestal wel goed. Dat zijn vaak bedrijven die veel investeren in kennis en innovatie en weinig in marketing en reclame. De enige bedrijven waarvan we zeker weten dat zij een verdien model hebben zijn de bedrijven die juist geld uitgeven aan marketing en reclame en het is voor sommigen goede business dat zij dat doen. Toch? -:)
Oh ja, gelukkig nieuwjaar nog.
Het blijft merkwaardig: we hebben voeding die ons ziek maakt (te veel, te zoet, te zout, te vet) en we hebben ineens voeding die ons weer gezond kan maken. Het lijkt erop als je die voeding in the first place had gebruikt het niet zo uit de hand was gelopen. De mensen van personalised nutrition en citizen science maken er leuke verdienmodellen mee. Dat dan weer wel.
Folkert, die vraag zou je aan de schrijvers van de DSM-5 moeten stellen.
Voor abrikozenpitkernen, probiotica, en wat al niet meer aan niet tot nauwelijks te patenteren substanties is citizen science de grote belofte.
Folkert #12 , liever in ons dan in de fles ;-)
Om uit het grijze gebied te blijven dat je dingen doet die nog niet bewezen zijn en mogelijk zelfs ook buiten de regels van de NVWA zouden kunnen vallen wordt er binnen MORe (MyOwnResearch) waar hier eerder over gesproken werd gewerkt volgens de regels van de magistrale bereiding. Naast het recept van de arts, waarvoor hij als arts tekent, beoordeelt een apotheker dat recept en overlegt eventueel met die arts om een verantwoorde risk/ benefit te maken afgesteld op de individuele patiënt, want dat wat gemaakt wordt is strikt personalised. In die setting zou je dus wel en binnen de wet abrikozen pitten kunnen geven aan een patiënt die kanker heeft. Zoals Gaston Remmers noemde.
Uiteraard is dit veel te duur voor de dagelijkse voeding, maar juist binnen de subsidie, grotelijks betaald door de Gezondheidsfondsen, kunnen we zo wel zoeken naar dingen die werken voor een bepaalde patientenpopulatie. Mogelijk leidt dit dan weer tot een onderbouwing waar een Health claim op kan worden gebouwd, maar wellicht dat de communicatie ook via die fondsen of patiënten verenigingen verspreid kan worden.
Maar eerst maar zien dat we dingen gaan vinden waar de deelnemende patiënten wat aan hebben.