Consumenten zijn gevoelig voor voedingsclaims. Daarom zijn fabrikanten er dol op. Het gebruik is wel aan strikte regels gebonden. Vanavond om 22.30 besteedt RTL Z in aflevering 5 van Toekomstmakers aandacht aan de complexe materie.
De Europese Unie hanteert strenge regels om misleiding van consumenten te voorkomen. Allereerst zijn er algemene regels voor wat er op etiketten moet staan: een ingrediëntenlijst op volgorde van hoeveelheid, gewicht of inhoud en eventuele aanwezigheid van allergenen. Daarnaast zijn er voedingsclaims als ‘light’, ‘vezelrijk’ en ‘zoutloos’. Het Voedingscentrum zegt hierover: “Het voedingsmiddel moet aan bepaalde eisen voldoen om de claim te mogen dragen. Zo mag de claim ‘light’ alleen gebruikt worden als er bijvoorbeeld 30% minder suikers in zitten dan een vergelijkbaar product. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de gevoerde claims in Nederland.”
Vrij te gebruiken claims
Naast de beschermde voedingsclaims, zijn er ook termen die gebruikt mogen worden zonder dat die aan regels gebonden zijn. Voorbeelden hiervan zijn ‘vers’, ‘ambachtelijk’ en ‘natuurlijk’. De fabrikant mag deze onbeperkt gebruiken, maar ze zeggen niets over het product.
Gezondheidsclaims
Claims dat producten goed zijn voor de gezondheid zijn aan nog veel strengere regels gebonden. Deze claims moeten altijd bewezen en meetbaar zijn. ‘Goed voor de gezondheid’ is niet meetbaar en mag dus niet gebruikt worden. RTL Z: “Zo is nooit definitief komen vast te staan dat levende bacteriën in yoghurt(drankjes) goed zijn voor je weerstand. Daarom mag tegenwoordig niet meer 'goed voor je weerstand' staan op dat soort drankjes. Fabrikanten gebruiken daarom andere omschrijvingen, in de hoop dat je de rest er zelf bij bedenkt. Zoals 'de bacteriën komen levend aan in je darmen'. De fabrikant hoopt natuurlijk dat jij dan denkt 'ah, dan zullen ze daar wel goed werk gaan doen!'.”
Algemene claims
Claims als ‘Vitamine C ondersteunt de afweer van je lichaam’ zijn wel bewezen en dus toegestaan, maar alleen als het product een bepaald gehalte van die stof bevat. Beweren dat het product de afweer vergroot, mag dan weer niet. Dit geldt ook voor middelen die een cholesterolverlagende werking hebben, zoals sommige margarines. De fabrikant mag niet claimen dat ‘de margarine de kans op hart- en vaatziekten verkleint’. Er mag nooit op een product staan het het een ziekte kan voorkomen, behandelen of genezen. Dan zou het voedingsmiddel een medicijn zijn en dat valt weer onder een andere wet; de Wet op de Geneesmiddelen.
Nog meer
Als aan alle regels is voldaan, moet er ook nog op worden vermeld dat het belangrijk is om gevarieerd te eten en gezond te leven, hoeveel je van het product moet nemen voor het effect heeft, wat er kan gebeuren als je te veel neemt en of sommige mensen het product beter niet kunnen gebruiken.
Streng
De strenge EU-regels zijn er voor de veiligheid van de consument, maar beperken innovatie. Voordat iets bewezen en meetbaar is, zijn fabrikanten en andere producenten vaak een aantal jaar en flink wat kosten verder. Dit is voor kleine producenten niet op te brengen, dus kunnen zij nooit claims gebruiken op hun producten. Woensdagavond om 22.30 op RTL Z laat aflevering 5 van Toekomstmakers zien hoe kleine bedrijven zich handhaven, ondanks de strenge regels vanuit Brussel. Aan het woord komt onder meer een kweker van kiemgroenten. "Hartstikke gezond, zegt de kweker, maar op de verpakking zetten mag hij het niet", besluit RTL Z
Fotocredits: Food Labels, Tiffany Terry
Dit artikel afdrukken
Vrij te gebruiken claims
Naast de beschermde voedingsclaims, zijn er ook termen die gebruikt mogen worden zonder dat die aan regels gebonden zijn. Voorbeelden hiervan zijn ‘vers’, ‘ambachtelijk’ en ‘natuurlijk’. De fabrikant mag deze onbeperkt gebruiken, maar ze zeggen niets over het product.
Gezondheidsclaims
Claims dat producten goed zijn voor de gezondheid zijn aan nog veel strengere regels gebonden. Deze claims moeten altijd bewezen en meetbaar zijn. ‘Goed voor de gezondheid’ is niet meetbaar en mag dus niet gebruikt worden. RTL Z: “Zo is nooit definitief komen vast te staan dat levende bacteriën in yoghurt(drankjes) goed zijn voor je weerstand. Daarom mag tegenwoordig niet meer 'goed voor je weerstand' staan op dat soort drankjes. Fabrikanten gebruiken daarom andere omschrijvingen, in de hoop dat je de rest er zelf bij bedenkt. Zoals 'de bacteriën komen levend aan in je darmen'. De fabrikant hoopt natuurlijk dat jij dan denkt 'ah, dan zullen ze daar wel goed werk gaan doen!'.”
Algemene claims
Claims als ‘Vitamine C ondersteunt de afweer van je lichaam’ zijn wel bewezen en dus toegestaan, maar alleen als het product een bepaald gehalte van die stof bevat. Beweren dat het product de afweer vergroot, mag dan weer niet. Dit geldt ook voor middelen die een cholesterolverlagende werking hebben, zoals sommige margarines. De fabrikant mag niet claimen dat ‘de margarine de kans op hart- en vaatziekten verkleint’. Er mag nooit op een product staan het het een ziekte kan voorkomen, behandelen of genezen. Dan zou het voedingsmiddel een medicijn zijn en dat valt weer onder een andere wet; de Wet op de Geneesmiddelen.
Nog meer
Als aan alle regels is voldaan, moet er ook nog op worden vermeld dat het belangrijk is om gevarieerd te eten en gezond te leven, hoeveel je van het product moet nemen voor het effect heeft, wat er kan gebeuren als je te veel neemt en of sommige mensen het product beter niet kunnen gebruiken.
Streng
De strenge EU-regels zijn er voor de veiligheid van de consument, maar beperken innovatie. Voordat iets bewezen en meetbaar is, zijn fabrikanten en andere producenten vaak een aantal jaar en flink wat kosten verder. Dit is voor kleine producenten niet op te brengen, dus kunnen zij nooit claims gebruiken op hun producten. Woensdagavond om 22.30 op RTL Z laat aflevering 5 van Toekomstmakers zien hoe kleine bedrijven zich handhaven, ondanks de strenge regels vanuit Brussel. Aan het woord komt onder meer een kweker van kiemgroenten. "Hartstikke gezond, zegt de kweker, maar op de verpakking zetten mag hij het niet", besluit RTL Z
Fotocredits: Food Labels, Tiffany Terry
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Als ik tomaatjes uit eigen tuin heb, zijn die erg lekker, maar kort houdbaar. Na een paar dagen, hooguit een week, moeten ze toch wel echt opgegeten of verwerkt zijn anders doen de kleine beestje dat voor mij. Idem als ik bramen of bosbessen pluk. Laatst uit de Nederlandse super een bakje van die mooie rode glimmende cherrytomaatjes meegenomen (plastic bakje); de helft vergeten achterin de koelkast, want niet nodig. Na 6 weken zagen die er nog exact hetzelfde uit. Weinig smaak, maar ook geen smetje. Toevallig had ik ook het boekje Slik je dat? (uitgave Bouillon, door Blythman) meegenomen en daarin las ik dat vers fruit vaak op een bedje met conserveer wordt gelegd en ook bespoten met conserverende middelen om dat smetteloze te houden; en dat je dat niet hoeft te melden op de verpakking omdat het geen ingrediënten zijn. Misschien dat iemand uit de sector hierover iets kan toelichten. Overdrijft Blythman? Soms wel (wat is er zo erg aan pectine denk ik dan wel eens), maar dit boek zette me toch wel over veel zaken aan het denken.
Geer, twee vragen: wat bedoel je met gemodificeerd en hoe weet je dat er volop gespoten wordt?
Het werkwoord modificeren. Geer Janssen Onderwijs gebruikt het vandaag onder verschillende berichten. Hij denkt mogelijk, dat modificeren hetzelfde is als genetisch modificeren. Maar het werkwoord betekent slechts: veranderen, aanpassen en meer van dat. Vet in je haar smeren is je kuif modificeren zodat hij niet steeds in je ogen waait.
Het verbaast mij elke keer weer, groente en fruit hartstikke gezond? weet dan niemand dat er volop gespoten word en dat sommige groentes en fruit gemodificeerd zijn? Om dit aan te tonen ga maar eens wat groente en fruit halen bij hobbyisten die een tuintje hebben, daar is een appel niet glimmend en rond en proef je het verschil zowel in fruit als groente. (groente en fruit in winkels is handel meer niet)
Zouden de bedrijven ook daarom het TTIP zo ontzettend graag door willen duwen? Zodat ze dus kunnen caimen wat ze willen op hun verpakkingen en Brussel met hun regels op de pot kunnen gaan zitten?