3 min
Afgelopen zaterdag viel in de Standaard te lezen dat steeds meer biovoeding ingevoerd wordt, "omdat de vraag stijgt maar het Belgische aanbod niet". Het bericht gewaagt van een dalende prijs van bioproducten, omdat de import stijgt! Het bericht verscheen n.a.v. de Bioweek.
In Vlaanderen loopt van 2 tot 10 juni de ‘Bioweek’. Een hele week lang kan je op publieke plaatsen bio proeven, ruiken, zien, voelen en kopen. Opmerkelijk hierbij is dat Vlaams minister-president Yves Leterme (van de christen-democraten CD&V) resoluut mee aan de kar trekt voor een Biologische Landbouw. Opmerkelijk, want - al ziet Leterme het als zijn missie om clichés over de landbouwers grondig bij te stellen en schreef hij daarover zelfs een gesmaakt boek: 10 mythes over Vlaamse landbouw - de Vlaamse Boerenbond is tegen een voorkeursbehandeling van biologische landbouw . En die Boerenbond behoort tot de trouwe achterban van de CD&V. Een opmerkelijke houding dus. Al helemaal als je bedenkt dat we in België aan vooravond van de federale verkiezingen staan.
Waarom kiest Leterme voor bio?
In gans Europa evolueert bio, maar in Vlaanderen blijft het ter plaatse trappelen. Europees worden momenteel bijna 7 miljoen hectare biologisch uitgebaat, terwijl we in Vlaanderen net geen 4000 hectare halen. Leterme was er eerder al van overtuigd dat Vlaanderen de bio-trein niet mag missen en dat bio dan ook een speciale plek verdient in zijn landbouwbeleid. Tijdens een bio-ontbijt voor de voltallige ministerraad kondigde Vlaams minister-president Leterme 1 juni nieuwe acties aan om de biolandbouw te ondersteunen. Tijdens het ontbijt kondigde hij een nieuwe maatregel aan om de controlekosten die de marktdeelnemers in de biologische sector moeten betalen te vergoeden.
Op zijn website stelt hij: Het huidige actieplan, dat de vorige Vlaamse regering heeft opgesteld, heeft zijn ambities niet kunnen waarmalen, ondanks de ingezette budgettaire middelen. Dat is jammer, vooral als we zien dat biologische landbouw in de buurlanden succes kent en groeit, en de vraag naar biologische producten ook bij ons stijgt. Vergeten we bovendien niet dat bioboeren pioniers zijn op het vlak van een duurzame landbouw. Duurzame landbouw, in welke vorm ook, is het parool voor de toekomst.
Bio, Fairtrade en lokale hoeveproducten: in Vlaanderen één verhaal?
Ook de Vlaamse Wereldwinkels gooien zich helemaal op het bio-verhaal. En leggen uit waarom de combinatie van bio en Fairtrade voor hen zo natuurlijk is. Bio pinda's en sinaas-mangosap brachten de teller van biologische Oxfam Fairtradeproducten dit voorjaar op 58, één derde van het totale aanbod. Ondertussen loopt hun "Ikbenverkocht"-campagne, die ze samen met Vredeseilanden en Max Havelaar voeren, als een trein.
In Vlaanderen sluiten steeds meer landbouwers en bedrijven zich aan bij die FairTrade-campagne. Deze roept Vlaamse steden en gemeenten op voluit de kaart van "eerlijke handel" te trekken en zich te outen als FairTradeGemeente. Dat inspireerde opkomend CD&V-talent én landbouwersdochter Tine Rombouts 30 mei j.l. tot het stellen van een parlementiare vraag vanuit de stelling: Het initiatief waarmee de Vlaamse overheid beoogt om 'eerlijke producten' te promoten, verdient dan ook mijn volledige ondersteuning. Het is een goed initiatief dat mijns inziens qua concept ook mogelijkheden biedt voor het Vlaamse plattelandsbeleid.
Al loopt de Boerenbond niet warm voor Bio, in februari haalde het nog het nieuws met de opmerkelijke "Ikkusmee"-actie, i.h.k.v. "Ikbenverkocht", waar het samen met Vredeseilanden op een groots spektakel in Mechelen, een betere toegang vroeg van lokale landbouwproducten in de supermarkten. De afsluiter van voorzitter Noël Devisch in een uitgebreid dubbel-interview hieromtrent in hun ledenblad 'Boer en Tuinder' : “Ik vind het zeer positief dat de problematiek bij een ruim publiek aangekaart wordt en de verdienste is ook dat de actie ludiek wordt aangepakt. Met agressieve acties bereik je bij de grootdistributie niets. Deze actie is de start van een dialoog met de grootdistributie, een dialoog die wij ook nastreven. Ik kan jullie alleen maar feliciteren dat jullie over dezelfde thema’s willen praten. Laat de nuanceverschillen maar bestaan, die geven rijkdom aan de discussie.
Het filmpje op actualiteitsprogramma 'Terzake' (VRT) spreekt voor zich:
Benieuwd of de Boerenbond meer oren naar het bioverhaal zal krijgen, nu vandaag blijkt dat steeds meer biovoeding geïmporteerd wordt omdat het Belgische aanbod achterblijft bij de vraag. Nemen ze de gelegenheid te baat hun moeilijk te overtuigen boerenachterban alsnog over de streep te trekken en het verhaal van lokaal én bio tot een financiële meerwaarde te maken voor de Vlaamse boeren, of gaan ze verder blijven mokken en verliezen ze uiteindelijk ook de steun van hun politieke voorsprekers als de CD&V van Leterme?
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
_480_289_84_s_c1.jpg)
Dick, ik veronderstel dat het net datgene is wat Leterme wil losweken bij de Boerenbond. Ik ben op dit moment een boek aan het lezen van Francine Mestrum (een Vlaamse ontwikkelingsdeskunidge): "De rattenvanger van Hameln". Dat gaat over armoede en de rol van de Wereldbank daarin. Daarin stelt ze dat je landbouw niet kan behandelen als eender welke andere economische sector, omdat het instaat voor de bevrediging van de meest elementaire basisbehoeftes van mensen.
Op de website van attac.be vind je een flink stuk van de kritiek die ze op het landbouwbeleid, zoals dat vandaag gevoerd wordt, terug. Dit is wat ze stelt in: Landbouwbeleid te duur
"De discussie rond het landbouwbeleid is eveneens redelijk absurd. Voortdurend vertellen de media ons dat de subsidies aan de bron liggen van de armoede in Afrika en dat ze een veel te grote hap uit de begroting nemen. Landbouw is inderdaad het belangrijkste Europese beleid en gaat met 40 % van de begroting aan de haal, terwijl de landbouwers slechts 5 % van de Europese bevolking uitmaken. Een dergelijke voorstelling van zaken gaat echter voorbij aan een paar elementaire dingen. 40 % van de begroting is misschien veel, maar we komen van 65 % in de jaren 80 en volgens de bestaande akkoorden daalt het aandeel naar minder dan 30 % over tien jaar. In vergelijking met het BNI van de lidstaten, bedraagt de landbouwbegroting niet meer dan 0,4 %! Daarenboven zijn er goede argumenten om te stellen dat niet de landbouwbegroting te hoog is, maar de begroting voor andere besleidssectoren veel te klein . Trek de totale begroting voor wetenschappelijk onderzoek of voor de structuurfondsen op, en je krijgt meteen een geheel ander beeld.
Bovendien hebben de boeren én de consumenten ook recht op bescherming. Schaf de landbouwsusbsidies af en de consumenten betalen in één klap veel meer voor hun levensmiddelen. Vrij snel zouden de Europese boeren er ook de brui aan kunnen geven, en dan hangen we volledig af van import. De grote Europese agro-industrie kan gaan produceren in Afrika en van daaruit exporteren. Brazilië, Argentinië, Indië en China zullen al even snel proberen om markten in te palmen. Is het dat wat wij willen? Wie zou daar beter van worden? De Europeanen? Zeker niet. De Afrikaanse boeren? Al evenmin.
Dat betekent niet dat alles koek en ei is met het Europese landbouwbeleid. Ten eerste moet er snel een einde komen aan de exportsubsidies. Nu exporteren we kip en zuivelprodukten naar Afrika tegen prijzen waar de Afrikaanse boeren niet tegen op kunnen. Dat is schandalig. Daarnaast gaat binnen Europa het grootste deel van de steun naar grote bedrijven die daarmee hun produktiviteit kunnen opvoeren en de kleine familiebedrijven ook hier uit de markt kunnen prijzen. Ook dat moet ophouden. De produktiviteitsstijging in de landbouwsector is groter dan die van de industrie en ze komt de kwaliteit van de produkten zeker niet ten goede. Bovendien wordt de bodem uitgeput. Er moet dus een herschikking komen van de landbouwsteun ten voordele van biologische landbouw, van kleine bedrijven en meer in het algemeen van het platteland. Maar een dergelijk landbouwbeleid zal zeker niet minder kosten.
Afrikaanse boeren moeten tegen redelijke prijzen kunnen produceren voor de Afrikaanse markt. Dat is een eerste belangrijke maatregel in de strijd tegen armoede en honger. Uiteraard kan er ananas en koffie en tabak worden geëxporteerd, maar dat kan nooit ten koste van de lokale produktie en consumptie gaan. Buitenlandse handel is enkel goed voor het verwerven van valuta waarmee de buitenlandse schuld kan afbetaald worden. Het is geen maatregel in de armoedebestrijding.
Dit dossier ligt heel gevoelig binnen de WTO waar de Europese Unie er voortdurend van beschuldigd wordt de ontwikkeling van de Afrikaanse landen tegen te houden. Ook veel ngo’s stappen mee in deze absurde redenering. Wie een principe van voedselsoevereiniteit verdedigt, moet dit ook voor de Europese Unie kunnen doen. Een goed landbouwbeleid is essentieel voor een duurzame ontwikkeling, voor gezonde produkten en voor een concrete Europese solidariteit."
Wat denk je er zelf van?
Steven, maar dan ook die andere vraag: wat gaan de boeren hier dan doen?
Ze zijn immers duurder dan hun collega's in de 3e Wereld, die voor 80% bio werken. Niet omdat ze zo vooruittsrevend zijn, maar omdat ze nog achterlopen. Hun enige probleem is certificering: gaan we ze dat onthouden om hier bio te kunnen doen als veilig plekje tegen hun aanbod?
Dick,
dat het allemaal uit de Derde Wereld gaat komen: ja, dat lijkt me inderdaad wel de tendens die wordt uitgeschreven. En waar het zuiden zich ook lijkt op voor te bereiden.
Een andere vraag die zich hier dan ook stelt: Kan bio de wereld voeden.
Van 3 tot 5 mei boog de FAO zich over deze vraag in Rome.
Conclusie:
"De Wereldvoedselorganisatie kwam tot het besluit dat biologische landbouw een wezenlijke bijdrage kan leveren aan de reductie van het hongerprobleem, de verbetering van het leefmilieu, het besparen op grond- en brandstoffen, de toename van tewerkstelling en een beter inkomen voor landbouwgezinnen.
Daarom roept zij regeringen op om meer te investeren in de omschakeling naar biologische landbouw. Dit streven moet geïntegreerd worden in ontwikkelingsstrategieën van landen en multilaterale organisaties. Ook voor NGO’s liggen hier taken weggelegd."
Realistisch? En of Bob Geldof hierin een antwoord op zijn oproep "Schluss damit! Jetzt! : 30 000 Menschen sterben in Afrika jeden Tag an Armut" vind in deze analyse?
Ja Jacobus, en die bijhorende tuin dan.
Neen, dit is een foto genomen n.a.v. Leterme's plannen rond volkstuintjes, waar in Vlaanderen begin april wat rond te doen was in de media.
Overigens een gegeven, die volkstuintjes, dat mij zeker ook zint.
Misschien komen die volkstuintjes wel al een ietsiepietsie tegemoet aan wat José Bové bedoelt met stelregel 1: De productie zo verdelen dat het maximale aantal mensen als boer werkzaam kan zijn – ..., binnen de ‘De tien stelregels van de duurzame landbouw’, opgesteld door Bove’s Boerenfederatie.
De (bio)Gigantformule als nieuwe wereldwinkel. BioPlanet en EkoPlaza zijn daar een klein voorbeeld van. Coop en en ook Plus (Ekoplaza)hebben flink wat schapruimte gereserveerd. V&D komt met een eigen fairtrade-hoek (waaronder ook biospul)In Londen gaat nu eindelijk (morgen) de eerste Whole Foods Market open. De retailer, die enkel biologische en ‘eerlijke’ producten in de schappen zet, gebruikt Londen als springplank voor de rest van het Verenigd koninkrijk en Europa. En wereldgigant Walmart? Wal-Mart wil de verkoop van biologische producten fors verhogen door met lagere prijzen te gaan werken. Het biologische alternatief wordt ongeveer 10 procent duurder dan het reguliere product.