3 min
Volgens het Voedingscentrum zijn superfoods bedrog en geldklopperij. Trouw vroeg om een commentaar. Kort samengevat: het Voedingscentrum schiet te makkelijk van de heup.
Superfoods worden door het Voedingscentrum weggezet als een marketingpraatje om ons geld uit de zak te kloppen. Volgens de een is dat een schande omdat ze wel gezond zijn. Volgens de ander juist goed, omdat superfoods je echt niet van kanker, hart- en vaatziekten en andere nare aandoeningen afhelpen. Dat is een zinloze kift.
Vergissing
Tot op de dag van vandaag kennen de Franse en Duitse wetgeving beschrijvingen van de werkzaamheid van tal van plantaardige producten. Ze zouden kwalen helpen voorkomen door het lichaam te stimuleren. Sinds de Middeleeuwen is de kennis daarover systematisch verzameld om het kaf van het koren te kunnen scheiden. Die manier van doen verdween pas sinds het midden van de vorige eeuw naar de achtergrond. Toen kregen we de middelen om grootschalig dubbelblind onderzoek te doen en richtten we ons voornamelijk op de werking van medicijnen die ons achteraf kunnen repareren.
Toen bekend werd dat wat in Frankrijk en Duitsland werkt dat ook in Nederland doet, stonden de sceptici meteen op hun achterste benen. Het kon niet waar zijn. Toch vergissen ze zich. Niet weten waarom, is immers geen bewijs dat iets niet werkt.
Seks & fijnstof
Helpt basilicum je van een chronische darmontsteking af? Ik durf rustig nee te zeggen. Daar is grover geschut voor nodig. Net zomin helpt de gojibes je van kanker af. Maar hij kan misschien wel helpen de ontwikkeling van kanker te voorkomen, al zul je nooit weten of die bes je ook écht heeft geholpen geen kanker te krijgen. Het kan ook het toeval zijn, het biochemische effect van een geweldig seksleven of de tomaten die je toevallig zo graag eet. En je kunt ook pech hebben en toch kanker krijgen. Omdat je middenin de stad woont op een plek bijvoorbeeld, waar teveel fijnstof rondhangt.
Beweer ik nu dat groenten, fruit en zelfs seks helpen tegen bijvoorbeeld kanker? Nee, want dat is niet te bewijzen volgens de farmaceutische manier van denken die in de voedingsleer wordt gehanteerd. Het is one hell of a job om te bewijzen welke voeding in welke gevallen werkt. We weten er nagenoeg niets van.
Geen 'silver bullet'
Het Voedingscentrum moet de consensus onder moderne voedingswetenschappers vertalen in voor de dagelijkse praktijk van consumenten begrijpelijke taal en adviezen. Daar slaagt het maar matig in. Er is immers maar één, simpel en kloppend advies: ‘eet gevarieerd, met mate, weinig super processed foods, beweeg en zorg voor genoeg slaap.’ Ingewikkelder is het niet, maar daar run je geen Voedingscentrum mee in tijden vol verkopers en media. Je moet opvallen en jezelf relevant maken, zou een marketeer zeggen. Dat doet het nu dus ook, maar op basis van een wetenschapsopvatting die tegen zijn eigen onmacht aanloopt. De voedingsleer op farmaceutische basis heeft niet zo heel veel te vertellen, behalve dan dat er maar heel weinig bewijs en nog minder consensus is. Daar kun je best leuk de feestverstoorder mee uithangen, maar dat is niet meer dan een vorm van vermaak om op te vallen.
Waar het Voedingscentrum het niet weet, zou het er goed aan doen duidelijk te maken dat er iets in kan zitten, maar dat er geen silver bullets zijn om eeuwig jong en gezond te blijven en jezelf toch kapot te feesten. En natuurlijk wordt er lekker verdiend aan Superfoods. Maar dat geldt ook voor Pringles, Marsen en frisdranken.
Dit artikel verscheen vanmorgen in de printeditie van Trouw
Fotocredits: Vancouver, west end farmer's market, uitsnede, Stephanie Vacher
Dit artikel afdrukken
Vergissing
Tot op de dag van vandaag kennen de Franse en Duitse wetgeving beschrijvingen van de werkzaamheid van tal van plantaardige producten. Ze zouden kwalen helpen voorkomen door het lichaam te stimuleren. Sinds de Middeleeuwen is de kennis daarover systematisch verzameld om het kaf van het koren te kunnen scheiden. Die manier van doen verdween pas sinds het midden van de vorige eeuw naar de achtergrond. Toen kregen we de middelen om grootschalig dubbelblind onderzoek te doen en richtten we ons voornamelijk op de werking van medicijnen die ons achteraf kunnen repareren.
Niet weten waarom, is immers geen bewijs dat iets niet werkt.Onder de naam fytotherapie wordt die oudere kennis echter nog steeds ingezet als ziektepreventie in bijvoorbeeld de Franse dierhouderij. Met succes. Een aantal houderijvormen opereert daarom al tientallen jaren antibioticavrij omdat de dieren niet ziek worden. Dat is een prestatie. Er zit dus wat in, ook al weten we niet precies wat.
Toen bekend werd dat wat in Frankrijk en Duitsland werkt dat ook in Nederland doet, stonden de sceptici meteen op hun achterste benen. Het kon niet waar zijn. Toch vergissen ze zich. Niet weten waarom, is immers geen bewijs dat iets niet werkt.
Seks & fijnstof
Helpt basilicum je van een chronische darmontsteking af? Ik durf rustig nee te zeggen. Daar is grover geschut voor nodig. Net zomin helpt de gojibes je van kanker af. Maar hij kan misschien wel helpen de ontwikkeling van kanker te voorkomen, al zul je nooit weten of die bes je ook écht heeft geholpen geen kanker te krijgen. Het kan ook het toeval zijn, het biochemische effect van een geweldig seksleven of de tomaten die je toevallig zo graag eet. En je kunt ook pech hebben en toch kanker krijgen. Omdat je middenin de stad woont op een plek bijvoorbeeld, waar teveel fijnstof rondhangt.
Beweer ik nu dat groenten, fruit en zelfs seks helpen tegen bijvoorbeeld kanker? Nee, want dat is niet te bewijzen volgens de farmaceutische manier van denken die in de voedingsleer wordt gehanteerd. Het is one hell of a job om te bewijzen welke voeding in welke gevallen werkt. We weten er nagenoeg niets van.
Beweer ik nu dat groenten, fruit en zelfs seks helpen tegen bijvoorbeeld kanker?Toch beweert zelfs het Voedingscentrum dat er zoiets is als ‘gezonde voeding’. Daarmee toont het zich al even middeleeuws als de lieden die in superfoods en kruiden geloven. Waarom komt het Voedingscentrum dan toch met zo’n opgeklopt bericht dat mensen van producten afhoudt die meer toegevoegde voedingswaarde hebben dan een ook al dure Mars of tube Pringles? Ik vind superfoods uitstekende snackvervangers, als je ze maar heel gevarieerd en met mate gebruikt. Ook worteltjes moet je tenslotte met mate eten.
Geen 'silver bullet'
Het Voedingscentrum moet de consensus onder moderne voedingswetenschappers vertalen in voor de dagelijkse praktijk van consumenten begrijpelijke taal en adviezen. Daar slaagt het maar matig in. Er is immers maar één, simpel en kloppend advies: ‘eet gevarieerd, met mate, weinig super processed foods, beweeg en zorg voor genoeg slaap.’ Ingewikkelder is het niet, maar daar run je geen Voedingscentrum mee in tijden vol verkopers en media. Je moet opvallen en jezelf relevant maken, zou een marketeer zeggen. Dat doet het nu dus ook, maar op basis van een wetenschapsopvatting die tegen zijn eigen onmacht aanloopt. De voedingsleer op farmaceutische basis heeft niet zo heel veel te vertellen, behalve dan dat er maar heel weinig bewijs en nog minder consensus is. Daar kun je best leuk de feestverstoorder mee uithangen, maar dat is niet meer dan een vorm van vermaak om op te vallen.
Waar het Voedingscentrum het niet weet, zou het er goed aan doen duidelijk te maken dat er iets in kan zitten, maar dat er geen silver bullets zijn om eeuwig jong en gezond te blijven en jezelf toch kapot te feesten. En natuurlijk wordt er lekker verdiend aan Superfoods. Maar dat geldt ook voor Pringles, Marsen en frisdranken.
Dit artikel verscheen vanmorgen in de printeditie van Trouw
Fotocredits: Vancouver, west end farmer's market, uitsnede, Stephanie Vacher
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
In je enige kloppende simpele advies noem je o.a. met mate eten: Ik denk dat het matig eten voor een heleboel mensen ook funest is. Door jezelf niet te verzadigen zal je lijf te vlug weer gaan schreeuwen om voedsel. Je gaat het uitstellen met groente & fruit, koekjes, roken, koffie, snoep, en onder de streep eet je dan meer dan wanneer je aan je de lichamelijke behoeftes voldaan zou hebben. Met mate eten is ook een gevaarlijk advies voor jonge meiden in de groei met een normaal gewicht, die zich te dik wanen en die in toenemende 'mate' afglijden naar een ondergewicht.
KWamen zeker uit China? Schijnt dat in veel voedsel uit China teveel aan chemicaliën zit, daar kun je ook knap ziek van worden. Maar als het om een allergie gaat, tja dan doe je er niet veel aan. Of ze zijn misschien niet rijp genoeg geplukt omdat er teveel vraag naar is en er aan die vraag voldaan moet worden? Wat ik weleens lees over wat er in voedsel uit China zit kan ik me best voorstellen dat ze daar dan ook niet zo nauw naar kijken en ja, vruchten uit de nachtschade familie kunnen dit soort reacties geven, tomaten moet je ook rijp pas eten, aardappels moet je koken of bakken, anders wordt je er ook ziek van.
Zoals ik in het stukje zelf al zei: ook met wortels moet je oppassen. Met geforceerd water drinken ook trouwens, maar daar houdt je lijf je vanzelf vanaf. Van teveel wortels niet altijd. Van teveel gebak al helemaal niet.
Zolang de oorzaak niet bekend is blijft het gissen. Pesticiden, n bacterie...
Ook van cranberry's moet je overigens niet teveel eten. Meer 'gevestigde' superfuits zijn bijv. bramen, frambozen, aardbeien, bosbessen, vijgen, pruimen en appels.
Ah, superfood gojibes onder vuur: de NVWA onderzoekt de klachten die bij een aantal mensen zijn opgetreden na het eten van gojibessen. Dat meldden vandaag diverse media, waaronder De Telegraaf.